De Hofkamer van huis Den Wolsack(foto top) en de woning met winkel op de Paardenmarkt 47(foto tekst) hebben Het Erfgoedjuweel 2021 gewonnen. Dat is de monumentenprijs van stad Antwerpen. De Hofkamer aan de Oude Beurs 27 kreeg de meeste stemmen van het publiek. De prijs van de vakjury ging naar Paardenmarkt 47. Beide winnaars krijgen 4000 euro. Vier erfgoedliefhebbers die deelnamen aan de publieksstemming krijgen een overnachting voor twee in hotel August, de publiekswinnaar van 2019.
 
Burgemeester Bart De Wever en een vertegenwoordiger van de vakjury overhandigden maandag 27 september Het Erfgoedjuweel 2021 aan De Hofkamer van Den Wolsack en de woning met winkel op de Paardenmarkt 47. Deze Antwerpse monumentenprijs wordt om de twee jaar uitgereikt en vond dit jaar voor het eerst plaats onder de nieuwe naam ‘Het Erfgoedjuweel’.
 
“Erfgoed voor de volgende generaties”
Burgemeester Bart De Wever: “Het Erfgoedjuweel zet de schijnwerpers op gebouwen met erfgoedwaarde die particulieren restaureren, renoveren of herbestemmen. De eerste editie in 2015 was meteen een voltreffer. Erfgoed leeft in Antwerpen. Maar dit in stand houden en aanpassen aan de hedendaagse noden, vraagt veel tijd en middelen van de eigenaars. Wie die uitdaging aangaat, verdient dan in de bloemetjes te worden gezet. Dankzij hun werk laten we ons erfgoed in volle glorie na aan de volgende generaties Antwerpenaren. Van de vijf finalisten van deze editie valt het op dat het om vier privéwoningen gaat. Het toont dat Antwerpenaren dus echt bereid zijn om te investeren in de schoonheid waar hun stad rijk aan is.”
 
Publiekslieveling – De Hofkamer
De meeste publieksstemmen gingen naar De Hofkamer van huis Den Wolsack aan de Oude Beurs 27. De Hofkamer is een pronkkamer uit de 18e eeuw die op een zucht van het stadhuis ligt. De restauratie werd met grote precisie uitgevoerd in opdracht van erfgoedorganisatie Herita. Deze unieke plek krijgt niet alleen de uitstraling van weleer, maar ook een publieke invulling als ontvangst- en vergaderruimte. De plafondschildering en het boekentoilet zijn de blikvangers van de restauratie.
 
De vakjury nomineerde dit gebouw voor de zeer grondig voorbereide en weloverwogen restauratie. Herita heeft dan ook een voorbeeldfunctie wanneer het gaat om erfgoedsites beheren, onderhouden en publiek toegankelijk maken. De restauratie zet dit architecturale en kunstzinnige pareltje opnieuw op de kaart bij het grote publiek.
 
Juryprijs – Paardenmarkt 47
Op de Paardenmarkt 47 ligt een 17e-eeuwse winkelwoning met tot voor kort een onopvallende gevel. De restauratie zette in op een terugkeer naar de originele groene winkelpui. Een geslaagde onderneming gezien de complexiteit ervan. De winkel (een supermarkt) loopt immers door over de huisnummers 47 en 49. Bovendien maakte de renovatie wonen boven de winkel weer mogelijk. Dankzij de herbestemming bevinden zich daar nu twee volwaardige appartementen met een historische uitstraling. De originele 17e-eeuwse houtstructuur werd weer zichtbaar gemaakt, net als de dakkap en de spiltrap. Ook uit de latere bouwfases werd zo veel mogelijk behouden, zoals de originele schoorsteenmantels, ingebouwde kasten en binnendeuren. Op de eerste verdieping valt het woongedeelte op met de groene kleuren en prachtig uitgewerkte art-decodetails. De appartementen zijn verhuurd en weer bewoond.
 
De jury apprecieerde de kwalitatieve aanpak en het oog voor detail bij de restauratie, maar vooral dat het een goede oplossing biedt voor de hedendaagse problematiek van wonen boven winkels. Wonen wordt hier opnieuw gestimuleerd. Met relatief eenvoudige middelen kreeg het pand zijn historische kwaliteit terug zonder daarbij aan hedendaagse woonkwaliteit in te boeten.
 
Vier stemmers winnen een overnachting in hotel August
Uit de 5901 deelnemers aan de publieksstemming werden vier winnaars geloot die een overnachting voor twee krijgen in erfgoedhotel August in Antwerpen. Dit hotel in een voormalig klooster in het Groen Kwartier was de publiekswinnaar van 2019. De winnaars krijgen hierover nog een bericht. 
 
Over de wedstrijd Het Erfgoedjuweel
In 2021 vond de wedstrijd voor de vierde keer plaats. In januari 2021 lanceerde stad Antwerpen de oproep naar potentiële kandidaten. We ontvingen 21 straffe en uiteenlopende dossiers. De vakjury selecteerde hieruit de vijf finalisten: Ellermanstraat 48, Kaasstraat 17, Oude Beurs 27, Paardenmarkt 47 en Zwartzustersstraat 44. Vanaf midden augustus kon iedereen online of aan de beursstand in Grand Bazar Antwerp een stem uitbrengen. Tijdens de voorbije Open Monumentendag stelden de finalisten hun deuren open voor het publiek.
 
5901 mensen brachten een stem uit:
·       2036 voor De Hofkamer
·       1328 voor Zwartzustersstraat 44
·       1049 voor Kaasstraat 17
·       943 voor Ellermanstraat 48
·       545 voor Paardenmarkt 47
 
Wie inspiratie wil opdoen over een restauratietraject, kan kijken op www.erfgoedjuweel.be. In 2023 vindt de vijfde editie plaats.

Foto’s: www.antwerpen.be