Dit jaar is er weer een jubileum voor Arboretum Kalmthout. Het is 70 jaar geleden dat grondlegster en bezielster Jelena De Belder- Kovačič haar eerste ontmoeting had met Kalmthout. Zij was van Sloveense oorsprong en nu na 70 jaar zijn de banden met het Balkanland groter dan ooit.
Jelena ( Maribor 23/08/1925) studeerde in 1951 af aan de universiteit van Zagreb als landbouw ingenieur. Haar studies en werk brachten haar onder meer in Duitsland, Denemarken, en Nederland. Tijdens een verblijf in Nederland in 1954 had ze haar eerste ontmoeting te Kalmthout met de toenmalige boomkwekerij, gesticht door C. Van Geert in 1856. In de toen nog genaamde ‘ Société Anonyme Horticole de Calmpthout’ ontmoette ze Robert De Belder, die toen met zijn broer eigenaar was ven het domein. Enkele maanden later huwden ze en in 1954 noemde Robert een van de toverhazelaars ( Hamamelis) naar zijn vrouw Jelena.
Van 1955 tot 1977 vormden het koppel de voormalige boomkwekerij om tot een privaat botanisch paradijs, een natuurlijk ogende tuin met vaste planten, bloembollen, struiken klimplanten en bomen. In 1978 waren de eerste bezoekers welkom en werd de VZW Arboretum opgericht.
Hun lievelingsbloemen waren de hamamelis ( toverhazelaar), anemonen en asters als nazomer bloeiers en vooral de cyclamen.
Ze introduceerden ook een 100 tal nieuwe planten en verzamelden zaden op veel van hun reizen.
In 1961 kochten ze domein Hemelrijk. In 1992 na 40 jaar gewoond te hebben in het Van Geertenhof op het domein zelf verhuisden ze naar Hemelrijk ( Essen) maar ze waren nog betrokken bij de werking van het Arboretum. In 1996 kreeg Jelena de titel van barones met eigen wapenschild. Ook schreef ze verschillende boeken over bomen en struiken en in 1994 startte ze de VZW Open Tuinen.
In 2000 werd er ook een toverhazelaar naar Robert genoemd en in 2003 stierf Jelena.
Door de betrokkenheid van Jelena heeft Slovenië altijd een sterke band met Kalmthout gehad. Opeenvolgende ambassadeurs hebben hier bomen gepland, onder meer een linde, en ook daar Slovenië een eeuwenoude traditie had met de bijencultuur, honingbijen en imkertechnieken, werd er enkele jaren geleden een traditionele Sloveense bijenkast ( 2) op het domein geplaatst.
Jelena was een grote fan van cyclamen, een knolgewas dat veel voorkomt in de bossen van Slovenië. Ze plantte ze graag in Kalmthout en haar motto was’ Hoe meer, hoe liever’. Er zijn verschillende types van cyclamen, sommige ook gebonden aan een seizoen. In de natuur zijn er 20 soorten variëteiten. In Kalmthout zijn er vier verschillende die op andere momenten bloeien. Ze staan verspreid doorheen het arboretum de locaties zijn aangeduid op een handig plannetje. Nu is er de herfstbloeier. Een knolgewas met vlindervleugels en roze of witte samengevouwen bloempjes.
Nu 70 jaar na het eerste bezoek van Jelena kreeg Mrs. Barbara Susnik, ambassadeur van Slovenië voor België en Luxemburg, de eer om samen met Abraham Rammeloo, conservator-directeur Arboretum en de dochter van Jelena een aantal cyclamen aan te planten. Nadien werden nog de verschillende aanplantingen met Sloveense achtergrond bezocht. Tenslotte kreeg directeur Rammeloo als erkenning voor de waardevolle samenwerking een uitzonderlijke oorkonde van de Republiek Slovenië.
Tekst en foto’s: Gust Charrin.
