Bijbelse heldinnen spelen een rol in tal van Westerse kunstvormen, van poëzie en proza tot toneelstukken en beeldende kunst. Hun voorstelling en receptie is even gevarieerd als de kunst waarin ze verschijnen. Dit is ook het geval voor Jael, de vrouw die Sisera doodt met een tentharing in Richteren 4–5. In haar boek Sex and Slaughter in the Tent of Jael (2016) bestudeert Colleen Conway het rijke Nachleben van dit Bijbelse personage, een Nachleben dat meer en meer verandert in een statement over genderrollen en genderconflict. Steunend op deze studie evenals ander werk over Jaels artistieke receptie zal deze lezing zich richten op de voorstelling van Jael in een meer recent cultureel product, de podcast. Podcasts keren terug naar de aurale modus van de Bijbeltekst en bouwen hun wereld en de vrouwen erin door middel van woorden en tekst.

Een selectie van relevante podcastepisodes zal dienen als case study om voorlopige antwoorden te formuleren op de volgende twee vragen: 1) Wat is de invloed van moderne contexten op het interpreteren van een vrouwelijk personage als Jael (denk aan de aandacht voor gender evenals verschillende opinies over genderrollen)? en 2) Op welke wijze helpt Jael om betekenis te geven aan de huidige wereld (denk aan #MeToo)? De lezing zal onderzoeken of de receptie van het vrouwelijke personage Jael in dit nieuwe format, een product van de digitale discourse world, gelijkenissen/verschillen vertoont met haar receptie in meer gevestigde kunstvormen. Verder zullen de traditionele invloeden in receptiegeschiedenis belicht worden, zijnde waar, wanneer, door wie en voor wie de nieuwe tekst gemaakt is.

Karolien Vermeulen is FWO postdoctoraal onderzoeker aan het Instituut voor Joodse Studies, Universiteit Antwerpen. Haar onderzoek focust op het construeren van betekenis in de Hebreeuwse Bijbel en de rol van verschillende linguïstisch-stilistische elementen in dat proces. Ze heeft gepubliceerd over de stijl van de Bijbeltekst, in het bijzonder over woordspel, metaforen, performatief taalgebruik en ruimtelijke verbeelding. Recente publicaties omvatten “Save or Sack the City—The Fate of Jonah’s Nineveh from a Spatial Perspective” in Journal for the Study of the Old Testament (2017) en “Hands, Heads, and Feet: Body Parts as Poetic Device in the Story of Yael and Sisera” in Journal of Biblical Literature (2017). Momenteel bereidt ze een monografie voor over de conceptualisering en constructie van tekstuele steden in de Hebreeuwse Bijbel (Palgrave McMillan). Ze werkt ook, samen met een co-auteur, aan een tekstboek over hoe de Bijbel te lezen, steunend op cognitief-stilistische inzichten (Eerdmans).

Dr. Karolien Vermeulen Instituut voor Joodse Studies, UAntwerpen.

Lezing in het Nederlands.

Deze lezing gaat door op woensdag in lokaal R.012, Rodestraat 14.

Foto: www.uantwerpen.be