Bij het begin van de coronacrisis in maart besloot het Antwerpse stadsbestuur om 50 miljoen euro vrij te maken voor steunmaatregelen aan inwoners en ondernemers die het nodig hebben. Nu de coronamaatregelen versoepeld worden, beslist het stadsbestuur om de rest van de middelen in een compensatiefonds te investeren dat moet leiden tot een Grote Relance van het economische en sociale leven in de stad.
Tijdens de coronacrisis besliste het stadsbestuur in een eerste fase om tal van belastingen en retributies voor ondernemers op te schorten, zoals belastingen op horeca en toeristische logies. Verenigingen en zelfstandigen moesten tijdelijk ook geen huur meer betalen aan de stad. De daklozenopvang voorzag in extra locaties om iedereen een veilige slaapplek te garanderen. Daarnaast verspreidde de stad voedselbonnen voor de meest kwetsbare Antwerpenaars en verdeelden de voedselpunten tot 10.000 pakketten per week. Er kwamen taxi-cheques voor zorgpersoneel omdat het openbaar vervoer beperkt werd en parkeren werd tot 10 mei gratis. Ook de handhaving van de LEZ en het betalend parkeren werden tijdelijk opgeschort om essentiële verplaatsingen niet in de weg te staan. De stad begon intussen met de verdeling van mondmaskers onder alle Antwerpenaars van 12 jaar en ouder.
Met de versoepeling van de coronamaatregelen breekt nu een tweede fase aan. Het stadsbestuur heeft besloten om de rest van de financiële middelen in een compensatiefonds te bundelen dat aangewend kan worden voor een Grote Relance van het economische en sociale leven in Antwerpen.
“De middelen zullen gebruikt worden om al wie getroffen werd door de crisis te ondersteunen,” legt burgemeester Bart De Wever uit. “We leggen de klemtoon daarbij op drie groepen. Er komt een steunpakket voor de economische sectoren die zware klappen kregen, zoals de retail en de horeca. We zorgen ook voor herstel van het maatschappelijke weefsel, met bijzondere aandacht voor onze jeugd en oudere Antwerpenaars. En we nemen ook onze verantwoordelijkheid om al wie het moeilijk heeft opnieuw omhoog te helpen op de sociale ladder. We zien bijvoorbeeld mensen met een precair arbeidsstatuut die voor de crisis net het hoofd boven water konden houden hun werk verliezen. Die moeten we helpen om de periode te overbruggen tot de arbeidsmarkt opnieuw aanzwengelt.”
De voorbije weken werd bekend dat zowel de Vlaamse als de federale overheid tal van steunmaatregelen nemen. Antwerpen doet daar dus nog een bijkomende inspanning. “We hanteren wel duidelijke principes,” benadrukt burgemeester De Wever. “Het gaat over tijdelijke, eenmalige uitgaven die op korte termijn resultaat hebben ten voordele van inwoners en ondernemers die het echt nodig hebben. Onze focus ligt op gemeenschapsversterkende en verbindende initiatieven die zowel het economische als sociale leven zullen herstellen. We delen geen geld uit maar zorgen dat mensen hun geld weer kunnen laten rollen. We willen Antwerpen deze zomer ook opnieuw laten bruisen, onder andere met een aangepast zomerprogramma, en bieden ruimte voor kleinere en culturele evenementen.”
Steunpakket voor getroffen economische sectoren
Schepen voor middenstand en toerisme Koen Kennis: “In het Antwerpse relanceplan spelen de sectoren handel, horeca, ontspanning en toerisme een belangrijke rol. Ze zijn de ideale hefbomen om de consumptie aan te zwengelen en Antwerpen een snelle doorstart te laten maken. ‘Geld moet rollen’, zo klinkt het cliché, en dat klopt. Bovendien zijn het zichtbare sectoren. Ze zorgen voor leven en beleving in de stad. Onze middenstanders en horecaondernemers maken deel uit én van het economische én van het sociale weefsel van Antwerpen. Om zaken en instellingen die door de coronacrisis noodgedwongen de deuren moesten sluiten, ook concreet te steunen zal de groep stad Antwerpen aan haar medewerkers, waarvan velen in eerste lijn met de coronacrisis geconfronteerd werden, een consumptiekrediet ter waarde van 300 euro geven, dat in Antwerpen – volgens het principe 1 euro voor 1 euro en beperkt in de tijd – besteed moet worden.”
Schepen voor werk en economie Claude Marinower: “De arbeidsmarkt in de grootstad is extra kwetsbaar in deze coronacrisis. We moeten koste wat het kost een drama vermijden. We moeten zo snel mogelijk werkloze Antwerpenaars terug aan de slag krijgen. We werken daarvoor aan een plan met drie elementen. Ten eerste willen we een aantal van onze bestaande arbeidsmarktprojecten snel uitbreiden. Ten tweede willen we van de hoge nood een deugd maken en met een aantal vernieuwingen komen – die weliswaar flexibiliteit van werkgevers en werknemers gaan vragen – die de matching op de arbeidsmarkt kunnen versnellen, zoals bv. ‘open hiring’. En ten derde willen we werkzoekenden verleiden tot het opstarten van een zaak. Voor dit plan hebben we in totaal bijna 1 miljoen voorzien. Onze bedrijven blijven we sterk ondersteunen. Na de eerdere coronamaatregelen met betrekking tot belastingverlaging, administratieve vereenvoudiging en specifieke maatregelen voor startups, organiseren we vanaf de zomer een fonds van 1 miljoen euro voor projecten die op korte termijn een innovatieve bijdrage kunnen leveren aan de economische relance van de stad en het bedrijfsleven.”
Schepen voor stadsontwikkeling en ruimtelijke ordening Annick De Ridder: “Om een duurzame heropstart voor de bouwsector mee te ondersteunen, wil de stad innovatieve armbanden ter beschikking stellen die een waarschuwing geven wanneer arbeiders te dicht bij elkaar komen. Een dergelijk systeem kan het comfort bieden dat nodig is om terug aan de slag te gaan en zo kunnen we inspelen op een veilige en duurzame doorstart van de hele sector. Zo zetten we onze stad verder in de steigers en zijn we bovendien ook voorbereid bij een eventuele tweede golf.”
Voor markten en foren voorziet schepen Peter Wouters bijkomende steun. “Sinds 18 mei zijn openbare markten onder strikte voorwaarden weer toegelaten, waaronder de beperking dat ze maar 50 kramen mogen tellen. De markten draaien dus nog niet op volle toeren en zo lopen de marktkramers heel wat inkomsten mis. Om dat financiële leed te verzachten, kregen de marktkramers reeds de standgelden voor het tweede kwartaal terugbetaald. De stad doet nu een bijkomende inspanning door ook de standgelden voor het derde kwartaal kwijt te schelden. Met die financiële compensaties willen we de marktkramers extra zuurstof geven om heelhuids door de crisis te geraken. In deze barre coronatijden krijgen ook de wijkforen het zwaar te verduren. Daarom worden de wijkforen vrijgesteld van standgelden voor de volledige duur van het kermisseizoen, dat loopt van maart tot oktober.”
Herstel van het maatschappelijke weefsel
Schepen voor gezondheids- en seniorenzorg Fons Duchateau: “De stad ondersteunt de maatschappelijke en economische heropleving in de stad. We willen de draad opnieuw oppikken van voor de coronacrisis. Maar dan moeten we ook oog hebben voor de mentale gevolgen van de voorbije maanden. Studies waarschuwen dat het niet voor iedereen evident zal zijn om haar of zijn mentale evenwicht terug te vinden. Een probleem dat niet onderschat mag worden. We laten hen niet achter in deze relance. Ouderen die misschien nog maanden in afzondering zullen moeten blijven, jongeren die worstelen met vragen over zichzelf na het isolement en professionele hulpverleners die maanden het beste van zichzelf hebben gegeven en dat moeten verwerken. We willen waken over hun mentale welzijn en een helpende hand uitsteken waar het nodig is. We investeren 275.000 euro in bijkomende ondersteuning voor wie de coronaperiode niet heeft verteerd en wapenen mensen voor een mogelijke tweede golf.”
“Als we één ding geleerd hebben uit coronatijden, dan is het wel dat digitalisering de toekomst is. Ook in ons onderwijs”, zegt schepen voor onderwijs Jinnih Beels. “Een eerste stap in het meer digitaal maken van ons Stedelijk Onderwijs, is het voorzien van materiaal. Daarom trekken we meer dan 3,3 miljoen euro uit voor de aankoop van laptops, zowel voor onze leerkrachten als voor onze leerlingen. We willen echter niet alleen inzetten op het versterken van ons digitale onderwijs. Tijdens de tweede helft van dit schooljaar hebben immers niet alle kinderen de verwachte schoolse en sociaal-emotionele vorderingen kunnen maken. Daarom maken we als stad 1,1 miljoen euro budget vrij om zomerscholen te ondersteunen en extra leer- en ondersteuningstrajecten op te zetten, zodat alle leerlingen in september weer vanaf dezelfde startlijn vertrekken.”
Schepen voor kinderopvang en personeel Nabilla Ait Daoud: “Onze kinderopvanginitiatieven moeten we koesteren. De kinderopvanginitiatieven trap 0/1 – die het met minder middelen vanuit Vlaanderen moeten doen – ondersteunen we ten belope van de gemiddelde kost aan vaste uitgaven. Hun lagere bezetting maakt immers dat ook zij het moeilijker hebben om rond te komen, terwijl ze echt essentieel werk verrichten. Ook op onze stadsmedewerkers hebben we doorheen deze crisis kunnen bouwen. Medewerkers die tijdelijk hun reguliere taken niet konden uitvoeren, hebben zich massaal opgegeven om maatschappelijk belangrijke noodopdrachten uit te voeren zoals de coördinatie van en ondersteuning in triagepunten. Dankzij hun flexibele en enthousiaste inzet heeft onze stad deze gezondheidscrisis goed doorstaan. Deze speciale tijd leert ons als werkgever dat ook wij opnieuw met een open vizier moeten kijken naar de toekomst. De flexibiliteit die we gehanteerd hebben om bijvoorbeeld de niet evidente combinatie van thuiswerk en kinderen te doen slagen, kan ook in de toekomst belangrijk blijven.”
Steunpakket voor kwetsbare Antwerpenaars
“Antwerpenaars die voor de crisis weinig inkomen hadden, dreigen na de coronacrisis nog minder over te houden”, beklemtoont schepen voor sociale zaken Tom Meeuws. “Met dit relanceplan willen we dus vooral hun inkomen verhogen. We geven een eenmalige septemberpremie aan gezinnen met kinderen die een woning huren op de private huurmarkt en afhankelijk zijn van werkloosheidsuitkering of leefloon. Zo helpen we hen die moeilijke maand vol extra schoolkosten door te komen. 65-plussers in armoede (IGO-uitkering) geven we eveneens een eenmalige premie. Ook willen we opnieuw meer leefloners aan het werk helpen: we geven financiële steun aan alle werkgevers die leefloners in dienst willen nemen. We ondersteunen buurthuizen die Antwerpenaars bijstaan in hun administratie. Ten slotte versterken we de voedselverdeelpunten en garanderen we voor het eerst de hele zomer lang de dag- en nachtopvang van dak- en thuislozen.”
“Atlas, Integratie & Inburgering zal de nodige middelen inzetten om de opgelopen achterstand in de leertrajecten van nieuwkomers weg te werken,” zegt schepen voor integratie en inburgering Karim Bachar. “Tijdens de zomermaanden zullen er verschillende activiteiten georganiseerd worden om Nederlands te oefenen. Zo worden er digitale conversatiegroepjes gevormd, wordt er gewerkt met digitale taalbuddy’s en worden er babbelfietstochten georganiseerd. Daarnaast worden de wachtlijsten voor de cursussen Maatschappelijke Oriëntatie weggewerkt. Tijdens de crisis werden er uiteraard onlinelessen aangeboden, maar het was niet voor elke cursist haalbaar om op die manier de cursus verder te zetten.”
