Op 31 augustus 2020 sluit Kasteel van Gaasbeek zijn deuren voor een grote restauratiecampagne. Wat de ambitie is? Het kasteel en bijhorend museum springlevend en dynamisch houden. Daarnaast moet het kasteel nog toegankelijker worden voor een groot, internationaal publiek.
Bogdan & Van Broeck Architects werkten in 2014 het masterplan voor het Kasteel van Gaasbeek uit, in opdracht van het Departement Cultuur, Jeugd en Media (Fonds voor Culturele Infrastructuur). De eerste grote restauratie, die van het zeventiende-eeuwse barokpaviljoen, is net afgerond.
Er worden binnen de restauratiecampagne vier ambities vooropgesteld. Ten eerste staat de volledige restauratie van de historische kasteelinterieurs en van de beschermde gebouwen in het park op het programma, daarin wordt een grondige update van het ensemble voorzien. Op de tweede plaats wordt het kasteel zo toegankelijk mogelijk gemaakt, ook voor mensen met een beperking (rolstoelgebruikers, blinden en slechtzienden …). Daarnaast wordt er een nieuw concept uitgewerkt voor de presentatie van de collectie. Ten laatste komt er een volledig nieuw gebouw voor onthaal en ticketing. Daar zullen ook een museumshop, de administratie, het archief, de bibliotheek en het depot in ondergebracht worden.
Restauratie barokpaviljoen voltooid
De uitvoering van het masterplan zal gebeuren in vier deelprojecten. Het eerste deelproject omvat de restauratie van het barokpaviljoen en de hermitage met de bijhorende trappenpartij en de tuinmuren, naast het creëren van een nieuwe bergruimte in de ommuurde tuin. Deze werken werden opgevolgd door architectenbureau Studio Roma en zijn ondertussen voltooid.
Het unieke stucplafond van het barokpaviljoen, dat in de loop der voorbije eeuwen sterk beschadigd was, werd zacht gerestaureerd, waarbij de bestaande lacunes niet werden gereconstrueerd. De iconografie van het plafond, die gebaseerd is op het verhaal van Phaëton zoals dat bekend is uit de Metamorfosen van Ovidius, werd door het verwijderen van verschillende verflagen opnieuw leesbaar gemaakt. De combinatie van stucwerk en mozaïek maakt dit plafond tot een in Vlaanderen en de Lage Landen ongeëvenaard voorbeeld van vroegbarok maniërisme, met weelderige fruitguirlandes, maskers, watergoden en meerminnen. Ook de marmeren vloer draagt ertoe bij dat dit gebouw een en al luxe uitademt.
De andere deelprojecten die nog volgen zijn de restauratie van de kapel en triomfboog, de bouw van een nieuw onthaalgebouw voor kasteel, park en museumtuin en de restauratie van de interieurs en het maximaal toegankelijk maken van het kasteel.
Kasteel van Gaasbeek opnieuw open in 2023
In 2023 zal het kasteel opnieuw toegankelijk zijn voor bezoekers. Dat is exact 100 jaar na het overlijden van de laatste eigenares, markiezin Arconati Visconti.
Foto’s: www.kasteelvangaasbeek.be / Tess Thibaut