De duotentoonstelling brengt hulde aan de figuur van de Nar door de structuur van een tarotlezing te volgen
Jester presenteert Yesterday (when there were no jokes left to tell), de eerste institutionele tentoonstelling die de artistieke praktijken van Julie Béna (°1982, FR) en Kamil Bouzoubaa-Grivel (°1992, FR/MA) in België presenteert.
Jester is een nieuwe organisatie die ontstond uit de fusie van FLACC en CIAP, twee Limburgse organisaties die sinds de jaren 1970 zijn uitgegroeid tot belangrijke spelers in het (inter)nationale kunstenveld. In 2023 landde Jester in drie nieuwe paviljoenen op de C-mine site in Genk, waar Jester residenties host, studio’s en werkruimtes ter beschikking stelt en tentoonstellingen, screenings en performances organiseert. Door de unieke geschiedenis van deze mijnsite en de aangrenzende, multiculturele cités, zijn sociale, economische, demografische en ecologische kwesties diep geworteld in de werking van Jester.
De tentoonstelling Yesterday (when there were no jokes left to tell), samengesteld door de nieuwe artistiek directeur Koi Persyn, is het resultaat van een dialoog tussen kunstenaars Julie Béna en Kamil Bouzoubaa-Grivel. Ze omvat zowel nieuwe als bestaande kunstwerken, waaronder nieuw werk van Bouzoubaa-Grivel dat tijdens zijn residentie bij Jester is ontwikkeld.
De tentoonstelling volgt de structuur van een tarotlezing en weerspiegelt de kaarten die voor dit project zijn getrokken: Het Rad van Fortuin, De Gehangene en De Dood. Deze drie kaarten worden belichaamd door de ruimtes, de kunstwerken en de gebouwen, waardoor verleden, heden en toekomst met elkaar worden verbonden. Dit biedt een kader om onopgeloste vragen, zowel individueel als collectief, te bespreken en te begrijpen.
Yesterday (when there were no jokes left to tell) biedt een podium voor de figuur van de nar, die een cruciale rol speelt in het artistieke onderzoek van beide kunstenaars. De ruimte zelf transformeert in een nar. Vanuit de naam van de organisatie wordt de houding van dit historische fenomeen belichaamd door het formaat van de tentoonstelling en de volkse ruimte, die de muren bewoont en zich uitbreidt tot de architectuur van het gebouw. De narren betreden direct het podium om hun houding te manifesteren, waarbij ze hun revolutionaire vaardigheden toeschrijven aan de kunstorganisatie. Yesterday (when there were no jokes left to tell) presenteert zich als een alter ego, een gedaanteverwisselaar, een bedrieger en (vooral) een nar, die je uitnodigt om de visuele multiversums van Julie Béna en Kamil Bouzoubaa-Grivel te ontdekken. Wie is deze nar van gisteren?
De beeldcultuur wordt momenteel sterk beïnvloed door AI en censuur. Kamil Bouzoubaa-Grivel en Julie Béna maken gebruik van grafische tropen van digitale massamedia als overlevingsmechanisme in het tijdperk van deep-fake beeldtaal. Hun kunstwerken vervagen en balanceren op de dunne lijn tussen digitaal en analoog, metafoor en statement, veelzijdigheid en onbeweeglijkheid, hoge en lage cultuur, droom en werkelijkheid. Zo creëren ze een ruimte waar de nar kan ontsnappen aan de vermoeidheid, het colondrum en de hopeloosheid van het hedendaagse bestaan. De tekeningen, teksten, sculpturen en video’s van Bouzoubaa-Grivel en Béna moedigen de nar (en jou) aan om de nachtmerrie van gisteren achter zich te laten en uit te kijken naar de dromen van morgen.
Julie Béna & Kamil Bouzoubaa-Grivel
Yesterday (when there were no jokes left to tell)
27 oktober 2024 – 19 januari 2025
Opening op 26 oktober om 13:00
Jester
Schachtboklaan 11, 3600 Genk
www.jester.be
OVER JESTER
Jester (Nar in het Nederlands) is een ontmoetingsplaats voor de ontwikkeling en presentatie van hedendaagse kunst waar de narren van de toekomst in Genk wonen, werken en delen. De kruisbestuiving tussen residenties en tentoonstellingen maakt van Jester een vruchtbare bodem voor experiment, onderzoek, innovatie en uitwisseling. Jester is een gesprekspartner die geen eenduidige antwoorden geeft, maar in dialoog gaat met uitgesproken en minder gehoorde stemmen. Jester luistert aandachtig naar kunstenaars en curatoren, denkers en makers, buren en partners, om de samenleving een meerstemmige maar kritische spiegel voor te houden. Deze onverwachte ontmoetingen tussen kunstenaars en de gemeenschap vormen de basis van onze genereuze en inclusieve werking, waar iedereen zowel gehoord als bevraagd wordt.
Jester ontstond in 2021 uit de fusie van FLACC en CIAP, twee Limburgse organisaties die sinds de jaren ’70 zijn uitgegroeid tot vitale spelers in het (inter)nationale kunstenveld. In 2023 landde Jester in drie nieuwe paviljoens op de C-mine site. Door de unieke geschiedenis van deze mijnsite en de aangrenzende, multiculturele cités zijn sociale, economische, demografische en ecologische kwesties diep geworteld in de werking van Jester. Het landschap van Winterslag belichaamt zijn vermogen om energie op te wekken en te verwerken, door zijn industriële verleden van steenkoolontginning, maar ook door zijn huidige concentratie van onder andere culturele actoren en zijn centrale ligging in de Euregio, vlakbij Maastricht, Luik en Aken. Vanuit de Belgische periferie legt Jester nieuwe verbindingen met dit veerkrachtige ecosysteem om nieuwe energie te (her)genereren in deze bloeiende werk-, leef- en presentatieruimte.
Jester ondersteunt startende en internationale kunstenaars om hun praktijk verder te ontwikkelen en te experimenteren met nieuwe media in onze workshops voor hout, metaal, keramiek en digitale productie. Door middel van technische, artistieke en professionele begeleiding moedigt Jester deze toekomstige narren aan om zichzelf en de wereld in vraag te stellen. De verschillende tijdperken van ontwikkeling en presentatie zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en ontmoeten elkaar in een inspirerend gesprek tussen verschillende artistieke praktijken. De site rond Jester is een gebied in ontwikkeling, dat resoneert met een dynamische en transformatieve programmastructuur waar kunstenaars mee vorm geven aan de jonge organisatie en haar evoluerende fysieke en mentale ruimte. Net zoals Genk aan het begin van de 20e eeuw bekend stond als een kunstenaarsstation – een geliefd toevluchtsoord voor schilders, wetenschappers en schrijvers – verwelkomt Jester elk jaar tientallen internationale kunstenaars om elkaar te ontmoeten en samen het verwoeste, postindustriële landschap te verkennen.
Over Julie Béna
Julie Béna is geboren in 1982 in Parijs, Frankrijk, en woont en werkt momenteel tussen Praag en Parijs. Ze is afgestudeerd aan de Villa Arson in Nice en volgde de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam. In 2012-13 maakte ze deel uit van le Pavillon, het onderzoekslaboratorium van het Palais de Tokyo, Parijs. In 2018 werd ze genomineerd voor de Prix AWARE vrouwenkunstprijs.
Het werk van Julie Béna is opgebouwd uit een eclectische reeks referenties, een combinatie van hedendaagse en oude literatuur, hoge en lage kunst, humor en ernst, parallelle tijden en ruimtes. Haar werk, dat sculpturen, installaties, films en performances omvat, lijkt vaak te zweven in een oneindig vacuüm, zich ontvouwend tegen een fictieve achtergrond waar alles mogelijk is. De afgelopen jaren heeft Béna een reeks persoonlijke kosmologieën ontwikkeld waarin ze schijnbaar banale personages en objecten ensceneert die raadselachtige gesprekken en interacties met elkaar hebben.
Over Kamil Bouzoubaa-Grivel
Kamil Bouzoubaa-Grivel (°1992) is een Frans-Marokkaanse kunstenaar die in Parijs woont. Hij studeerde aan de École Nationale Supérieure des Arts Décoratifs, de École Nationale Supérieure des Beaux-Arts de Paris en het Art Institute of Chicago.
Voor Kamil Bouzoubaa-Grivel is tekenen een meditatieve handeling, vergelijkbaar met traditioneel borduren waarbij patronen ontstaan uit herhaalde gebaren. Door creatief gebruik te maken van de imperfecties en beperkingen van zijn materiaal, ontdekt Bouzoubaa-Grivel nieuwe vormen en digitale gebaren zoals vegen en knijpen hebben ook een plaats in zijn artistieke proces. Hij combineert typografie en kalligrafie met invloeden uit de Noord-Afrikaanse Amazigh-cultuur, biomorfisme en de abstracte strips van Yūichi Yokoyama. Uit het samenspel van deze media creëert hij zijn eigen beeldtaal met vormen die lijken op letters en tekens.
Foto: The Jester and Death, Julie Béna, film still, 2020