Provinciale Molendag op 31 augustus 2025, tussen 10 en 18 uur in Arendonk, Antwerpen-Linkeroever, Balen, Berendrecht, Boechout, Geel, Gierle, Heist-op-den-Berg, Hoogstraten, Lille, Lillo, Meerhout, Oelegem, Olen, Olmen, Retie, Ravels, Rijkevorsel, Tongerlo, Weelde, Westmalle en Wildert
Ontdek tijdens de provinciale Molendag op 31 augustus (van 10 tot 18 uur) gratis de molen in je buurt. Elke molen heeft iets bijzonders. Iedereen – klein en groot – is welkom om de historische molens te bewonderen. Je kan je een beeld vormen van het molenaarsleven en leren hoe met een molen wordt gemalen.
Onze provincie telt nog heel wat verschillende soorten molens: 11 watermolens, 33 windmolens en 3 rosmolens (aangedreven door dieren). Het merendeel van de Antwerpse molens maalt nog steeds graan. Twee watermolens werken nog met een beroepsmolenaar. In de andere molens staan vrijwillige molenaars in voor de werking en het onderhoud. Dankzij de vrijwillige molenaars zie je dit erfgoed in volle werking.
Een molen die stilstaat, is vatbaar voor verval
Molens zijn bijzonder mooi, maar ook kwetsbaar onroerend erfgoed. Deze historische molens moeten regelmatig draaien. Want een molen die stilstaat, is sneller vatbaar voor verval of aan restauratie toe. Daarom werkt de provincie Antwerpen samen met de molenaars aan het behoud en beheer, zodat deze monumenten ook na restauratie in goede vorm blijven.
Molenaarscursus
Levende Molens vzw organiseert tweejaarlijks een molenaarscursus om vrijwillige molenaars en molengidsen aan te trekken. Deze intense opleiding omvat een theoretisch examen, een stage en een praktijkexamen op een wind én watermolen. Verwacht wordt dat in september na het einde van het praktijkexamen van de cursus 2023-2024 een 40-tal molenaars hun diploma halen. De volgende 24ste molenaarscursus gaat van start in oktober in Bocholt en in Mol.
Gedeputeerde Luk Lemmens, bevoegd voor Erfgoed en voorzitter van Monumentenwacht Vlaanderen vzw licht toe: “De cursus blijft mensen aantrekken van allerlei leeftijden met verschillende achtergronden en motivaties. Ze leren veilig werken in een wind- of watermolen of krijgen alle informatie om bezoekers rond te leiden op een molen. De oude technologie van hoe een molen draait, spreekt nog altijd tot de verbeelding en inspireert jonge mensen die met moderne technologie aan de slag zijn. Levende Molens leidt de cursisten via de molenaarscursus op en bewaart de kennis van het molenambacht en geeft ze door aan de volgende generaties. Het tot leven brengen van deze vaardigheden en doorgeven aan de volgende generaties door de vrijwillige molenaars is van groot belang voor het behoud van het molenerfgoed.”
Provinciale steun voor molens
Het molenerfgoed is – mede dankzij inspanningen van erfgoedverenigingen zoals Levende Molens – vrij volledig in kaart gebracht. De erfgoedwaarde is niet alleen onlosmakelijk verbonden met de maal- of draaivaardigheid van de molen. Er is ook een sterke wisselwerking met het omliggende molenlandschap.
De meeste molens worden bediend door vrijwillige molenaars, aangesloten bij de koepelvereniging Levende Molens vzw. De provincie Antwerpen ondersteunt de werking van deze koepelvereniging en rekent daarnaast ook op de actieve inbreng van haar team Monumentenwacht, die enkele gespecialiseerde ‘Molenwachters’ in haar rangen telt.
Wanneer:
31 augustus van 10 uur tot 18 uur
Waar:
22 (deel)gemeenten in de provincie Antwerpen: Arendonk, Antwerpen-Linkeroever, Balen, Berendrecht, Boechout, Geel, Gierle, Heist-op-den-Berg, Hoogstraten, Lille, Lillo, Meerhout, Oelegem, Olen, Olmen, Ravels, Retie, Rijkevorsel, Tongerlo, Weelde, Westmalle en Wildert.
Kijk ook op de website van de provincie Antwerpen voor de exacte locaties of via
www.levendemolens.be (webpagina Vlaamse molengids)
Meer info:
Meer informatie over de verschillende molens in de provincie Antwerpen en de molenaarscursus vind je terug via de website www.levendemolens.be
Foto: Jos Vaneyken
