Kriebelt het om eindelijk weer op stap te gaan en heb je inspiratie nodig? De Ardèche is geliefd is om zijn rust en natuurschoon, en is een paradijs voor sportievelingen en ontdekkers vol ‘gorges’, rivieren en grotten. Maar ook liefhebbers van gastronomie vinden er volop voldoening met als bonus een hele reeks lekkere en betaalbare wijnen. We gingen voor u op verkenning uit.
Na een viertal uur met de TGV komen we goedgemutst aan in Valence in de Ardèche. Het zonnetje zorgt voor een aangename vijfentwintig graden, heel wat warmer dan toen we uit Brussel vertrokken.
Er staat ons een heerlijke reis vol gastronomie en wijn te wachten, te beginnen met een lunch in Labeaume, een van de negentien ‘villages de caractère’ in de Ardèche. Op het zonovergoten terras van Bistrot de Pays Le Bec Figue aan de voet van de kerk genieten we van een (h)eerlijk eenvoudige maaltijd met producten van de streek, ideaal om de reis te starten.
Véél, en lekkere wijnen
Wijnbouw is zelden de eerste associatie die gemaakt wordt met de Ardèche, maar die is wel in de streek. Hoewel de Loire er ontspringt, valt het departement qua wijnbouw onder de noemer Rhône.
De noordelijke ‘appellations’ zijn weliswaar veel beroemder maar in het zuidelijke deel wordt veel meer wijn gemaakt. De noordelijke liggen in het deel van het wijngebied Rhône waar het dal vrij nauw is en weinig ruimte aan de wijnbouw overlaat. Bovendien is het klimaat, ter hoogte van Valence, nog niet zo warm als zuidelijker.
De ‘appellation Côtes du Rhône’ is een van de grootste van Frankrijk. Het gaat om zo’n 32.000 hectare aan wijngaarden met recht op een ‘appellation AOP Côtes du Rhône’ met daarbij nog eens 3380 hectare waarvan de wijnen als ‘AOP Côtes du Rhône Villages’ mogen verkocht worden.
Slechts een klein gedeelte daarvan, zo’n 1400 hectare, ligt in de zuidelijke Ardèche in de gemeenten Bourg Saint-Andéol, Saint Just d’Ardèche, Saint Marcel d’Ardèche en Saint Martin d’Ardèche.
Grenache noir, syrah en een beetje mourvèdre liggen aan de basis van alle goede rode wijnen van Montelimar tot Collioure.
Er zijn duidelijke verschillen tussen de wijnen van de drie herkomstbenamingen van het gebied: AOP (voorheen AOC) Côtes du Rhône, AOP Côtes du Vivarais en IGP Ardèche. Een fijne gemeenschappelijke factor van de wijnen is dat ze allemaal goed scoren wat de verhouding tussen prijs en kwaliteit betreft.
Bij de witte wijnen is het vooral de druivensoort viognier die er uitspringt met een frisheid in de wijn die je verder zuidelijk niet snel tegenkomt.
Lekker lokaal: chatus
Met Hervé Toulouze van Cave La Cévenole ga ik de valleien en heuvels bij Rosières in. We stoppen bij teler François Allamel om het meest bijzondere perceel wijnstokken van het hele departement te bekijken, met in 1883 aangeplante chatus. Wat staan die stokken er mooi bij, verwrongen door hun leeftijd…
Maar wat is ‘chatus’ in vredesnaam? Het is een van die druivenrassen die door de komst van de phylloxeraplaag met desastreuze gevolgen ook in de Ardèche totaal verdwenen leek. Tot eind twintigste eeuw bleek dat een paar stokken miraculeus overleefd hadden. Het betekende het begin van een comeback. Vooral sinds men de tanninebeheersing onder de knie kreeg, worden er wijnen van gemaakt die het proberen meer dan waard zijn. Authentiekere Ardèchewijn vind je niet.
Pure Picodon
Maar we moeten opschieten, er valt nog zoveel te ontdekken. ’s Middags gaat het over kronkelweggetjes door het natuurpark van de Monts d’Ardèche, uitlopers van de Cevennen. Plaatsnamen als Pomerol, Faugères en Barsac doen wellicht anders vermoeden, maar dit is niet het deel van de Ardèche waar de wijnbouw domineert. Nee, hier brengen we een bezoek aan een ‘affineur’ van de regionale geitenkaas picodon De bekendste geitenboer uit de streek, wiens superieure geitenkaas een AOC-label kreeg, is echter geen Fransman maar een rasechte Antwerpenaar. Uiteraard willen die leren kennen. We worden er hartelijk ontvangen door Christian Moyersoen die met veel passie zijn succesverhaal vertelt.
Na het bekijken van de permanente expositie Terra Cabra over het hoe en wat van de picodon volgt uiteraard een proeverij, van piepjong tot extreem pikant gerijpt in stenen potten. Met daarbij onvermijdelijk een glas van die andere regionale specialiteit, Chatus.
Het nationale symbool van de Ardèche: de kastanje
De tamme kastanje staat van half oktober tot half november volop in de schijnwerpers. In verschillende steden en dorpjes vinden kastanjefeesten plaats. Restaurants bieden menu’s en dranken aan met kastanjes in de hoofdrol, en delicatessenzaken pronken met nieuwe, creatieve heerlijkheden waarin deze noot wordt verwerkt.
Een bezoek aan de ‘nougaterie’ Le Genêt d’Or mag natuurlijk niet ontbreken. Hier vind je artisanale nougat, gemaakt met veel liefde en met producten van de streek, honing, amandelen en natuurlijk kastanjes.
Je kan er de nougat zien bereiden en dat wordt natuurlijk gevolgd door een degustatie, een echte aanrader!
Op woensdag bezoek ik de Joyeuse weekmarkt. En wat voor een markt… Je hoeft geen dweperige of sentimentele francofiel te zijn om daar met volle teugen van te genieten. Zulke markten laten ‘la France profonde’ immers van haar allerbeste kant zien. Kleuren, geuren en smaken te over.
Onze reis volgt de legendarische toeristische route waarbij we de rivier Ardèche links laten liggen. Niettemin is die duizelingwekkende bergpas, die 32 km langs de ‘Gorges d’Ardèche’ slingert op 200 m boven het water, een must voor wie de Ardèche voor het eerst bezoekt. Vanaf de vele uitkijkpunten kan je genieten van het prachtig schouwspel van de zich voortslingerde Ardèche, die in het kalksteen van de rotsen grotten en ravijnen heeft gegraven. Het levert spectaculaire vergezichten op met als kers op de taart de Pont d’Arc. Doorwinterde sportievelingen dalen de rivier af met kano of kajak.
Voor meer info, surf naar www.ardeche-guide.com
Auteur: Stefaan Van Laere
Foto’s: www.seniorennet.be