UAntwerpen en het consortium IMM/Unity gaven maandag het symbolische startschot voor de bouw van Vaccinopolis. Op 1 maart 2022 openen de deuren van het innovatieve centrum, waar kandidaat-vaccins getest zullen worden. “We zullen bijvoorbeeld razendsnel kunnen nagaan of een vaccin nog effectief is tegen mutanten”, zegt bezieler Pierre Van Damme(foto).
Het ontwikkelen van vaccins is een van de grootste wereldwijde uitdagingen vandaag de dag. “Corona heeft ons heel erg met de neus op de feiten gedrukt”, legt vaccinoloog Pierre Van Damme (UAntwerpen) uit. “Maar dit besef is er al langer. Het klimaat verandert, mensen wonen dichter op elkaar, we reizen steeds vaker en we worden steeds ouder: allemaal evoluties die bijdragen tot een snellere en bredere verspreiding van virussen.”
De Universiteit Antwerpen koesterde al langer plannen voor de oprichting van een innovatief vaccincentrum. Corona bracht een en ander in een stroomversnelling: de federale overheid investeert 20 miljoen euro in de oprichting van een Europese anti-infectie-eenheid, met gespecialiseerde infrastructuur in Antwerpen (UAntwerpen) en in Brussel (Université Libre de Bruxelles). Ook privépartners dragen hun steentje bij.
Unieke faciliteit
Vaccinopolis, dat verrijst op Campus Drie Eiken, wordt een op het Europese vasteland unieke academische testfaciliteit. Het complex zal dertig bedden tellen en er zullen CHIM-studies uitgevoerd worden. CHIM staat voor Controlled Human Infection Models.
Van Damme: “Men spreekt ook van ‘human challenge’-onderzoek, omdat we gezonde proefpersonen, na toedienen van vaccin of placebo, in feite gaan ‘uitdagen’ door hen bloot te stellen aan een verzwakte versie van een bepaalde ziekteverwekker, of aan de oorspronkelijke ziekteverwekker van zodra er een doeltreffende therapie beschikbaar is. Dankzij deze innovatieve studies kunnen vaccins sneller ontwikkeld en getest worden, en de methode is ook relatief goedkoop.”
“Ook voor mutante stammen – razend actueel – zal dan snel kunnen worden nagegaan of de recent ontwikkelde vaccins nog het juiste antwoord zijn. Er is echt nood aan dergelijke infrastructuur: we blijven aanvragen krijgen voor nieuwe vaccinstudies. Momenteel voeren we die nog op onze oude locatie.”
Tijdscapsule in de grond
Maandag 25 januari ging de symbolische eerste spade in de grond. Van Damme kreeg assistentie van rector Herman Van Goethem en algemeen beheerder Bart Heijnen. Namens het bouwconsortium staken IMM/Unity Koen Coekelbergs, project director van Jansen Cleanrooms, en Kevin De Hainaut, CEO van Cordeel Zetel Temse, de handen uit de mouwen. Samen betonneerden ze een tijdscapsule met een boodschap aan de toekomstige aardbewoners. Die boodschap, over de impact van corona op onze maatschappij, werd geschreven door socioloog Walter Weyns (UAntwerpen).
De realisatie van Vaccinopolis wordt een huzarenstukje. “Normaal vraagt de realisatie van een dergelijk DBM-project vier tot vijf jaar”, vertelt Kevin De Hainaut (Cordeel). “Maar de omstandigheden zijn uitzonderlijk: COVID-19 bewijst dat virussen snel en onverwacht kunnen toeslaan. Alle projectpartners bundelden de krachten om de doorlooptijd drastisch in te korten.” Koen Coekelbergs (Jansen Cleanrooms) zet graag de tanden in dit prestigieuze project: “De uitdaging is om de extreem korte doorlooptijd te verzoenen met het vereiste biotechnologische veiligheidsniveau 3.”
Design, build & maintain
Op veertien maanden zal IMM/Unity de klus klaren. “Op 1 maart 2022 opent Vaccinopolis de deuren”, blikt architect Roy Pype (Proof of the sum) vooruit. “Voor dit project werken we volgens de ‘design, build & maintain’-formule (DBM). “Proof of the sum, Exilab, Abstract Architecten, burO Groen en Establis zijn verantwoordelijk voor het integrale ontwerp (design). De realisatie (build) is in handen van Jansen Building Group, Jansen Cleanrooms en Cordeel. En Imtech Belgium neemt vijftien jaar lang het onderhoud (maintain) voor haar rekening.”
Foto’s: www.uantwerpen.be/vaccinopolis