De welgevormde Moezel kronkelt zich tussen hellingen vol wijngaarden, leuke dorpen met vakwerkhuizen en historische steden. Eén van die steden is Traben Trarbach. Sinds 1904 vormen de plaatsjes Traben op de linkeroever en Trarbach op de rechteroever één gemeente, toen beiden juist verbonden waren met een brug. Traben Trarbach is uniek in de Moezelregio door zijn architectonisch stadsbeeld. Geen vakwerkhuizen wel een Art-Nouveau, Jugendstil beeld. Twee grote branden, aan beide oevers in 1857 en 1879 hadden het middeleeuws centrum verwoest maar op het einde van de 19e eeuw kende de stad een grote economische welvaart.
Het effect Möhring
In het Traben Trarbach van eind 19e eeuw was er dus voldoende ruimte voor nieuwbouw maar ook veel rijkdom. De stad was ten tijde van de samenvoeging de op één na omvangrijkste wijnhandelplaats van Europa ( na Bordeaux). Omdat het ook een protestantse enclave was deed het op wijngebied veel zaken met Engeland. Men kon het zich veroorloven om een toparchitect uit Berlijn , Bruno Möhring, in de arm te nemen. Hij was één van de meest vooraanstaande Jugendstil-bouwmeesters van Duitsland. Hij had de ontwerpwedstrijd voor een brug tussen Traben en Trarbach gewonnen.
De vierdelige stalen boogbrug werd tijdens de Tweede Wereldoorlog opgeblazen maar de historische Brückentor aan de Trarbach kant bleef gespaard. Het poortgebouw van rode zandsteen met twee torentjes en een spits leisteen dak is rijkelijk versierd met reliëfs en groeide uit tot het logo van de stad en één van de meest geliefde foto-objecten.
Nadien werd Möhring overspoeld met opdrachten voor openbare gebouwen en belle-époque villa’s voor de rijke wijnboeren. Het oude postkantoor is er nog een mooi voorbeeld van. Neem in het Tourist info centrum, gelegen in het oud station, de Nederlandstalige brochure” De cultuurroute” en ga op stap om Möhring’s werken te ontdekken. De nummering volgt zich niet op maar je kan gemakkelijk aan beide zijden van de Moezel zijn werk ontdekken. De meeste van de gebouwen en chique villa’s zijn alleen van buiten uit te bezichtigen. Aan de Traben kant zijn Villa Huesgen , in pure volmaakte Jugendstil en Villa Breucker, kubusvormig met oosterse decoratie zeer in het oog springend .
Maar de blikvanger is het Jugendstil Hotel Bellevue, voorheen hotel Clauss Feist. Het dateert uit 1903 en is van binnen grotendeels onveranderd. Erg bijzonder, de erker in de vorm van een fles sekt. Heel het hotel staat in het teken van wijn en eten : een glasraam met een grote langoustine, balkonreling in de vorm van sektglazen en originele belle-epoque eetzalen. Zelfs de grote gietijzeren soepketel is van de hand van Möhring.
Aan de Trarbach zijde valt vooral Villa Julius Kayser op met zijn torenachtig middenstuk en ronde paviljoens. Het herbergt nu een museum. Hier in de buurt ook de oude stadstoren, schitterend gerestaureerd met een mooi uitzichtpunt. Sinds 2004 hangt er ook een klokkenspel ( 24 bronzen klokken) aan dat verschillende malen per dag te horen is.
Traben Trarbacher Unterwelt
Door de grote wijnhandel van meestal Riesling einde 19e eeuw naar overzeese gebieden en vooral naar Engeland, er waren toen zelfs meer dan 100 wijnbedrijven, werden vele kelders in de stad vergroot en kwamen onder het stadscentrum gewelven van soms meer dan 100 m. lang. Vele van deze kelders bestaan nog, ongeveer een 16 langs de Traben kant en een 14 tal aan de Trarbach zone. Er was in die periode vlot contact met het vrachtvervoer op de Moezel en de nabijgelegen spoorlijn die dwars door de stad liep.
Vele van deze afzonderlijke historische kelders kunnen bezocht worden via rondleidingen die beginnen bij het Tourisme Centrum aan het oude station. In het mystieke halfdonker krijg je spannende informatie over de geschiedenis van de historische wijnbouw en de oude keldertechnologie. De kelders bestaan uit leisteen en zandsteen en er heerst een bijna constante temperatuur van 12 graden. Buiten de geleide bezoeken dienen sommige kelders ook als eventruimte, plaats voor concerten en zelfs trouwen kan je ondergronds. Het grootste spektakel ondergronds is de jaarlijkse kerstmarkt alhier: de Mosel-Wein Nachts –Markt. Dit jaar gaat ze door van 21/11/2025 tot 03/01/2026. Alles wat te maken heeft met Kerst en wijn is hier aanwezig. Een Kerstmarkt waar je nooit in de regen zult lopen.
Het Mittelmosel Museum
In november 1792 verbleef dichter Johann Wolfgang von Goethe noodgedwongen door stormweer enkele uren in de villa van de koopman Ludwig Böcking. In dit barokke herenhuis uit het midden van de 18e eeuw is nu het Mittelmosel Museum ondergebracht.
Deze prachtige patriciërswoning bleef gespaard van de grote stadsbrand. Het museum geeft een beeld van de inrichting van een welgestelde patriciërsfamilie uit de 18e en 19e eeuw .In de meer dan 20 tentoonstellingskamers vinden we niet alleen kunstobjecten en meubilair maar ook een omvangrijke collectie over de stads geschiedenis , handwerken en wooncultuur vervolledigen de collectie. Ook archeologische vondsten, vooral over de voormalige Franse vesting van Mont Royal , een Vauban constructie , die echter in 1698 bijna volledig werd gesloopt. Je ziet hier ook een imposant model van de Grevenburg , onze volgende stop.
De Grevenburcht of Grevenburg
Hoog boven de stad getuigt de ruïne Grevenburg van de vroegere macht van de graven van Sponheim. Door de strategische ligging werd de burcht herhaaldelijk belegerd. Tegenwoordig rest van het enorme complex alleen nog de voorgevel van het Kommandantenhaus. Oorspronkelijk werd de burcht gebouwd door graaf Johann III van Sponheim rond 1350. De burcht beschermde als een schild bijna 300 jaar de omgeving. Vauban himself moderniseerde en versterkte haar in 1687 als voorgelegen vesting van zijn Mont-Royal aan de overzijde. Je kan de Grevenburg bezoeken via een circulaire wandeling van ongeveer 2km ‘ De Franzosensteig’ , die ook aansluit op de fameuze Moselsteig ( 365 km wandelen in 24 etappes door het Moezel wijnkultuurland.
De wandeling begint aan het historisch gebouw van de Brückentor. Via de verkeersluwe Brückenstrasse . Daar bereiken we tussen de woningen aan de linkerkant ( Indisch restaurant) via een trap de Brandweg, een vluchtroute tijdens de overstromingen. Volg een pad langs wijngaardmuren naar de trapklim. Voorbij het oorlogsmonument gaat het verder over de 100 treden van de lagere Franzosentreppe, altijd de borden naar Grevenburg volgend. 
Bij de Grevenburg is er de gastvriendelijke Burchtcafé Grevenburg met super uitzichten. Vanaf de kleine parkeerplaats zie je de staalconstructie van de wenteltrap en het uitkijkplatform. Via de “ Hohle Fass” bereik je het uitkijkplatform . als we het pad vervolgen leidt de bovenste Franse trap uiteindelijk naar de Himmelspforte met een prachtig uitzicht. De afdaling vindt plaats via het kronkelig pad naast de parkeerplaats naar beneden in het dal. De wandeling heeft een niveauverschil van ongeveer 156 m.
En nog wat tips.
De Moezel is een aangename rivier om per boot te doen. De firma van de gebroeders Kolb heeft een vloot van 28 schepen en 100 jaar ervaring op de Moezel. De combinatie varen en wandelen is ideaal.
Vanuit Traben Trarbach kan je in de voormiddag de bootnemen voor een twee uren tocht langs de hellende wijngaarden tot Bernkastel-Kues. Voor wie de drukte van Bernkastel zelf te veel wordt is er het rustigere Kues aan de overzijde met ook een mooi stadsgedeelte waaronder de St. Briktius kerk. Twee uur later kan je de retour boottocht naar Traben Trarbach nemen Er is redelijk wat comfort aan boord met drankjes en snacks.
Een andere tip is Reil , ongeveer 10 km van Traben Trarbach. Het is een romantisch wijn – en vakantieoord met een lange wijntraditie. Bezoek hier zeker een lokale wijnboer. Wij kwamen uit bij de excentrieke Markus Burg. Een wijnmaker van de derde generatie met al meer dan 30 jaar wijnproductie. Zijn uniek terroir komt van de steile hellingen waar hij onder meer Riesling, Sauvignon Blanc, Pinot Gris, Pinot Noir en Dornfelder teelt.
Zijn wijnen dragen ook speciale namen zoals “ Geile Reiler, Domina Ros of Sweetheart”. Deze laatste is een speciale zoete wijn van niet meer dan 8%! Bezoek op afspraak: www.markusburg.de
Reil is ook gekend voor zijn gastronomie. Een mooi voorbeeld is het kleine familiehotel Reiler Hof met een excellente keuken. www.reiler-hof.de
Traben Trarbach is een niet zo een drukke bedoening als enkele van zijn buurstadjes. Het is een stad van wijn, genot en Jugendstil. Het ligt als een groen amfitheater tussen bossen en wijngaarden.
ook info bij: herman.taelman@skynet.be
August Charrin
