Het definitieve ontwerp voor de renovatie van de fietspoort (de Statieleipoort) is goedgekeurd. De poort wordt afgesloten voor autoverkeer en krijgt een nieuwe functie als fiets- en voetgangerspoort. Het ontwerp van de Statieleipoort is afgestemd op de Turnhoutsepoort, om zo de samenhang tussen beide poorten te benadrukken. Om diezelfde reden wordt ook de voorgevel van de Turnhoutsepoort gereinigd. RE-ST Architecten zorgde voor het ontwerp. De werken starten begin 2018.
De stad en Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) werken momenteel aan de herinrichting van de Noordersingel tussen de Stenenbrug en Turnhoutsebaan. Dat vormde de aanleiding om ook de Statieleipoort (tussen Noordersingel en Statielei) én de Turnhoutsepoort (tussen Noordersingel en Turnhoutsebaan) verder aan te pakken. De poorten zijn immers een belangrijke en zichtbare toegang voor wie Antwerpen vanuit het oosten binnenkomt. Het doel is om beide poorten te ontrommelen: met andere woorden te ontdoen van alle overbodige elementen die het samenhangende beeld van de brug en de poorten verstoren. Daarom worden ook de reclamepanelen verwijderd. De Statieleipoort wordt bovendien afgesloten voor autoverkeer en krijgt een nieuwe functie als fiets- en voetgangerspoort. “Deze vernieuwde poort wordt een fietstoegang naar de stad. Aan de binnenzijde van de spoorweg zal de rode loper starten, een fietsstraat parallel aan de Turnhoutsebaan, die een veilige route biedt aan de fietser naar het stadscentrum”, aldus schepen voor mobiliteit Koen Kennis. “Met dit project realiseren we het beginpunt van de tweede, de oostelijke, rode loper door de stad. De nieuwe IJzerlaanfietsbrug wordt het startpunt van de eerste rode loper vanuit het noorden, die de fietser via de Samberstraat, Park Spoor Noord en de Lange Dijkstraat naar het stadscentrum brengt.”
Samenhang en een harmonisch totaalbeeld
De Statieleipoort is de enige spoorwegonderdoorgang in de strook tussen de Plantin en Moretuslei en Schijnpoort die volledig vernieuwd is in de jaren 80 van de vorige eeuw. De betonnen constructie is van een heel andere makelij dan de historische onderdoorgangen van eind 19de en begin 20steeeuw. Het nieuwe ontwerp zorgt ervoor dat de poort visueel beter aansluit op de andere poorten zodat er een harmonisch en samenhangend totaalbeeld ontstaat. De toekomstige fietspoort heeft momenteel een overspanning op maat van autoverkeer. Om de poort toegankelijker te maken voor fietsers en voetgangers, wordt de ruimte opgedeeld door verticale verlichtingspalen. Het fietspad wordt verbreed, centraal gelegd en in trechtervorm uitgevoerd om zo de uitnodigende beweging richting stad te versterken. Aan weerszijden van het fietspad komt een apart voetpad. Op de fietspoort komen verlichtingselementen, die ook een signalisatie- en herkenningsfunctie hebben. De verlichting wordt nog verder uitgewerkt in afstemming met het lichtplan van de stad Antwerpen.
Ook intra muros Borgerhout wordt de poort aangepakt. De balustrade wordt vervangen en de betonnen gevel wordt bekleed met baksteenstrips. Zo past de poort binnen de bestaande spoorweginfrastructuur, die in een lange strip loopt van Spoor Oost tot aan de Centers. Om de samenhang tussen de fietspoort en de Turnhoutsepoort te benadrukken, wordt de voorgevel van de Turnhoutsepoort gereinigd zodat de kleur ervan overeenstemt met die van de fietspoort. Om de werken uit te voeren, sluiten de stad Antwerpen en AG VESPA een overeenkomst af met Infrabel, eigenaar van de poortconstructies. Afhankelijk van het verloop van de vergunningprocedure starten de werken begin 2018. Voor de renovatie van de fietspoort en de gevelreiniging van de Turnhoutsepoort heeft de stad een budget voorzien van 331.250 euro.