On-Trade-Off richt zich op de hedendaagse dimensies van een vraagstuk dat zo oud, zo mythisch en zo strategisch is als onze relatie tot energie. In deze tentoonstelling volgt het kunstenaarscollectief On-Trade-Off – met onder meer Maarten Vanden Eynde, Pélagie Gbaguidi, Alexis Destoop en Marjolijn Dijkman – het spoor van lithium.
On-Trade-Off werd aangezwengeld door de ‘ontdekking’ van een grote lithiumvoorraad in Manono, een mijngebied in de DRC. De mijn is niet alleen een plaats van historisch extractivisme, maar speelt ook een sleutelrol voor de belofte van groene energie. Terwijl Manono momenteel wordt omgevormd tot een site van speculatie en toekomstige exploitatie, ontvouwt On-Trade-Off zich tegelijkertijd als een structuur voor tegenverhalen en alternatieve vormen van samenwerking en artistieke creatie.
Met lithium als het nieuwe goud, verkent de tentoonstelling zowel de geschiedenis, de toekomst als de mythes rond elektriciteit, energie en de ontginning van grondstoffen. Heel wat metalen (lithium, kobalt,…) houden onze moderne levensstijl, met de allernieuwste smartphones, zonnepanelen of elektrische wagens draaiende. Tegelijkertijd gebeurt de ontginning ervan in oneerlijke arbeidsomstandigheden, met weinig aandacht voor ethiek, gezondheid of milieu. Het is vaak een aanleiding voor geweld, corruptie en etnische conflicten waardoor de ongelijkheid toeneemt. Hier verschijnt de paradoxale trade-off. Terwijl wij overspoeld worden met ‘goedkope’ en ‘duurzame’ technologie kampt de lokale gemeenschap met een chronisch gebrek aan basisvoorzieningen zoals energie en elektriciteit.
On-Trade-Off brengt de productieketen in kaart en ontrafelt de sociale, politieke en ecologische aspecten van de globale economie. De tentoonstelling presenteert nieuwe werken die ontwikkeld werden tijdens residenties en onderzoek op diverse locaties, met Manono als gemeenschappelijk vertrekpunt. Als tijdelijk collectief biedt On-Trade-Off een artistiek tegengewicht aan de logica van ontginning, door te focussen op transnationale uitwisseling, kennisdeling en fair practice.
De kunstwerken zoomen in op de globale race naar grondstoffen, van ontginning tot financiële speculatie, van ruwe materialen tot hightech eindproducten. De ‘Trade-Off’ is een ongelijke ruil. Die speelt zich af tussen technologische groei en toenemende ongelijkheid, tussen overconsumptie en overleven, tussen de kostbare metalen die we argeloos in onze broekzak dragen en de handen die ze uit de aarde halen.
On-Trade-Off
Charging Myths
05.03 – 21.08.2022
Z33
Kunstenaars: Alexis Destoop, Marjolijn Dijkman, Pélagie Gbaguidi, Femke Herregraven, Alain Nsenga, Jean Katambayi Mukendi, Dorine Mokha (†2021), Musasa, Georges Senga, Pamela Tulizo, Maarten Vanden Eynde
On Trade Off is een artist-run project, geïnitieerd door Picha (Lubumbashi) en Enough Room for space (Brussel). Z33 tentoonstelling gecureerd door Ils Huygens en de kunstenaars. Tentoonstelling gecoproduceerd door Z33 en Framer Framed (Amsterdam).
Foto’s: www.clubparadis.be