Met de keuze van de Vlaamse overheid voor een extra bovengrondse spoorkruising ter hoogte van de Oude Landen heeft de stad Antwerpen haar principes vastgelegd voor een betere inpassing in de kern van Ekeren. Zo kunnen onder andere geluidswanden langs de sporen, de aanleg van een recreatiebuurtpark en waterpark, een fietspad langs de Prinshoeveweg naar de districtskern en de nieuwe fietsostrade R2 richting Merksem mee opgenomen worden in de omgevingsvergunning.
De bestaande spoorvertakking Schijn is een zeer druk spoorknooppunt tussen het rangeerstation en het binnenland. Alle goederentreinen die de Antwerpse haven binnen- of buiten rijden passeren voorbij deze flessenhals. Ze dienen letterlijk te wachten als er een trein binnen of buiten rijdt. Dit verlaagt de concurrentiekracht van spoortransport tegenover wegverkeer. Met de bouw van een nieuwe bovengrondse spoorkruising ter hoogte van de Oude Landen in Ekeren, wordt er extra capaciteit gecreëerd en kunnen goederen sneller in en uit de haven via het spoor.
Schepen Kennis: “Investeringen in extra spoorwegcapaciteit zijn noodzakelijk om de beoogde modal shift uit het Toekomstverbond, gesloten met de Vlaamse overheid en burgerbewegingen, te realiseren. Op deze manier kunnen we extra containers van de weg halen en deze via het spoor vervoeren.”
Met de goedkeuring eind 2018 van het plan-MER en de keuze van de Vlaamse overheid voor een bovengrondse kruising, kan na afloop van het openbaar onderzoek rond deze beslissingen het GRUP Spoorweginfrastructuur en natuurpark Oude Landen in voorjaar van 2019 hersteld worden. Nadien kan Infrabel NV een aangepaste omgevingsvergunning voor dit project indienen.
Inrichting bermenlandschap in omgevingsvergunning
Met het vastleggen van haar principes rond de verdere inrichting van de omgeving van de nieuwe spoorvertakking, kunnen deze mee worden opgenomen in de omgevingsvergunning en samen met de aanleg van deze nieuwe kruising worden aangelegd. Hiermee herbevestigt de stad Antwerpen haar engagement in dit project naar de buurtbewoners toe.
“Een deel van de spoorlijn heeft nog geen geluidschermen. Met de spoorwerken zal hier definitief verandering in komen en komen er schermen bij aan de kant van de huizen”, zegt schepen Kennis. “Dit is iets waar het district en de stad geen duimbreed meer op toegeven. We kiezen voor minder geluidsoverlast dan vandaag.”
Overzicht maatregelen
Volgende inrichtingsprincipes zijn door stad en district neergelegd:
Geluidschermen of groene geluidsbermen langs het volledige traject zodat huizen minder overlast zullen hebben dan vandaag.
De spoortalud aan de huizenkant zal vergroot worden tot een zeer breed toegankelijk glooiend boslandschap.
Er komt een toegankelijk sport- en recreatiebuurtpark langs de Oude Landen, samen met de reeds bestaande en toekomstige sport- en recreatieve infrastructuur (cfr. nieuw kunstgrasveld).
Een lokale fietsverbinding aan de zuidzijde van de Prinshoeveweg, die met een fietstunnel of brug de spoorlijn Essen kruist, en zo toegang geeft naar centrum Ekeren.
Het verlengen van de fietsostrade R2 langs de spoorbocht, hiervoor zijn er ook aanpassingen nodig aan de huidige brug aan de Prinshoeveweg. Zo zal men kunnen fietsen van Oude Landen tot aan de fietstunnel van Station Ekeren.
Het bestaande natuurpark Oude Landen aan de Ekersesteenweg blijft onaangeroerd.
Er komt een extra waterpark in de weides langs de Prinshoeveweg dat toegankelijk zal zijn voor natuurliefhebbers, spotters maar ook gewone recreanten. Een padenstructuur zal je door rietkragen, nat grasland en een meanderende loop voor de Oude Landsebeek en Laarsebeek leiden. Beide beeklopen krijgen nieuwe spoorbruggen zodat water, dieren en recreanten hier veilig onderdoor de sporen kunnen.
Het project Oude Landen kent een lange voorgeschiedenis. Als lokale overheid werd vanaf het begin aangegeven dat deze spoorwerken uitvoeren uiteraard gewenst is voor de Antwerpse haven, maar dat er ook baten moeten inzitten voor de Ekerenaar. De leefkwaliteit in de woonwijken rondom Oude Landen moet beter zijn na de werken. De geluidsoverlast moet omlaag en de groene recreatieve omgeving moet verbeteren en versterken.
“Jarenlang heeft het district de spoorwegen er op attent gemaakt om serieus rekening te houden met de bezorgdheden en noden van de Ekerenaar. Economische belangen moeten hand in hand gaan met leefbaarheid van onze wijken.” zegt Koen Palinckx, districtsburgemeester van Ekeren. “Dat er nu harde garanties komen voor geluids- en groenschermen over de volledige lengte, een sport- en recreatiebuurtpark, met op termijn een overdekte fuif- en sportloods, en de aanleg van de ontbrekende fietsverbindingen naar het centrum en het station stemt ons zeker tevreden.”