Zijn kruising met de Israelische Baladi-kip maakt van kunstenaar Koen Vanmechelen de blikvanger op de vijfde editie van de Biënnale van Jeruzalem. “Centrale vraag is wat de toekomst van het project brengt,” zegt de kunstenaar.
De Biënnale van Jeruzalem, die plaatsvindt sinds 2013, is een van de belangrijkste tentoonstellingen voor hedendaagse kunst in Israël. De vijfde editie in deze multiculturele stad van oorlog en vrede loopt van 11 november tot 30 december 2021. Curator Rami Ozeri koos als centraal thema ‘Four Cubits’ (ארבע אמות), een toepasselijke boodschap in tijden van Covid. De cubit (of ama) is immers een oude Joodse basiseenheid voor afstand, die overeenkomt met ongeveer 0,5 meter. En vier cubits, twee meter, is de persoonlijke ruimte die wij rondom ons voelen. De Biënnale toont werk van bijna 300 binnen- en buitenlandse kunstenaars, verspreid over 15 historische en culturele locaties in Jerusalem en, in overeenstemming met het centrale thema, in enkele privéruimtes. Vanmechelen stelt tentoon in het historische Sha’arei Tzedek-gebouw, het hart van de Biënnale. De installatie wordt gecureerd door Stephanie Manasseh.
Crossquery
Onder de titel Crossquery stelt Belgisch kunstenaar Koen Vanmechelen een site-specifieke installatie voor. Zijn unheimliche, bijna spirituele installatie gaat over het leven in fasen. Vanmechelen: “Transformatie is de essentie van de installatie. Ze wordt gepresenteerd als een lijn, beginnend bij alfa, met een incubator met eindeloze mogelijkheden.” Centraal in de installatie van Vanmechelen staat de Baladi, het iconische kippenras van Israël. Al 2300 jaar geleden was er pluimveeteelt in deze regio, zo blijkt uit het laatste archeologische onderzoek. In een grote kooi lopen een paar Baladi-hennen rond. Vanmechelen: “Ze zullen deel uitmaken van mijn langlopende kruisingsproject, the Cosmopolitan Chicken Project (CCP), via een kruising met de Mechelse Hrvatica – de 25e generatie van de CCP.”
De nieuwe soort zal de kenmerken dragen van de zesentwintig verschillende kippensoorten die zijn gekruist in het Cosmopolitan Chicken Project. Ze zal genen hebben van voorouders uit België, Frankrijk, Groot-Brittannië, de Verenigde Staten, Duitsland, Nederland, Mexico, Thailand, Brazilië, Turkije, Cuba, Italië, Rusland, China, Egypte, Senegal, Slovenië, Oostenrijk, Indonesië, Detroit, Denemarken, Finland, Vaticaanstad, Chili en Kroatië. Portretten van die voorouders worden gepresenteerd tegen de muren van de trappenhal.
Boven het hoofd van de bezoeker, tot slot, zweeft ‘The Jester’; een dwergachtige figuur en een haan verwikkeld in een kosmische dans. “The Jester vertelt een verhaal over mens en dier, over natuur en cultuur. Dit werk houdt ons een spiegel voor en roept op tot relativering,” stelt de kunstenaar.
Mengvat Jeruzalem
Vanmechelens installatie krijgt een extra dimensie door de stad waarin ze staat opgesteld. “Jeruzalem is al drie millennia lang een explosief kruit- en mengvat,” zegt Vanmechelen. “Mijn installatie toont dat kruisen ook anders kan, en dat vermenging en toenadering de beste garantie vormen voor succes.”De sudderende vraag, zoals die visueel op de muur van de exporuimte wordt gepresenteerd, is: wat zal er uiteindelijk uit het ei komen? Vanmechelen: “Een broedmachine met transparante eieren verwelkomt de volgende generatie in alle transparantie. Alles is mogelijk. Wat wordt de volgende soort om te kruisen? Komt ze van dichtbij of van veraf? Vast staat dat vruchtbaarheid altijd van buiten komt.”
Foto: www.koenvanmechelen.be