Een doctoraatsverdediging is altijd een speciaal moment. Maar Boris Bogaerts (UAntwerpen) maakte het wel heel bijzonder: hij voerde zijn verdediging volledig uit in virtual reality. Alle toehoorders droegen een speciale VR-headset.

Binnen de Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen van de Universiteit Antwerpen houdt Onderzoeksgroep Op3Mech zich onder meer bezig met zogeheten optimalisatievraagstukken. De wetenschappers bekijken dan hoe bestaande procedures efficiënter kunnen gemaakt worden. Daarvoor kijkt de mens steeds vaker naar algoritmen op basis van artificiële intelligentie (AI). Denk bijvoorbeeld aan robots die steeds ‘slimmer’ worden.

“Maar die AI-algoritmen hebben soms ook nood aan een menselijke schakel”, vertelt Rudi Penne, onderzoeksleider bij Op3Mech. “Die human in the loop kan geregeld dingen die de computer (nog) niet kan, bijvoorbeeld wanneer het er om gaat een enorme stroom gegevens in realtime te verwerken.”

Alle camerastandpunten
Penne is promotor van het doctoraat van Boris Bogaerts(foto). In diens onderzoek is een belangrijke rol weggelegd voor virtual reality (VR). “Ik kon aantonen dat de menselijke intuïtie gecombineerd met VR in bepaalde toepassingen minstens de evenknie is van volledig algoritmische automatisatie”, aldus Bogaerts. “Een concrete case die ik behandeld heb in mijn doctoraat, was het ontwerpen van een optimaal cameranetwerk om de veiligheid van havenarbeiders te (helpen) verzekeren tijdens het laden en lossen van goederen.”

Bogaerts ontwikkelde onder meer software die een mens in staat stelt een complex cameranetwerk te ontwerpen. “Met de hulp van een VR-bril kunnen we die persoon plaatsen in elke mogelijke virtuele omgeving. Die omgeving kan hij met zijn bril bovendien vanuit alle mogelijke camerastandpunten bekijken. Op die manier wordt het duidelijk welke plekken ideaal zijn om een of meerdere camera’s te plaatsen, en welke plaatsen onzichtbaar blijven voor de camera’s.”

Ontsnapte gevangenen
Het onderzoek van Bogaerts werd afgelopen week onverwacht bijzonder actueel, toen vijf gedetineerden wisten te ontsnappen uit de gevangenis van Turnhout. Bogaerts: “De media meldden dat de gevangenen profiteerden van een dode hoek, waar geen camerabewaking was. Door gebruik te maken van de software die ik ontwikkeld heb tijdens mijn doctoraatsonderzoek, had deze dode hoek vermeden kunnen worden.”

Op vrijdagavond 20 december verdedigde Boris Bogaerts – met succes – zijn doctoraatsonderzoek. Het werd een bijzondere verdediging, want alle aanwezigen kregen een VR-headset ter beschikking en konden zo de uiteenzetting virtueel volgen. Penne: “Voor zo ver wij het hebben kunnen achterhalen, is een doctoraatsverdediging in virtual reality een wereldprimeur.”

Foto’s & video: www.uantwerpen.be

Een filmpje op YouTube visualiseert het werk van Bogaerts: