Zaterdag 10 en zondag 11 mei
Dit weekend, zaterdag 10 en zondag 11 mei, gaat de 5de editie van Open Huizen door in Antwerpen. Tijdens dit herdenkingsweekend delen vertellers, nabestaanden en bewoners op verschillende kleine bijeenkomsten doorheen de stad verhalen over stadsgenoten die leefden tijdens de oorlogsjaren. Dat doen ze op bijzondere locaties, zoals het huis waar deze mensen vroeger woonden. Zo komen de verhalen van (Joodse) stadsgenoten, verzetsmensen en burgerslachtoffers over oorlog, vervolging en verzet terug tot leven. Iedereen is welkom om mee te luisteren, te praten en samen te herdenken.
Oorlog
Op 8 mei 1945 tekenen de Duitsers de onvoorwaardelijke overgave en komt de Tweede Wereldoorlog in Europa tot een einde. Hoewel Antwerpen al sinds september 1944 bevrijd werd door de geallieerde legers duurt het oorlogsgeweld nog voort tot maart 1945. Antwerpen en haar haven wordt het doelwit van Duitse V-bommen. Minstens 3560 mensen komen bij deze aanvallen om het leven.
Gedurende de oorlogsjaren leden Antwerpenaren honger, vluchtten zij, leefden in onzekerheid over het lot van hun naasten, doken onder, stierven en verraadden elkaar. Maar ze hielpen elkaar ook, getuigden van diepgaande menselijkheid en toonden een bereidheid om anderen te helpen, soms met gevaar voor eigen leven.
Duizenden Joden verdwenen voorgoed uit het Antwerpse straatbeeld. Heel wat verzetsmensen en andere politieke gevangenen overleefden hun engagement niet. Belgische en geallieerde strijdkrachten sneuvelden in de verdediging van de democratische grondwaarden, en burgers leden massaal onder het oorlogsgeweld. Meer dan 24.000 Antwerpenaren zouden de oorlog niet overleven.
Antwerpen Herdenkt WOII
Open Huizen wordt georganiseerd in het kader van ‘Antwerpen Herdenkt WOII’, waarmee stad Antwerpen de herinnering aan de oorlog levendig wil houden. Nu de laatste directe getuigen van de Tweede Wereldoorlog stilaan verdwijnen, probeert dit project via educatieve en publieksgerichte initiatieven deze belangrijke verhalen door te geven aan nieuwe generaties en bewoners van onze stad.
Burgemeester Els van Doesburg, bevoegd voor Erfgoed: “In de Open Huizen waar tijdens WOII angst, hoop en verzet samen leefden, laten we nu de stemmen van herinnering horen. Het is onze verantwoordelijkheid om die verhalen te blijven vertellen van wie ons voorgingen en voor wie na ons komen. ‘Altijd vrij. Nooit vanzelfsprekend.’ is dan ook de centrale gedachte van deze editie van ‘Antwerpen herdenkt WOII’ waarmee stad Antwerpen de herinnering aan de oorlog levendig wil houden.”
Namenmonument en expo in het MAS
In 2027 zal aan de Scheldekaaien, ter hoogte van het Loodswezen, een monument-memoriaal verschijnen met daarop de namen van de 24.000 Antwerpse slachtoffers van WOII.
De permanente expo in het MAS, ‘Stad in oorlog: Antwerpen 1940-1945’, biedt een overzicht van de geschiedenis van de bezetting en bevrijding van de stad, en van de vele persoonlijke verhalen die erachter schuilgaan.
Meer info
Inschrijvingen en alle info over Open Huizen zijn te vinden op de website van Antwerpen Herdenkt. Opgelet: de plaatsen zijn beperkt.
Foto: Frederik Beyens
