Op wereldvlak werden afspraken gemaakt om de CO2-uitstoot met minstens 40% te verminderen tegen 2030. Ook de Vlaamse gemeenten moeten zich engageren om deze  doelstelling na te streven. Dit vraagt onder meer het optimaliseren van het ruimtegebruik. De Vlaamse overheid wil de gemeenten hierbij ondersteunen door middel van de Bouwmeester Scan. Het is een werkinstrument ontwikkeld door het Team Vlaamse Bouwmeester voor lokale besturen die snel werk willen maken van een duurzamer en beter ruimtegebruik.
Het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen en het Meerjarenprogramma 2017-2020 van de Vlaamse Bouwmeester hebben de krachtlijnen over duurzaam ruimtegebruik uitgezet.  Bedoeling is om via een snelle doorlichting na te gaan in hoeverre het huidige ruimtegebruik en het gevoerde beleid van de gemeente daarrond beantwoorden aan deze doelstellingen.
De Bouwmeester Scan wordt toegepast op het grondgebied van de gemeente. Een team van experten stelt een diagnose op over de ruimtelijke toestand van het grondgebied op het vlak van verdichting, kernversterking, open ruimte en mobiliteit. Vervolgens bestuderen zij de instrumenten die de ruimtelijke ontwikkeling in het gebied sturen. Dit resulteert in een rapport over sterkten en zwakten op ruimtelijk en beleidsmatig vlak. Het rapport bevat tevens  een aantal aanbevelingen om van de gemeente een aangenamere, gezondere en beter uitgeruste leefomgeving maken, met aandacht voor het leefmilieu.
Gemeentebesturen die een Bouwmeester Scan wensen te laten uitvoeren, kunnen zich kandidaat stellen. De stad Lier stelt zich kandidaat. De selectie gebeurtop basis van een specifieke verdeelsleutel per provincie en per type van gemeente. In totaal kunnen in 2018 30 Bouwmeester Scans in Vlaanderen uitgevoerd worden.
Voor het uitvoeren van de Bouwmeester Scan dient de gemeente budget te voorzien. Voor de stad Lier zou de kost tussen 48.400 euro inclusief btw en 60.500 euro inclusief btw bedragen.