Het Fonds voor Solidaire Zorg, eind maart opgericht door de Koning Boudewijnstichting, kent 1,85 miljoen euro steun toe aan in totaal 69 projecten van en voor residentiële zorginstellingen. Het gemis aan sociaal contact dat werd ervaren in de lockdown is niet voor herhaling vatbaar: 48 instellingen krijgen middelen voor projecten gericht op het herstel en behoud van die contacten in veilige omstandigheden. Daarnaast krijgen 21 projecten, waarbij telkens verschillende instellingen betrokken zijn, middelen om de kennisdeling over preventie en controle van infecties gestructureerd te bestendigen. Het geld komt van giften van vele honderden individuele schenkers en organisaties.
De COVID-19-crisis is, met name op de piek ervan, erg zwaar om te dragen geweest in zorginstellingen, zowel voor patiënten-bewoners en hun families als voor de medewerkers. Er zijn lacunes naar voren gekomen in de voorbereiding op een gezondheidscrisis, in de dagelijkse werking in een stringent kader van veiligheidsmaatregelen en in expertise over infectiepreventie. Maar we hebben ook een grote veerkracht gezien: er zijn ad hoc oplossingen bedacht en in sneltreinvaart opgezet. Het Fonds voor Solidaire Zorg heeft als algemene doelstelling de residentiële zorginstellingen te helpen om de continuïteit van de zorg en de levenskwaliteit te garanderen tijdens de epidemie. Via twee projectoproepen ondersteunt het enkele tientallen initiatieven die bouwen op de expertise die in de zorgsector aanwezig is, geselecteerd door onafhankelijke jury’s.
Sociale contacten
Het gemis aan sociaal contact was een van de sterkst voelbare gevolgen van de lockdownmaatregelen voor patiënten in ziekenhuizen, voor mensen met psychische problemen of een handicap die in een zorginstelling verblijven, en voor kwetsbare kinderen en jongeren die in een instelling wonen.
Met de eerste oproep speelt het Fonds voor Solidaire Zorg daarop in: het kon 48 projecten selecteren van zorginstellingen die vaak origineel uit de hoek komen om het sociale isolement van hun patiënten of bewoners te doorbreken. Het gaat om 28 Nederlandstalige en 20 Franstalige projecten, samen goed voor iets minder dan 1 miljoen euro steun.
Enkele voorbeelden – als bijlage vindt u de lijst van alle geselecteerde projecten, met contactgegevens:
– Het UZ Gent heeft plannen om van de tuin een echte bijkomende ruimte maken voor de afdeling kinder- en jongerenpsychiatrie, een ruimte om te bewegen, bezoekers te ontmoeten, rust te krijgen in je hoofd.
– Het Sint-Trudoziekenhuis bouwt een paviljoen waar patiënten hun geliefden, huisdieren incluis, kunnen ontmoeten. Met onder meer plexischermen en nauwgezet onderhoud wordt dit ook een veilige ruimte voor mensen met infectieziekten, zoals COVID-19 en andere.
– Vanuit Brasschaat trekt ‘De Leerexpert Dullingen’, een school voor buitengewoon onderwijs, in de ruime regio met een busje naar de meervoudig gehandicapte leerlingen die om veiligheidsredenen niet naar de dagopvang en/of naar de les kunnen. In het busje zit onder meer een therapietafel, een spraakcomputer, een relaxatiehoek…
Preventie en controle van infecties
Het gebrek aan kennis over de preventie en controle van infecties speelde veel residentiële zorginstellingen parten in de crisis, en leidde tot veel onzekerheid, frustraties en schuldgevoel bij medewerkers die aanvoelden dat ze niet altijd op de veiligste manier konden handelen. De tweede oproep van het Fonds voor Solidaire Zorg richtte zich op ervaren organisaties en ziekenhuizen die andere residentiële instellingen – voor ouderen, mensen met een beperking of psychische problemen, of kwetsbare kinderen en jongeren – bijstaan met kennis en expertise.
Er zijn 21 projecten geselecteerd, waarbij telkens verschillende instellingen betrokken zijn, waarvan 16 Nederlandstalige en 5 Franstalige, samen goed voor ruim 850.000 euro steun. In veel regio’s werd de samenwerking van ziekenhuizen en andere zorginstellingen eromheen in de COVID-19-crisis sterk geactiveerd om te helpen bij het implementeren van maatregelen. Veel projecten gaan dan ook over het structureren van deze samenwerking en het aanbieden van opleidingen, nu daarvoor opnieuw iets meer ruimte komt, met daarnaast ook advies op maat hoe bijvoorbeeld een contingentering van bewoners kan worden doorgevoerd. Bij een paar projecten zijn ook hogescholen betrokken.
– Een opvallend project is dat van Kwaito uit Niel om een draaiboek te maken voor woongelegenheden waar mensen in kleine groepjes in een huiselijke sfeer (begeleid) wonen: hoe moeten zij veiligheidsmaatregelen toepassen?
– Logo Waasland (Lokaal Gezondheidsoverleg) trekt de oprichting van een expertisewerkgroep met o.a. zorgprofessionals van de lokale samenwerkingsverbanden voor eerstelijnszorg, de ziekenhuizen AZ Nikolaas en St-Blasius en woonzorgcentra. Het doel is de opgedane ervaring van de voorbije maanden te verankeren, kennis uit te wisselen en een draaiboek voor de toekomst te maken.
– In Limburg werkt de hogeschool UCLL i.s.m. Ziekenhuis Oost-Limburg en Ziekenhuis Maas & Kempen een aanbod uit voor woonzorgcentra en instellingen voor mensen met een beperking: vormingen over preventie van infecties, begeleiding op maat op basis van plaatsbezoeken en een e-learning module.
Over het Fonds voor Solidaire Zorg
De Koning Boudewijnstichting richtte het Fonds voor Solidaire Zorg eind maart 2020 op, in het kader van de strijd tegen het coronavirus en de daardoor veroorzaakte ziekte COVID-19. De financiële middelen voor dit Fonds komen van giften van individuele schenkers en organisaties. De algemene doelstelling van het Fonds is hulp te bieden aan residentiële zorginstellingen om de continuïteit van de zorg en de levenskwaliteit te waarborgen, en er mee voor te zorgen dat ze over de nodige middelen beschikken om op een flexibele manier om te gaan met epidemieën.
Het Fonds voor Solidaire Zorg staat nog steeds open voor giften. Giften kunnen worden overgemaakt op de rekening BE10 0000 0000 0404 van de Koning Boudewijnstichting met de vermelding “200670 : Fonds voor Solidaire Zorg” of de gestructureerde mededeling 020/0670/00086. Ook een online gift is mogelijk.
Foto’s: www.kbs-frb.be