Iwan Van de Weyer(BBTK): “Wij bestaan 100 jaar. En dat vieren we met toeters en bellen. We zouden onze geschiedenis kunnen uitpluizen als archeologen en het kleinste afgestofte fossieltje onder een glazen stolp zetten. Kijken mag, aankomen niet.
Voor die aanpak kozen we niet. Wij zijn als het StuBru-programma ‘de Tijdloze 100’. Evergreens, swing, soul en ook hiphop. Daarom werd het een stripverhaal.
Die strip heet “LUT” naar één van de hoofdpersonages.
Doorheen het verhaal verwerkten we 11 ‘sleutelmomenten’ (link = verwijzing naar 11 webpagina’s).
Dit zijn belangrijke gebeurtenissen die plaatsvonden in het verleden van de Belgische socialistische vakbeweging. Dat verleden vinden we belangrijk. Je moet weten waar je vandaan komt om het heden te begrijpen.
Het is ook belangrijk om te zien dat niets ‘zomaar’ gebeurt. Elke gebeurtenis heeft een voorgeschiedenis die maakt dat mensen op een zeker ogenblik iets 
ondernemen. In geleerde termen heet dat ‘de kwantitatieve ophoping die zich uit in de kwalitatieve sprong’. Of meer alledaags: ‘de druppel die de emmer doet overlopen’. Zo valt een staking niet uit de lucht omdat er iemand met de vingers knipt. Daar gaat een lang proces aan vooraf van onvrede, mislukte onderhandelingen en dikwijls een onwrikbare werkgever. Pas als de mensen het beu zijn, komen ze in actie.
Je moet ook niet de anderen de kolen uit het vuur laten halen. Ieder heeft zijn verantwoordelijkheid. Aan de zijlijn staan wachten tot de klus geklaard is en dan mee de vruchten plukken vinden we flauw. Als iedereen zijn snor drukt, komen we nergens.
Dikwijls horen we mensen zeggen “dat de vakbond het maar oplost”. De vakbond, dat zijn wij allemaal sámen. De vakbond is maar zo sterk als wat de mensen er van willen maken en er voor dóen. De vakbondsdelegee kan roepen zoveel hij wil, maar als de ‘gewone’ werknemers niet in beweging komen, dan staat ie voor aap.
Vakbonden waren in de tijd van Daens nodig. Hoe erger de situatie, hoe steviger de reactie daartegen is. Ook nu zijn vakbonden nodig. Elke dag worden nieuwe vormen van uitbuiting uitgevonden. Kijk maar naar de fietskoeriers van Deliveroo die ineens in een zelfstandigenstatuut moesten stappen met minder sociale bescherming. De vakbonden komen ook op tegen het uitkleden van de Sociale Zekerheid, ons middel tegen onzekerheid en het vangnet bij ongeluk. De werkgeversbijdragen verkleinen en systemen van ‘aanvullende voordelen’ waarop geen RSZ betaald wordt, worden veralgemeend. Zo geraakt de kas leeg.
Syndicaal werk is nooit makkelijk geweest. Vroeger niet (pas sinds 1981 is staken geen grond meer voor afdanking) en ook nu niet. Een vakbondsmilitant staat altijd in de aandacht. Werkgevers waren en zijn nog steeds (minstens) wantrouwend tegenover delegees en zullen hen het leven eerder zuur dan makkelijk maken. Ook tussen collega’s is het niet altijd koek en ei.
Een constante doorheen de geschiedenis én het heden is dat je er beter niet alleen voorstaat.
“Samen sterk!” heeft altijd gewerkt.
We gingen niet over één nacht ijs bij het ineensteken van de strip en deze website. We raadpleegden verschillende bronnen en we bedanken de mensen van AMSAB hartelijk voor hun onontbeerlijke steun. Zij zijn echter niet verantwoordelijk voor de uiteindelijke inhoud van dit geheel.
Vrouwen en mannen zijn evenwaardig in onze vakbond. Als we in de teksten hij/hem/zijn gebruiken, bedoelen we daar ook zij/ze/haar mee (tenzij het over gekende personen gaat natuurlijk).”
Foto: L>R Jan Bosschaert(tekeningen) & Peter Van Gucht(scenario) / Ruddy Berghmans
Foto: voorstelling ‘Lut’ / BBTK