Op 31 januari opent de expo Panamarenko. Oneindige verbeelding in het prentenkabinet van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA). Naar aanleiding van zijn 85ste verjaardag belicht het museum de nieuwsgierige geest van de Antwerpse kunstenaar met een selectie speelse objecten en werken op papier. Een verkenning waarin, net als in zijn vindingrijk oeuvre, naast wetenschap ook magie, verwondering en poëzie primeren.
In 2025 zou Henri Van Herwegen, beter bekend als Panamarenko, 85 jaar oud zijn geworden. Met de tentoonstelling Panamarenko. Oneindige verbeelding focust het KMSKA op de creatieve geest van de kunstenaar én het plezier dat hij beleefde bij het creëren van zijn werken. Werken waarmee hij niet enkel Antwerpen veroverde, maar ook wereldwijd tentoonstelde: van New York tot Bazel en van Japan tot Duitsland.
“Het KMSKA is met veel plezier ingegaan op de vraag van de Panamarenko Foundation om deel te nemen aan Panamarenko85, een initiatief dat de eindeloze verbeelding van Panamarenko opnieuw tot leven brengt. Samen met het M HKA, Havenhuis – Port of Antwerp-Bruges en Cultuurcentrum Knokke-Heist vormen we een sterk netwerk om de Antwerpse visionair te vieren.” – Carmen Willems, algemeen directeur KMSKA vzw
Panamarenko als kunstzinnige uitvinder
Voor velen roept de naam Panamarenko beelden op van ingenieuze creaties zoals de Aeromodeller (1969-1971) of de Scotch Gambit (1966-1999). Toch is zijn werk moeilijk in één stijl te vatten. Wat wel vaststaat, is dat voor Panamarenko het creatieve proces belangrijker is dan het eindresultaat. Dit opent een wereld van eindeloze mogelijkheden. De wetten van de wetenschap vormen zijn spelregels, waarmee hij een alternatieve wereld schept, doordrenkt met poëtische kracht. Zijn grootste fascinatie ligt in het onderzoeken van ideeën om ze vervolgens te vertalen naar een tastbare realiteit.
Panamarenko’s unieke verbinding met de realiteit krijgt vandaag de dag nog een extra dimensie. Hoewel zijn creaties geen direct antwoord bieden op de huidige maatschappelijke uitdagingen, inspireert zijn speelse en onderzoekende geest wel nieuwe manieren om ermee om te gaan. Zijn revolutionaire én poëtische machines dagen ons uit om de wereld vanuit een ander perspectief te bekijken—ook vandaag nog.
Panamarenko als vindingrijke kunstenaar
Vooraleer Panamarenko’s rijke verbeelding werkelijkheid wordt, werkt hij zijn creaties uit op papier. In meer dan 400 tekeningen brengt Panamarenko zijn ideeën tot leven in zijn kenmerkende, speelse tekenstijl en met technische details in de kantlijnen. Hij experimenteert met uiteenlopende materialen zoals balpen, potlood, aquarel, viltstift en zelfs Tipp-Ex, en voegt dynamiek toe door het gebruik van tape en doorschijnende lagen. Zo worden zijn tekeningen zelfstandige kunstwerken die zijn visuele gedachte-experimenten op een tweedimensionale schaal onthullen.
“Panamarenko was iemand die buiten de lijntjes kleurde en zijn eigen ding deed. Wat zo mooi is aan zijn werk is dat het laat zien wat er allemaal mogelijk is als je je volle verbeelding gebruikt. Met tekeningen en originele objecten uit zowel privé- als museale collecties biedt Panamarenko. Oneindige verbeelding een unieke inkijk in de creatieve geest van deze bijzondere Antwerpse kunstenaar.” – Lisa van Gerven, curator van Panamarenko. Oneindige verbeelding.
