Een gaatje in de kaak door hengelhaken verlaagt de zuigkracht van vissen, waardoor ze moeilijker voedsel binnenkrijgen. Dit werd aangetoond in een nieuwe internationale studie, waar ook Sam Van Wassenbergh (UAntwerpen) aan meewerkte.
Om vispopulaties in stand te houden geldt dikwijls de zogenaamde terugzetverplichting voor recreatieve hengelaars. De teruggezette vissen vertonen echter letsels aan de mondrand, veroorzaakt door de haak waarmee gevist werd. Meestal doorboort de haak de huid aan de mondrand en zit de teruggegooide vis met een gaatje in de kaak opgescheept.
“Dit gaatje zorgt onvermijdelijk voor een afname in de zuigkracht van de vis. Die zuigkracht hebben vissen nodig om voedsel te kunnen vangen”, zegt bioloog Sam Van Wassenbergh, verbonden aan het labo Functionele Morfologie van de Universiteit Antwerpen. Hij werkte samen met collega’s uit Canada en de Verenigde Staten mee aan een studie, die gepubliceerd werd in The Journal of Experimental Biology.
“Hoe groter dit gaatje in verhouding tot de grootte van de mondopening, hoe sterker de afname in zuigkracht. Zeker voor kleine vissen is een hengelhaak dikwijls relatief dik. Het zijn net die kleine vissen die veelvuldig teruggegooid worden, en daarbij al gauw tot een afname in zuigkracht van meer dan 10% ondervinden. Dit lijkt misschien niet zo veel, maar voor een vis kan dit het verschil betekenen tussen het net wel of het net niet kunnen vangen van zijn prooien.”
De voorspellingen van de hydrodynamische modellen van Van Wassenbergh werden bevestigd door hogesnelheidsvideobeelden van Canadese zeebaarsjes die kort ervoor gevangen werden met een haak: de maximale snelheid waarmee deze vissen hun prooien naar zich toe zogen, was beduidend lager. Meer onderzoek is echter nog nodig volgens Van Wassenbergh: “Hoe lang het duurt vooraleer het gaatje dichtgegroeid is, en in welke mate dit alles de overleving van de vissen beïnvloedt, is nog niet gekend.”
Foto: Hydrodynamisch model van een zuigvoedende vis met lekkende instroom in het gaatje veroorzaakt door een hengelhaak (credits: Dr. Sam Van Wassenbergh). De heatmaps geven de waterstroomsnelheid weer.
Computersimulatie: http://movie.biologists.com/video/10.1242/jeb.180935/video-1