In de vroege Middeleeuwen strekte het Waverwoud zich uit tussen Nete en Dijle. Het bestond uit venen, bossen en open, heideachtige stukken. Wat nu nog rest van het woud, ademt nog steeds de magie van weleer.
Het huidige Waverwoud, met een oppervlakte van 114 ha, werd in december 2014 erkend als natuurgebied.
Toegankelijkheid
Er lopen verschillende bewegwijzerde wandelroutes door de gebieden van het Waverwoud. Wandelaars kunnen de gebieden het hele jaar ontdekken via de aangeduide paden. Laarzen of stevige wandelschoenen zijn aangeraden. Honden welkom aan de leiband. Sinds 2016 loopt er ook een ruiterroute door het Waverwoud.
Leuk voor kinderen
Natuurschatten in de Hondsbossen
In de Hondsbossen vind je schatten, het zijn natuurschatten. Je komt in totaal zes leuke opdrachten tegen. Elke opdracht gaat over een natuurschat. In het bos vind je telkens een bijpassend informatiebord. Trek erop uit en ga op schattenjacht! Voer de opdrachtjes allemaal correct uit en ontdek zo de grootste schat die we bezitten. Tijdens de zomermaanden verwelkomen de ezels je zelfs op je weg. Zij zijn de grote helpers en lievelingen van de vrijwilligers uit het gebied.
Lengte: 3,3 km
Startlocatie: Markt z/n, 2860 Sint-KatelijneWaver, aan infobord Natuurpunt, ter hoogte van nr. 32
Paddenstoelenwandeling in de Gasthuisbossen
Volg de rode bordjes en vind de 5 houten paddenstoelen met elk een leuke opdracht. Zo kom je meer te weten over de dieren in het bos en kan je ze helpen.
Lengte: 2 km
Startlocatie: Berlaarbaan 297, 2861 Sint-Katelijne-Waver (aan de bunker van de Gasthuisbossen)
Deze wandelingen werden uitgewerkt in het kader van het strategisch project ORIOM i.s.m Regionaal Landschap Rivierenland.
Beschrijving van het gebied
Het Waverwoud was een uitgestrekt bos ten oosten van Mechelen. Het werd al op 12 september 1008 vermeld in een akte van Hendrik II, koning en later keizer van het Heilig Roomse Rijk. Volgens sommige geschriften besloeg dit bos het hele gebied tussen de Dijle, de Nete en de Grote Nete. In die tijd was de omgeving van Sint-Katelijne-Waver en Putte een woest gebied met ontoegankelijke moerassen en dichte bossen.
In de tweede helft van de 13de eeuw vinden we in de streek drie ʺWaverdorpenʺ: Onze-Lieve-Vrouw-Waver, Sint-Katelijne-Waver en Sint-Niklaas-Waver (tegenwoordig Putte). Een bewegwijzerde wandeling voert je doorheen dat landschap.
Dieren en planten
Het bos bestaat voornamelijk uit statige eiken, slanke berken en warrige wilgen. In hun schaduw lokken lijsterbes en sporkehout vele insecten. Iets lager tooien meiklokjes, dalkruid en bosanemonen de lente met hun pracht. Mysterieuze varens, dood hout en lianen kamperfoelie geven het bos een echte oerwoudsfeer.
In de herfst en de winter valt de verscheidenheid aan paddenstoelen en mossen op. Roofvogels en spechten voelen er zich thuis. De open delen worden beheerst door pijpenstrootje en biezen. Tussen hun bulten bloeien tormentil, wederik en blauwe knoop. Melkeppe vormt een voedselbron voor koninginnenpages. In de wat voedselrijkere graslanden kleuren boterbloem, pinksterbloem en herfstleeuwentand het landschap.
De vele overgangen tussen bos en open gebieden zijn een paradijs voor plant en dier. Schermhavikskruid, echte guldenroede en grote muur vallen er op. Wilde mispel en appel vormen een bijzondere verschijning. Reeën vinden er voedsel en rust. Vlinders als blauwtjes, oranjetipje, zandoogjes, vuurvlinder, gele dikkopjes en eikepages fladderen vrolijk in het rond en vleermuizen jagen op muggen en sprinkhanen.
Natuurbeheer
We streven naar het behoud en de ontwikkeling van de bossen en de schraallanden. De schraallanden worden daartoe begraasd, gemaaid en geplagd. De begrazing gebeurt door ezels. Plaggen is het weghalen van het bovenste laagje grond. Zaden van de oorspronkelijke plantengroei krijgen zo de kans te kiemen.
In het bos vormen exoten of uitheemse soorten een belangrijke bedreiging. Bij het beheer wordt ook rekening gehouden met de natuurlijke overstromingspatronen van de Cammaersbeek en Dwersehagenloop.
Sinds het voorjaar van 2011 werkt het OCMW Mechelen samen met Natuurpunt aan het herstel van het historische Waverwoud.
Foto’s: www.natuurpunt.be