De Universiteit Antwerpen doopt de historische houten aula in het hoofdgebouw op Campus Middelheim plechtig om tot Aula Patrice Lumumba. Exact 62 jaar geleden, op 17 januari 1961, werd de eerste premier van het onafhankelijke Congo vermoord.
UAntwerpen wil werken aan een inclusieve wereld, gestoeld op wederzijds respect en op gelijkwaardigheid. “De manier waarop we met onze geschiedenis omgaan, geeft aan hoe we de wereld van morgen willen”, zegt rector Herman Van Goethem. “Net zoals in de brede maatschappij leeft het debat over dekolonisering ook op onze universiteit. De erfenis van het Belgische koloniale verleden is nog altijd voelbaar. Wie roots heeft in migratie, krijgt ook vandaag nog te maken met microagressie, structureel racisme en vooroordelen – soms ook aan de universiteit zelf.”
Campus Middelheim heeft een directe link met dat koloniale verleden. Tot in 1962 was hier de Koloniale Hogeschool gevestigd, waar Belgische mannen een eliteopleiding kregen om nadien de kolonies te gaan besturen. Onder meer het rectoraat van UAntwerpen is gevestigd in het hoofdgebouw. De personeelsdienst huist in een bijgebouw, een replica van de toenmalige koloniale woning van de Belgische gouverneur in Kinshasa. Vlakbij het rectoraat staat een klein overwoekerd monument, ter nagedachtenis van de Belgen uit de regio Antwerpen die stierven in Congo Vrijstaat, voor 1907.
Erfenis bespreekbaar maken
Patrice Lumumba streed voor gelijke sociale en politieke rechten. In 1960 werd hij de eerste premier van het onafhankelijke Congo. Lumumba kloeg destijds aan wat ook een Belgische parlementaire commissie onlangs vaststelde: de koloniale overheersing en uitbuiting, het geweld en de gruweldaden, de individuele mensenrechtenschendingen en het racisme en de discriminatie. Op 17 januari 1961 werd Lumumba vermoord, vandaag exact 62 jaar geleden.
Van Goethem: “De moord gebeurde in samenwerking met Belgen en met medeweten van de Belgische overheid. In de decennia na zijn dood groeide Lumumba uit tot een belangrijk symbool voor emancipatie, respect, gelijkwaardigheid en mensenrechten.”
Kinderen en kleinkinderen aanwezig
Op 31 maart zal de historische houten aula in het hoofdgebouw op Campus Middelheim daarom plechtig omgedoopt worden tot Aula Patrice Lumumba. Met de symbolische naamgeving, die zal bijgewoond worden door zijn kinderen en kleinkinderen, wordt voor het eerst een (deel van een voormalig) Belgisch officieel gebouw naar hem genoemd. “Dat doet de universiteit als eerbetoon, om het koloniale erfgoed en de wandaden bespreekbaar te maken. En als baken van reflectie over de wereld die we willen”, aldus de rector.
Structurele actie
Er is meer dan de symbolische naamgeving. “Wij willen onze verantwoordelijkheid nemen om historische en actuele onrechtvaardige internationale verhoudingen, gebaseerd op westerse superioriteit en ongelijke economisch-politieke interacties, recht te trekken. Symbolische acties zijn daarom sterk en belangrijk, maar niet genoeg.”
Structurele acties, zoals het actieplan Globaal Engagement, zijn nodig om de cultuur van de universiteit kritisch onder de loep te nemen. “Daarom zullen we tijdens de maand maart ook activiteiten organiseren voor een brede doelgroep van studenten en personeelsleden.”
www.uantwerpen.be/aula-lumumba
Foto : Universiteit Antwerpen