Vogelbescherming Vlaanderen, de Projectgroep Levend Zand, Natuurpunt Noord-Limburg en Natuurpunt Limburg hebben bezwaar aangetekend tegen de stedenbouwkundige en milieuvergunningsaanvraag van elektriciteitsproducent en energieleverancier EDF Luminus voor de bouw van zeven windturbines op Maatheide te Lommel, een groot gebied dat zich ten noorden van het gehucht Lommel-Werkplaatsen bevindt en ten westen van Lommel Centrum. De organisaties zijn uiteraard niet tegen het opwekken van energie met behulp van windturbines, integendeel, zij onderkennen dat windenergie tot de meest milieuvriendelijke en duurzame alternatieven voor fossiele energiebronnen behoort. Ze hebben zich dan ook nooit verzet tegen de bouw van windturbines op Kristalpark, de locatie die door de stad Lommel expliciet werd aangewezen om tot de door haar gewenste concentratie van windturbines te komen. Wel kan er volgens de verenigingen alleen maar sprake zijn van een duurzame energiebron als de turbines de natuur en het milieu niet schaden. In het geval van de plannen voor Maatheide is het tegenovergestelde het geval.
De locatie is gelegen op een van de belangrijkste vogeltrekbanen in het binnenland van België. De keuze voor Maatheide als onderzoeksgebied voor vogeltrek berust in geen geval op toeval, maar is weloverwogen. Onderstaande feiten hebben geleid tot de keuze van deze locatie:
Door zandwinning is tussen Mol en Lommel van west naar oost een 18 kilometer brede keten van grote meren ontstaan. Veel soorten zangvogels mijden tijdens de trek grote oppervlakten water en volgen bij voorkeur groene zones en bosranden. Tussen en langs de meren stuwen zij dan ook in indrukwekkende stromen samen.
Ten westen van Lommel wordt dit effect nog eens versterkt door de neiging van de vogels om bij lage trek ook verstedelijkt gebied te mijden. Er is dus tussen de stad en de zandwinningsmeren sprake van een sterke fuikwerking.
De aanvoer van trekvogels vindt hier in het najaar plaats over een kilometerslange, dunbevolkte, groene zone die zich in noordoostelijke richting tussen Lommel en Eindhoven uitstrekt; in het voorjaar vindt die aanvoer plaats door een overeenkomstige groene zone tussen Lommel en Leuven.
Roofvogels en andere grote vogels als ooievaars en reigers zijn voor de trek afhankelijk van opstijgende lucht, thermiek. Die stelt hen in staat om zonder veel energieverbruik grote afstanden af te leggen. De hoge zandgronden rond Lommel genereren zeer snel en veel thermiek (en zijn om die reden ook erg populair bij zweefvliegers). Vandaar dat Lommel voor vele van dergelijke vogelsoorten op de jaarlijkse trekroute ligt, ook van kraanvogels. Vanwege de gunstige geologische omstandigheden is dat wellicht al eeuwenlang het geval.
De grote meren op Maatheide hebben een sterke aantrekkingskracht op watervogels als ganzen, eenden, meeuwen en steltlopers. Deze soorten zien de plassen al vanaf grote hoogte en op grote afstand liggen en komen daarop af om te inspecteren of het terrein geschikt is als foerageer-, pleister- of overnachtingsgebied.
Maatheide bevindt zich binnen de aan- en afvliegroutes van tienduizenden meeuwen die er overnachten en is van onschatbaar belang voor diverse schaarse broedvogels en overwinteraars op het terrein zelf en in de onmiddellijke omgeving. De organisaties zijn hoogst verbaasd dat EDF Luminus, ondanks voortschrijdend inzicht en bezwaarschriften tegen een gelijkaardig project in 2012, aan deze locatie blijft vasthouden. Samengevat 
beargumenteert Luminus dit met de stelling dat ze de taak heeft om de wereldwijde CO2-uitstoot mee terug te dringen. Er bestaat echter ook een grote verantwoordelijkheid om natuurwaarden en biodiversiteit voor volgende generaties veilig te stellen. Omdat de natuur zich niet kan verdedigen, hoort dit een vanzelfsprekend rentmeesterschap van alle overheden te zijn. Vanuit de duurzaamheidbeginselen van de initiatiefnemers valt het daarom niet te verantwoorden dat energie wordt opgewekt ten koste van de vele vogels die door dit gebied trekken, er overwinteren, broeden of overnachten. De Projectgroep Levend Zand en de vogelwerkgroep van Natuurpunt Noord-Limburg gelden ter plaatse als zeer deskundig op het gebied van vogels in het algemeen en van vogeltrek in het bijzonder. Beide verenigingen zijn vertegenwoordigd in vogeltrektelpost 253 die al tien jaar op Maatheide actief is. Deze post behoort tot de sterkst bezette telposten in West-Europa, zowel qua deskundigheid als qua telfrequentie. Er wordt nagenoeg dagelijks geteld, zowel in het voor- als in het najaar.
De overwegende trekrichting situeert zich van noordoost naar zuidwest in het najaar en andersom in het voorjaar. Maatheide ligt centraal binnen de drukke vogeltrek-as Eindhoven-Diest. Nog noordoostelijker wijzen waarnemingen van opvallende soorten (bv. groepen kraanvogels en ooievaars die op Maatheide werden gezien en eerder of later op de dag elders) op een connectie Nijmegen via Uden. Met name in het najaar kan de vogeltrek over Maatheide bijzonder intensief zijn. De drukste dag was tot nu toe 1 november 2014 met de passage van maar liefst 157.000 trekvogels. Ook de diversiteit is hoog. Er werden al 220 verschillende trekvogelsoorten gedetermineerd. Gedurende de jaren dat intensief op Maatheide wordt geteld, werden al meer dan 5 miljoen trekvogels geregistreerd. Het zijn aantallen die niet alleen landelijk tot de verbeelding spreken, maar ook op internationaal niveau meetellen. Toch betreft het slechts een afspiegeling van het aantal vogels dat er in werkelijkheid overtrekt. De telpost kent jaarlijks met 1250 tot 1500 tel-uren dan weliswaar de beste bezetting van alle 290 telposten in de Benelux (en neemt zelfs een positie in de Europese top 5 in), maar de menselijke zintuigen en het uithoudingsvermogen schieten tekort om de volledige vogeltrek boven Maatheide in beeld te kunnen brengen. Daarvoor zouden de tellers tegelijk over haviks- en uilenogen moeten beschikken en gedurende zeven maanden van het jaar een 24/7-bezetting moeten realiseren. Want heel wat vogelsoorten trekken ook of uitsluitend ’s nachts.
De vergelijking in de MER met elk ander windturbinepark is bij voorbaat discutabel, omdat het nooit overeenkomstige situaties betreft. Maatheide is in vele opzichten uniek. Vanuit een globale benadering is het ook van geen enkel belang dat de windturbines uitgerekend op deze plek komen. Als er in Lommel nog meer windturbines dienen te komen dan inmiddels al is gerealiseerd en vergund, dan heeft vanuit ornithologisch oogpunt elke andere locatie buiten de natuurgebieden beduidend minder impact. De keuze voor deze locatie is dan ook ingegeven door economische beweegredenen in plaats van ecologische. Van een duurzame locatie is hier absoluut geen sprake. De Provincie Limburg zou er beter aan doen deze locatie uit het ‘Windplan’ te schrappen.
Www.vogelbescherming.be