In 2020 hebben 47 Fondsen die worden beheerd door de Koning Boudewijnstichting samen meer dan 6,6 miljoen euro toegekend aan 64 projecten in het domein van het medisch-wetenschappelijk onderzoek. De Fondsen zijn actief in uiteenlopende domeinen, waaronder fundamenteel onderzoek naar een beter begrip van multiple sclerose (MS) en klinisch onderzoek naar meer levenskwaliteit voor de vaak jonge mensen die met MS geconfronteerd worden.

De Fondsen voor gezondheidsonderzoek zijn veelal opgericht op initiatief van een filantroop en bestrijken dan ook een brede waaier aan aandoeningen, zoals kanker, de ziekte van Alzheimer, meerdere zeldzame ziekten, reumatologie, cardiologie en psychiatrie. Dankzij deze Fondsen is de steun van de KBS aan het gezondheidsonderzoek de voorbije jaren sterk toegenomen: in 2013 ging het om 1,1 miljoen euro ter beschikking gesteld door 15 Fondsen. 7 jaar later bedraagt de steun 6 keer meer.

Voor de onderzoekers vormen deze filantropische Fondsen een welkome en zelfs noodzakelijke aanvulling op de financiële steun van de overheid en de industrie.

Levenskwaliteit bij multiple sclerose
Multiple sclerose is een ziekte die vaak op jonge leeftijd al intreedt: jaarlijks krijgen ongeveer 450 mensen in ons land deze diagnose, en hun gemiddelde leeftijd is daarbij slechts 32 jaar.

Toch kennen we multiple sclerose (MS) nog steeds niet goed. Steun voor zowel fundamenteel als klinisch onderzoek is daarom van essentieel belang. Een beter inzicht, door fundamenteel onderzoek, in de mechanismen die een rol spelen bij de ontwikkeling van multiple sclerose kan leiden tot een vroegere diagnose, een betere inschatting van de progressie en een betere behandeling. Klinisch onderzoek kan bijdragen tot een beter begrip van de symptomen en test uit hoe de behandeling en de levenskwaliteit van personen met MS kunnen verbeteren.

Beter inzicht in evolutie MS in hersenen
Klassiek wordt MS gezien als een ontstekingsziekte van de witte stof in de hersenen. Nieuwe gegevens tonen aan dat MS veel complexer is, met afwijkingen in zowel de witte als de grijze hersenstof en een vermindering van de dichtheid van de corticale synapsen, de minuscule structuren die verantwoordelijk zijn voor de informatieoverdracht van het ene neuron naar het andere.

Dr. Emilie Lommers (Universiteit van Luik) wil een beeldvormingsprotocol opzetten, waarbij twee technieken (geavanceerde PET en ultrahoogveld-MRI (7Tesla)) worden gebruikt om kwantitatieve metingen van verschillende markers te combineren en de verschillende aspecten van de complexe MS-pathologie in de hersenen aan het licht te brengen. Op lange termijn willen dr. Lommers en haar team deze rijke gegevens gebruiken om een voorspellend model van de ziekteprogressie te ontwikkelen. Dat maakt de weg vrij voor een vroegere diagnose en een individueel geoptimaliseerde behandeling.

Onderzoek naar wandelvermoeidheid
Prof. Peter Feys (Universiteit van Hasselt) richt zich in zijn onderzoek op de wandelvermoeidheid die mensen met MS ervaren, vaak een vroeg symptoom van de ziekte. Ze worden geconfronteerd met een systematische vermindering van de loopsnelheid en dus verminderde actieradius in het dagelijkse leven. Er is nood aan betere methodes om het effect van verschillende behandelingen van vermoeidheid te kunnen meten. Meer betrouwbare methoden moeten zowel motorische aspecten -zoals coördinatieproblemen – als cognitieve factorenkunnen evalueren. Peter Feys onderzoekt de betrouwbaarheid van enkele van deze meetmethoden samen met de Vlaamse MS revalidatiecentra. Daarnaast zal hij het effect van danstherapie op prestatievermoeidheid onderzoeken. De resultaten zullen het inzicht vergroten in de relatie tussen motorische en cognitieve vermoeidheid en de onderliggende factoren van motorische en cognitieve disfunctie.

Als bijlage vindt u een overzicht van de 64 onderzoeksprojecten die in 2020 steun ontvingen, met vermelding van de onderzoek(st)er, de instelling waar hij of zij werkt, een korte beschrijving van het onderzoek en welk Fonds bijdraagt aan de financiering ervan.

Foto’s: www.kbs-frb.be