Koningsdag, 15 november: Gastlezing en debat aan de UGent over de monarchie in België

Monarchie is er voor wie de Europese monarchie in het moderne tijdperk wil leren begrijpen, voor zowel republikeinen als monarchisten.

Carl Devos organiseert met Kemal Rijken dat gesprek aan de UGent.

De aanleiding voor het gastcollege en panelgesprek is Kemal Rijkens nieuwe boek ‘Monarchie, koningshuizen in Europa vanaf 1940, geschiedenis, uitdagingen en overlevingskansen’. Daarin verhaalt hij over de ontwikkeling van de Belgische en Europese monarchieën vanaf de jaren veertig tot heden. Hij heeft onderzocht hoe zij omgaan met de democratie, politiek, samenleving en moderniteit. Hamvraag: zijn er aan het einde van deze eeuw nog koningshuizen in Europa?

Op 15 november, koningsdag, gaan oud-CD&V-voorzitter Joachim Coens, gewezen federaal parlementsvoorzitter en oud-minister Herman De Croo, journaliste en bestuurder Mia Doornaert, historicus Jan Velaers en politicoloog Carl Devos in gesprek over de Belgische monarchie en haar rol in de hedendaagse samenleving en politiek. Het debat wordt gehouden aan de UGent, waar auteur en historicus Kemal Rijken zijn nieuwe boek ‘Monarchie’ zal presenteren. Met moderator Flip Feyten zullen ze hun licht laten schijnen over de Belgische monarchie.

Woensdag 15 november om 19h15 (deuren open om 19h)

UGent, Auditorium A – Jean Norbert Cloquet

Technicum 2

Sint-Pietersnieuwstraat 41 in Gent

Over de avond zelf

België is een van de weinig overgebleven landen in Europa met een relatief grote politieke rol voor de monarchie. Koning Filip en zijn adviseurs werken iedere dag aan hun contacten in het landsbestuur, op verschillende beleidsniveaus. Het doel: een zo goed mogelijke liaison zijn voor het geval de politiek Filip nodig heeft als scheidsrechter, formatiebegeleider of crisisbezweerder. Tegelijkertijd wil de vorst er voor alle Belgen zijn, zowel in het binnen- als buitenland.

Is deze vorm van besturen echter nog wel van deze tijd? In een gastcollege aan de UGent vertelt Kemal Rijken over de politieke rol die de vorsten hebben gespeeld na de Koningscrisis van 1944-1951. Welke lessen kan koning Filip kan trekken uit het handelen van zijn drie laatste voorgangers. Hij vertelt over hoe de huidige vorst zijn politieke netwerk organiseert en welke rol hij thans nog kan en mag spelen. Ook kijkt Rijken naar de toekomst: naar 200 jaar België. Hoe kan de Belgische monarchie er na een mogelijke nieuwe staatshervorming uitzien? En is de monarchie dan nog van nut? De Belgische monarchie heet onder koning Filip stabiel te zijn en speelt zijn rol in het spectrum van de Wetstraat. In 2024 staat echter weer een ‘Moeder aller verkiezingen’ voor de deur met vermoedelijk een zware formatie erna. Daarom is het verstandig alvast een gesprek te voeren over de rol van de koning en over de toekomst van de monarchie.

Kemal Rijken is als Nederlandse auteur niet onbekend met België. Voor verschillende media schreef hij over zaken die in de Belgische politiek en samenleving spelen, maar ook schreef hij het boek ‘Eigen Volk’, dat onder meer gaat over het rechts-nationalisme in Vlaanderen. Rijken treedt in Nederlandse media op als duider van de Belgische politiek en is Belgofiel: hij volgt het land sinds 1993 en kent daardoor de uitdagingen en problemen van de Belgen.

Voor het boek ‘Monarchie’ sprak Rijken met verschillende Belgische oud-politici en andere spelers, onder wie Herman De Croo, Mark Eyskens, Stefaan De Clerk, Siegfried Bracke en Yves Desmet. Ook verleende het hof medewerking aan zijn boekwerk en ging Rijken ‘mee op stap’ met koning Filip en koningin Mathilde.

Onder koning Filip is de Belgische monarchie stabiel. In 2024 staat weer een ‘Moeder aller verkiezingen’ voor de deur met vermoedelijk een moeilijke regeringsvorming, waarin de koning een belangrijke rol moet spelen. Daarom is het verstandig alvast een gesprek te voeren over de rol van de koning en over de toekomst van de monarchie.

0ver het boek

Rijken beschrijft in Monarchie de belangrijkste vorstenhuizen in Europa vanaf een historisch kantelpunt: de Tweede Wereldoorlog. Rijken laat zien hoezeer het handelen van de Europese vorsten de loop van de gebeurtenissen in onder meer Nederland, Engeland, België, Spanje en Scandinavië heeft beïnvloed. De koninklijke families zijn vaak al decennia lang met elkaar verbonden door huwelijken en oorlogen, en hun geschiedenissen grijpen telkens in elkaar. Toch ziet ieder koningshuis zich voor andere opdrachten en dilemma’s gesteld. Bovendien moeten zij voortdurend nadenken over de media, de politiek en hun rol en invloed in een steeds veranderende samenleving.

Aan de hand van talloze pakkende anekdotes, verhalen en thema’s schetst Rijken een levendig beeld van de Europese monarchen en hun families. Ook maakt hij de balans op. Hebben we aan het eind van deze eeuw nog koningshuizen in Europa? Diverse vorstenhuizen verleenden achter de schermen medewerking.

Titel: Monarchie

Auteur: Kemel Rijken

Uitgeverij: Ambo / Anthos

ISBN: 9789026354182

 Thema: Geschiedenis

Prijs: € 34,99