In Trainworld, Schaarbeek, loopt nog steeds de tijdelijke expo Royal Trains. Sinds 6 augustus kan men in de aparte ruimte boven de loketzaal simultaan een tweetal maanden genieten van “ Belgian Secret Stations”. Het is een fototentoonstelling die een unieke kans geeft om de verborgen wereld van onze stations te ontdekken. Hoeveel zit er verscholen? Hoeveel is er in onbruik geraakt, afgeschaft, ondergronds achtergelaten? De man achter het project is Joost Fonteyn. Tijdens een opdracht van de NMBS rond digitalisatie bezocht Joost verschillende stations en stootte toen op vele verborgen pareltjes. Fotografie deed Joost in avondonderwijs en hij heeft reeds twee tentoonstellingen achter de rug. Train World Heritage sprong mee in het verhaal en vandaag kan Joost een keuze uit zijn uitgebreide shooting ten toon stellen. De ruimtes en de stenen laten spreken.
Train World bezit een fantastische collectie treinen en stukken gelinkt aan de spoorwegen. Deze collecties zijn perfect zichtbaar. Het materiaal dat nog in depots staat van vele stations, is immens en dan zijn er nog de gebouwen. Noem het de niet beweegbare zaken. En hier komen we bij zaken die verborgen zijn en verborgen blijven voor de reizigers. Onder de stations, onder de sporen, soms twee tot drie verdiepingen lager, meestal achter slot, achtergelaten en totaal in onbruik, allerlei gebieden waar reeds jaren niemand is geweest.
Waarom er foto’s van nemen?
- Het is een gigantische architectonische pracht die niemand nog ziet.
- Soms loopt men er zonder het te weten voorbij. Neem bv. de ingang van de oude Koninklijke loge in het Centraal Station. Degene waar Tom Waes tijdens zijn Reizen Vlaanderen ooit eens binnen kon.
- Veel zal ook verdwijnen of is gedoemd om te verdwijnen. De fotograaf is er zeker van dat er al stukken zijn die hij heeft bezocht en die nu tot schroot zijn herleid.
Met het fotograferen is ons team blijven steken in het Brusselse. Oorspronkelijk was het de bedoeling heel België onder handen te nemen maar in het Brusselse was er een bijna onuitputtelijk materiaal te vinden. Men kwam oude cafés tegen bv. onder Brussel Congres, op niveau -2 van Brussel centraal vond men een kasseien weg, waar men nog steeds de oorsprong niet van weet en in Schaarbeek is er een hal van het oude rangeerstation, meer dan 15 jaar verlaten.
De opstelling is speciaal zeer donker gehouden. Middenin zie je een installatie die één van de ventilatieschachten van het Congres Station nabootst. De foto’s hangen door elkaar niet als één verhaal. Bij de ingang is er een QR code. Hiermee kan je naar de website, specifiek voor de expo gaan. En kan je meer tekst en uitleg vinden + extra foto’s.
Wat verder? Vlaanderen en Wallonië gaan zeker aan de beurt komen. Er is ook interesse voor verdere zaken die vergankelijk zijn bij onder meer De Post en Belgacom.
Alle foto’s gaan ook naar World Train Heritage voor overleving. Er is ook kans dat men bepaalde stukken kan redden en restaureren. Bij gebouwen denkt men bv. aan een opening voor het publiek. Zo is ook de Koninklijke zetel uit de Koninklijke loge uit het Centraal Station reeds onderweg voor restauratie. Misschien nadien naar Schaarbeek?
Belgian Station Secrets: tot 02/10/2022 in Train World Schaarbeek. www.trainworld.be
Tekst en foto’s: A. Charrin