Vanaf 1 april is het eindelijk zover: dan opent Plantentuin Meise voor de bezoeker de twee laatste kassen van het Plantenpaleis die nog moesten gerenoveerd worden! De Mediterrane kas en het Nevelwoud vormen de laatste fase van de renovatie en herinrichting van het 1 ha grote kassencomplex, het Plantenpaleis, waarmee een twintigtal jaar geleden is begonnen…
Bedwelmd door mediterrane geuren en dwalend door mistige bossen
Plantentuin Meise werkt al jaren aan de renovatie van het Plantenpaleis. Dit grandioze kassencomplex van bijna een hectare werd eind jaren vijftig gebouwd. Het herbergt enkele van de rijkste ecosystemen van de planeet: tropische regenwouden, woestijnen, savanne, moerassen en mangroven… Maar een totale renovatie drong zich op. Kas na kas hebben de potplanten geleidelijk een plekje in volle grond gekregen, vergezeld van nieuwe informatiepanelen en aangepaste voorzieningen om het publiek te ontvangen.
Met de aanplant van de Mediterrane kas en het Nevelwoud is de renovatie van de 13 kassen van het Plantenpaleis eindelijk voltooid.”, legt Marc Reynders, wetenschappelijk beheerder van de collecties onder glas, uit. “Zoals voor het overgrote deel van de kassen tekenden medewerkers van de Plantentuin het ontwerp, dachten ze ook de beplanting volledig uit en zorgden voor alle aanplantingen. Dit vormt de kroon op twee decennia aan teamwerk binnen de Plantentuin waar wij enorm trots op kunnen terugblikken.”
Bij de inrichting van de twee kassen is ook gebruik gemaakt van gerecupereerde materialen om de natuurlijke rots- en bergachtige omgeving te weerspiegelen en om de juiste sfeer te creëren. De planten in deze kassen zullen bezoekers meenemen op een reis van mediterrane geuren naar de tropische mist van nevelwouden.
Nevelwoud
De blikvanger van het Nevelwoud is een 7 meter hoge kunstmatige rots waaruit verschillende watervallen stromen.
Nevelwouden zijn hooggelegen bossen die op verschillende continenten in de tropische bergen worden aangetroffen op een hoogte van ongeveer 2500 meter. Hier is het overdag warm en ’s nachts fris, alsof het altijd lente is. Dalende koude lucht botst hier met stijgende warme en vochtige lucht. Die gaat daardoor condenseren, zodat hier altijd nevel hangt. De meeste planten in deze kas komen uit deze zone. Ze hebben gemeen dat ze hun water grotendeels uit nevel halen.
De planten zijn gegroepeerd per continent: Afrika (inclusief Macaronesië), Azië & Australië en Midden- en Zuid-Amerika. Over het algemeen zijn de bomen bedekt met epifyten: planten die op andere planten groeien zonder daar voedingsstoffen of water aan te onttrekken. Zo zijn mossen alomtegenwoordig in het nevelwoud, maar er is ook een rijke diversiteit aan vleesetende planten, fuchsia’s, varens en orchideeën met luchtwortels die water en voedingsstoffen rechtstreeks uit de lucht halen.
Mediterrane kas
De Mediterrane kas bestaat uit terrassen aangelegd met gele kalksteen uit de Bourgogne. Een waterspuwer, afkomstig van de vorige locatie van de Plantentuin in Brussel ‘den Botanique’, verhoogt de dynamiek en zorgt hier voor een rustgevend geluid.
Mediterrane planten, vaak rijk geparfumeerd, groeien niet alleen rond de Middellandse Zee maar ook in Californië, Chili, Zuid-Afrika, Australië en de Canarische Eilanden. De winters zijn zacht en relatief nat. De zomers zijn droog en kunnen zeer heet zijn.
Om de hitte van de zomer te overleven, hebben planten strategieën ontwikkeld tegen uitdroging: kleine, harde bladeren bedekt met een dikke laag was, haartjes of cuticula die water vasthoudt, enz. Mooie voorbeelden hiervan zijn de kurkeik, olijfboom, drakenbloedboom, eucalyptus, echium … Mediterrane planten zijn over het algemeen goed aangepast om zich te beschermen tegen branden, die in dit klimaat vaak voorkomen. Sommige planten kunnen zich zelfs niet voortplanten zonder bosbranden. Dit is het geval met de zaden van de banksia, een soort Australische struik; deze zitten in een uiterst harde capsule die onder invloed van de hitte van het vuur barst en zo kan ontkiemen op verkoolde percelen, waar de concurrentie bijna onbestaande is. In deze kas zal in de toekomst ook de koningsprotea (Protea cynaroides) te bewonderen zijn. De zaden hiervan werden geschonken na het recente bezoek van de koning en de koningin aan Zuid-Afrika (link).
In deze twee nieuwe serres zullen honderden plantensoorten die enkel in deze klimaatzones voorkomen, te bewonderen zijn. Te ontdekken vanaf 1 april! De toegang tot de serres is inbegrepen in het toegangsticket voor de Plantentuin.
Technische fiche
Landschapsaanleg:
- Landschapsontwerp & opvolging van de werken gebeurden volledig in eigen beheer
- De muurtjes werden opgebouwd uit natuursteen
-
Nevelwoud:
-
Diegemse kassei (oude kasseien uit lokale kalkzandsteen, reeds in de Plantentuin aanwezig, afkomstig van Brusselse wegenwerken) (+- 25 m3 = 42 ton)
-
Leistenen afkomstig van renovatiewerken aan de kerk van Humbeek (reeds in de Plantentuin aanwezig) (+- 10 m3 = 15 ton)
-
-
-
Mediterrane Kas
-
gele kalksteen uit de Bourgognestreek (ongeveer 30 m3 = 48 ton)
-
De muurtjes zijn voorzien van zeer diepe groeven om plaats te bieden aan muurplanten (varens, mossen, …).
-
De waterspuwer in de Mediterrane Kas is oorspronkelijk afkomstig van de oude locatie van de Plantentuin in Brussel, ‘de Botanique’. Moest ooit plaats ruimen voor de aanleg van de Kruidtuintunnel.
Kunstrots met watervallen:
-
Ontworpen en uitgevoerd door een familiebedrijf uit Scherpenheuvel dat reeds 5 generaties lang kunstrotsen maakt.
-
De rots uit beton is 10 meter breed en ongeveer 7 meter hoog met in totaal 3 watervallen en 2 bronnen.
-
Het water wordt opgepompt vanuit een ondergrondse citerne van 3000L.
-
De rivierbedding werd aangelegd met verweerde rotsblokken in arduin die reeds in de Plantentuin aanwezig waren. Plantentuin Meise werkte hiervoor samen met het familiebedrijf.
Beplanting:
-
Volledig uitgedacht en uitgevoerd door Plantentuin Meise
-
Bijna 1000 planten in beide kassen
-
Nevelwoud: planten gegroepeerd volgens de continenten: Afrika (inclusief Macaronesië), Azië, Australië en Midden- & Zuid-Amerika
-
Mediterrane Kas: planten gegroepeerd volgens een bepaalde regio waar een Middellandse zeeklimaat heerst. Omdat de struikachtige vegetatie zo typisch is heeft deze in de meeste regio’s ook een specifieke naam gekregen die in de bedden staat aangeduid:
-
Maquis: Zuid-Europa & Noord-Afrika (rondom Middellandse Zee)
-
Fynbos: zuidwesten van Zuid-Afrika
-
Mallee: zuidwesten van Australië
-
Chaparral: Californië
-
Matorral: centraal Chili
-
Canarische eilanden
-
-
-
Beide kassen zullen jaarrond zeer veel bloei vertonen. Een aantal blikvangers:
-
Nevelwoud:
-
vleesetende planten
-
fuchsia’s
-
bergpapaja’s (Vasconcella)
-
orchideeën
-
Brugmansia’s en andere rijkbloeiende Solanaceae (Iochroma, Cestrum)
-
Impatiens
-
Begonia
-
kamerlinde (heeft meeldraden die bewegen als je ze aanraakt)
-
(boom)varens & palmvarens
-
-
Mediterrane Kas:
-
pelargoniums
-
kurkeik
-
olijfboom
-
drakenbloedboom
-
Echium
-
Proteaceae (Protea, Banksia, …), de koningsprotea heeft bloeihoofden tot 30 cm in diameter!
-
eucalyptus
-
-
Plantentuin Meise
Nieuwelaan 38
1860 Meise – België
Foto’s: Plantentuin Meise
T +32 2 260 09 20
info@plantentuinmeise.be
www.plantentuinmeise.be