In België lijden om en bij de 35.000 personen aan de ziekte van Parkinson, een slepende aandoening waarbij cellen in het centrale zenuwstelsel afsterven. Op het wetenschapspark Universiteit Antwerpen in Niel werkt een team gedreven ingenieurs aan de ontwikkeling van een implantaat dat via diepe hersenstimulatie de symptomen van Parkinson bestrijdt.
Het langzame achteruitgaan, de immer aanwezige dreiging van dementie als bijkomende complicatie en (voorlopig) het gebrek aan een doeltreffende behandeling, maken van de ziekte van Parkinson zowel voor patiënt als omgeving een beproeving. Bij diepe hersenstimulatie worden elektroden in het brein ingeplant die voortdurend kleine, elektrische schokjes geven om de communicatie vanuit de hersenen met bepaalde lichaamsdelen te herstellen. In 2018 lanceert Nexeon Medsystems een gloednieuw apparaat dat deze techniek, die tot dusver in België zo’n 2.000 keer werd toegepast, verder verfijnt. “Onze technologie werkt met 32 stroombronnen en acht elektroden rond elkaar geweven, die elk op vier verschillende punten stroom kunnen afleveren. Daardoor kunnen we heel precies een complexe melodie van stroomstootjes opzetten. Dat laatste is heel belangrijk, want als je de verkeerde zenuwbanen stimuleert, dreig je elders in het lichaam ongewilde effecten te hebben. Zo kan je Parkinson wel verhelpen, maar die persoon bijvoorbeeld opzadelen met obesitas”, legt ingenieur Luc Van Immerseel uit. De eerste stappen van deze nieuwe technologie werden intussen meer dan 10 jaar geleden gezet in de schoot van het Vlaamse bedrijf 3WIN. Enkele doorstarts en meer dan 10 miljoen euro aan kapitaal later, werd de knowhow opgepikt door het Amerikaanse Nexeon Medsystems, dat het nu ook op de markt zal brengen.
Kweekvijver voor innovatie
De drijvende kracht achter het Wetenschapspark in Niel is de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij (POM) Antwerpen. Zij bouwen een campus uit voor bedrijven van elk formaat, van prestarter tot multinational, en willen zo op deze unieke site samen met Universiteit Antwerpen een cluster van hoogwaardige, innovatieve bedrijvigheid creëren. “Het wetenschapspark Universiteit Antwerpen is de ideale plek waar kennisgedreven bedrijven actief in de sectoren Health, Environment en IT sneller kunnen groeien en betere producten ontwikkelen”, stelt gedeputeerde Ludwig Caluwé, voorzitter van POM Antwerpen. “Het verhaal van Nexeon illustreert perfect dat het voor technologiebedrijven helemaal geen evidentie is om de ontwikkeling van innovatieve producten in een rechte lijn tot een goed einde te brengen. Op deze site brengen we O&O bedrijven samen in de hoop dat ze van elkaars ervaringen leren. Ook zetten we in op ondersteuning, die behoorlijk intensief is in incubator Darwin met onder meer eerstelijnsadvies op vlak van fiscaliteit en IP, tot louter infrastructureel op de rest van het park.”
Onder de vleugels van Nexeon leggen de ingenieurs nu de laatste hand aan Synapse, een generiek device dat in eerste instantie bedoeld is voor Parkinsonpatiënten, maar mits kleine aanpassingen aan de software voor allerhande ziektes kan ingezet worden, van epilepsie tot depressie. Het team in Niel denkt ook verder, en wil met hun toestellen ook signalen gaan opvangen en meten wat hersenstimulatie precies teweeg brengt. “Het einddoel is te komen tot slimme systemen, die niet constant voorgeprogrammeerde prikkels verzenden maar die zichzelf bijsturen en enkel werken op momenten dat het echt nodig is”, sluit Luc Van Immerseel af. Op die manier zit het bedrijf ook helemaal op de trein van de personalised medicine, oftewel de geneeskunde van morgen. Ook POM Antwerpen kijkt vooruit. “Nu de bestaande gebouwen helemaal benomen zijn, starten we volgend jaar met de bouw van een multifunctionele bedrijfshal en plannen we de realisatie van een extra kantoorgebouw. Daarnaast is op de site ook ruimte beschikbaar voor bedrijven die willen investeren in een eigen pand”, besluit gedeputeerde Ludwig Caluwé.
Foto: Gedeputeerde voor Economie, Ludwig Caluwé, in incubator Darwin/Provincie Antwerpen