DE TENTOONSTELLING IN HET MODE & KANT MUSEUM (BRUSSEL) OPENT HAAR DEUREN OP 23 FEBRUARI

van 23 februari 2024 tot 10 november 2024

«Er rijst een nieuwe ster aan de hemel van de Parijse mode», schreef journalist John Fairchild in 1959 in Women’s Wear Daily. Een paar maanden later meldde het magazine Life dat de ontwerpen van deze ster even goed verkochten als die van het eeuwige trio Dior, Balenciaga en Givenchy. Maar over wie gaat het? Over een ontwerper wiens naam je waarschijnlijk nog niet kent: de Belg Jules François Crahay!

Voor de allereerste keer wijdt een museum een tentoonstelling aan Jules François Crahay. Vooraleer hij ten onrechte in de vergetelheid raakte, draaide deze Luikse couturier meer dan drie decennia mee aan de top van de Parijse mode. Hij werd omschreven als «een van de laatste genieën van de haute couture» …

Jules François Crahay. Back in the Spotlight schetst de lange en fascinerende carrière van deze modevirtuoos, geboren in 1917 en overleden in 1988. Daarnaast laat de tentoonstelling je eveneens kennismaken met de geschiedenis van de haute couture, de rol van de ontwerper en de wijze waarop de haute-couturehuizen hun prêt-à-portercollecties ontwikkelden. De tentoonstelling is overigens niet louter biografisch opgevat, maar wil ook de persoonlijke stijl van de ontwerper omschrijven en tonen.

Als artistiek directeur bij Nina Ricci tussen 1959 en 1963, en vervolgens bij Lanvin tussen 1964 en 1984, drukte Crahay een lichte, speelse en romantische stijl door, een tikje theatraal maar altijd perfect beheerst. Hoewel hij geen couturier van radicale breuken en vrouwenmanifesten was, stond hij op zijn onafhankelijkheid en dicteerde hij soms de mode door deze te verrijken met zijn passie voor folklore en exotisme. Hij vermeed purisme en futurisme. Hij blonk uit in zijn behandeling van stoffen, kleuren en motieven. Deze couturier, zo gereserveerd als hij was in het dagelijks leven, promootte een visie op de mode als een ruimte voor plezier en vrijheidsdrang.

Om getuigenis af te leggen van Crahays carrière onthult het Mode & Kant Museum zijn unieke collectie die in de loop der jaren werd opgebouwd. Een selectie van haute-couture- en prêt-à-portermodellen uit deze collectie wordt aangevuld met uitzonderlijke bruiklenen uit het Palais Galliera – Musée de la Mode de Paris, het Musée des Arts décoratifs de Paris, het Patrimoine Lanvin en andere openbare en privécollecties.

65 silhouetten, vergezeld van schetsen, foto’s, films en archiefstukken, brengen de figuur en het werk van de eertijds beroemde, maar nu in de vergetelheid geraakte couturier weer tot leven. Er staat je gegarandeerd een openbaring te wachten!

Waarom een tentoonstelling over Jules François Crahay?

Denis Laurent, curator van de tentoonstelling en biograaf van Jules François Crahay

Ik raakte geïnteresseerd in Jules François Crahay toen ik in 2018 toevallig een kledingstuk te zien kreeg dat werd aangeboden op een openbare veiling in Parijs. Tot op dat moment had het Mode & Kant Museum deze Belgische couturier nog nooit nader bestudeerd. We realiseerden ons al snel dat het museum een aantal modellen van hem bezat. Inclusief een aantal uiterst zeldzame stukken van zijn couturehuis in Luik.

De keuze om te werken rond Crahay lag voor de hand:

– Hij was de eerste Belgische couturier die artistiek directeur werd van een Parijs modehuis.

– Tijdens zijn carrière werd hij geroemd zoals dat maar weinig ontwerpers te beurt viel.

– Hij creëerde weelderige ontwerpen.

– Er werd nog nooit een tentoonstelling of publicatie aan hem gewijd.

– En last but not least is het een ambitieus project dat perfect past in onze opdracht om de mode in Brussel en Wallonië te promoten door ze in een internationale context te plaatsen.

Het is frappant hoe kwetsbaar het behoud is van het werk van modeontwerpers en modehuizen, zelfs de meer bekende, in een sector die gedomineerd wordt door voortdurende vernieuwing en de kracht van marketing. Hoe meer we Crahay bestudeerden, hoe meer we er ons rekenschap van gaven dat hij buitengewoon succesvol was tijdens zijn carrière. We waren nog meer verbaasd over de anonimiteit waarin hij tegenwoordig vergleden is.

Het onderzoek liep niet van een leien dakje. Geen enkel bestaand boek kon ons op weg helpen, terwijl Crahay toch al meer dan dertig jaar overleden was. Nina Ricci en Lanvin bezitten heel weinig archiefmateriaal uit deze periode. Het hoofd van de afdeling Erfgoed van Lanvin, waarmee we in 2020 contact legden, reageerde evenwel enthousiast op ons project. Ze gaf ons toegang tot de documenten en het textielarchief waarover ze beschikte.

Voor een tentoonstelling moesten we een aantal kwaliteitsstukken kunnen samenbrengen die de hele carrière van Crahay dienden te weerspiegelen. De eerste expertise die we ontwikkelden was een vorm van connoisseurship. Het stelde ons in staat om belangrijke modellen te herkennen en te verwerven. We begonnen ook stukken van Crahay in andere musea te identificeren. Naast het Mode & Kant Museum herbergen het Palais Galliera en het Musée des Arts Décoratifs in Parijs natuurlijk de belangrijkste collecties. Prachtige modellen zijn ook te vinden in New York, Marseille en Londen. Ons project wekte de interesse van de Franse musea, omdat het ze in staat stelde om een nieuw licht te werpen op stukken uit hun collecties die nog maar weinig of nooit bestudeerd waren.

Daarna kwamen het bibliotheekonderzoek en het uitpluizen van modetijdschriften aan de beurt. Vooral dat laatste is onze belangrijkste bron van kennis over Crahay. Met de hulp van stagiairs uit België en Frankrijk, en in samenwerking met het Palais Galliera, doorzochten we 25 jaargangen van L’Officiel, Vogue Paris, Harper’s Bazaar, Women’s Wear Daily, maar ook kranten en tijdschriften zoals The New York Times, Le Monde en Life. We onderzochten ook archieven in België. Zo konden we een aantal precieze gegevens achterhalen, zoals de adressen van Crahays modehuis en dat van zijn moeder in Luik.

Tegelijkertijd zijn we op zoek gegaan naar getuigen die Crahay of zijn werk hebben gekend. We hebben veel mensen geïnterviewd die hem van nabij of veraf hebben gekend. Zo kregen we een beter beeld van zijn persoonlijkheid en zijn leven buiten de naaiateliers.

De tentoonstelling en de publicatie weerspiegelen de onvolledige staat van het onderzoek naar Jules François Crahay. We hopen dat ze deze couturier van eigen bodem zijn rechtmatige plaats in de modegeschiedenis teruggeven. Daarnaast durven we ook te hopen dat ze een aanzet zullen zijn tot nieuwe getuigenissen en verder onderzoek.

Een tentoonstelling van 13 hoofdstukken

– Het modehuis Crahay

– In de schaduw

– De sensatie in Parijs

– Leidende figuur van een jonge en vrolijke mode

– Voor de camera’s

– Het rijkste huis van Parijs

– “Een zigeuner in het diepst van zijn gedachten”

– De triomf van het motief

– Een romantisch elan

– Een feeërieke reis naar alle hoeken van de wereld

– Poppenjurken

– Afscheid van de modewereld

– Aan de top

PRAKTISCHE INFORMATIE

Tentoonstelling

Jules François Crahay. Back in the spotlight
Van 23 februari tot 10 november 2024

Mode & Kant Museum
Violetstraat 12, 1000 Brussel
modeenkantmuseum.brussels

#modeenkantmuseum
#jfcexhibit

Openingsuren: van dinsdag tot zondag 10:00 > 17:00
Sluitingsdagen: maandag & 01/05, 01/11

Prijzen: 10€/ volwassenen, 6€/ senioren, 4€/ studenten, gratis/ onder de 18 jaar

Foto: Detiffe.com