Al gehoord van de Nederlandse Alexandrine Tinne (1835-1869)? Het zou een quizvraag kunnen zijn waarop slechts weinigen een antwoord weten. En dat is jammer, want deze ontdekkingsreizigster leidde een kort maar bewogen leven.
Avonturenroman
Het leven van Alexandrine Tinne laat zich lezen als een avontuurlijke roman. Alexandrine werd geboren in 1835 in Den Haag en groeide op in een rijk milieu. Haar vader maakte fortuin in de handel van suiker en koffie en overleed in 1844. Zijn weduwe Henriëtte had dus geen geldzorgen, maar zelf kwam ze ook al uit een rijk gezin. Zo was de moeder van Alexandrine de dochter van viceadmiraal en notoire zeeheld Theodoor van Capellen, die door Willem II in de adelstand werd verheven.
Reislust
Het nagelaten fortuin bij de dood van haar vader bleek zo groot dat zijn weduwe zich tot de rijkste personen van Nederland kon rekenen. Er was dus voldoende geld om te besteden aan de opvoeding van Alexandrine, die over de nodige talenten bleek te beschikken. Ze was goed in talen, tekende fantastisch en speelde ook nog eens uitmuntend piano. De dames Tinne maakten samen de nodige reizen, en hierbij nam vooral Alexandrine het voortouw. Een van die reizen ging in 1855 richting de Egyptische havenstad Alexandrië omdat Alexandrine graag de oorsprong van haar naam beter wilde leren kennen. In verschillende reizen besloot ze om met haar moeder niet alleen de bekende toeristische trekpleisters te bezoeken, maar maakte ze bovendien ook een gevaarlijke karavaantocht naar de Rode Zee en volgden ze per schip de Nijl tot aan Aswan.
Terug in Den Haag stortte Alexandrine zich met het nodige enthousiasme op een nieuwe passie, de toen net ontluikende fotografie. Ook hiervoor bleek ze heel wat aanleg te hebben en ze werd een van de eerste fotopioniers in Nederland.
Onbekend gebied
Al snel begon het weer te kriebelen. In 1861 trokken moeder en dochter Tinne samen met haar tante Addy opnieuw richting Afrika. Met de nodige tussenhaltes belandde de expeditie aan het einde van 1862 in Khartoem, en de Duitse ontdekkingsreizigers Theodoor von Heuglin en Hermann Steudner sloten zich bij de tocht aan. Ze trokken steeds verder de bergen en onbekend gebied in. De expeditie was intussen uitgegroeid tot een gevolg van zowat 200 personen. De trip zou uiteindelijk noodlottig aflopen. Eerst stierf haar moeder Henriëtte, en Alexandrine besloot terug te keren naar Khartoem.
Toearegs
Nog was de reislust van Alexandrine Tinne niet bevredigd. Het zou uiteindelijk ook haar dood worden. Gefascineerd door de verhalen over de Toearegs, een nomadenvolk uit de Sahara, besloot ze in 1868 een expeditie naar dit volk aan te vatten. Ze slaagde erin contact te leggen met Ichnoechem, een machtige Toearegvorst. “Nooit zag ik een nobeler iemand!” schreef ze in een zeldzame brief aan het thuisfront. Maar de reis zou haar geen geluk brengen. Op 1 augustus 1869 werd haar karavaan overvallen door een gemengde groep Arabieren en Toearegs. Ze werd met zwaarden en geweerschoten om het leven gebracht. Vooral haar foto’s, nog steeds aanwezig in het gemeentearchief van Den Haag, zouden haar overleven.
Auteur: Stefaan Van Laere
Foto’s: www.seniorennet.be