Onderzoekers experimenteren met modebedrijven in ‘Living Labs’
Circulaire mode is niet realistisch en te duur? Uit onderzoek van Vlaamse universiteiten, hogescholen en Flanders District of Creativity blijkt het tegendeel. Onderzoekers experimenteerden drie jaar lang met Belgische merken zoals Xandres, Filou & Friends, JBC, Torfs en Dressr. De conclusie: circulaire mode is mogelijk. Wel zijn er een aantal uitdagingen zoals het nodige maatwerk per modemerk en de logistieke complexiteit. De bevindingen worden op 2 december gepresenteerd op het event Studio Circulair.
Drie jaar lang zetten onderzoekers van Thomas More-hogeschool, de Universiteit Antwerpen, KU Leuven en LUCA School of Arts verscheidene experimenten op met Belgische modemerken. Het doel? Onze kledij en schoenen langer dragen en in omloop houden.
Bijvoorbeeld:
- Het verhuurplatform dressr analyseerde wat consumenten tegenhoudt om kleding te huren en voerde een nieuw prijzenmodel in.
- De klanten van Filou & Friends kunnen nu de herverkoopwaarde van hun aangekochte kleding terugvinden op een digitaal productpaspoort.
- Xandres experimenteerde met tweedehandsverkoop in de winkel.
- Kringwinkel Antwerpen en Trosort testten automatische en digitale sortering van tweedehandskleding.
- Studio Ama reflecteerde samen met consumenten en modebedrijven over hoe emotionele waarde kan bijdragen aan een langere levensduur van kleding.
- In enkele winkels organiseerde Torfs workshops rond onderhoud, herstel en upcycling van schoenen.
- Ambiorix en Cycleurs de Luxe testten leasingconcepten voor werkschoenen.
Geen one size fits all: maatwerk is essentieel
De experimenten tonen dat circulaire mode opportuniteiten biedt, maar dat er geen universele oplossing bestaat. Thomas More-onderzoeker Jolien Roedolf benadrukt: “Een hersteldienst aanbieden werkt misschien voor het ene modemerk. Voor het andere merk slaat tweedehands aanbieden dan weer beter aan. Daarom is het belangrijk om als modemerk zelf stappen te zetten en goed te onderzoeken wat voor jouw klanten, personeel en bedrijfsmodel werkt.”
“Begrijpen wat klanten écht nodig hebben maakt het verschil. Een succesvolle circulaire strategie vertrekt niet enkel vanuit duurzaamheid, maar ook vanuit de mens”, vertelt Marie Das (Universiteit Antwerpen). “
Ysabel Nauwelaerts (KU Leuven) spreekt over een investering op de lange termijn: “Modebedrijven zien vaak op tegen de initiële investering die de inzet op circulaire businessmodellen vereist terwijl de vele, ruime voordelen ervan pas op iets langere termijn echt zichtbaar en voelbaar zijn.”
Een circulaire economie opbouwen heeft inzet van alle actoren nodig, zegt Ben Hagenaars (Luca School Of Arts): “Een circulaire waardeketen bestaat uit verschillende actoren, van grondstoffen tot producenten en klanten. Deze diverse perspectieven begrijpen en samenbrengen is cruciaal voor het opbouwen van een circulaire economie.”
Ambitieuze wetgeving als motor
De circulaire initiatieven zoals herstel, verhuur of herverkoop van kledij zijn er, maar ze hebben zuurstof nodig om op te schalen. Beleidsmakers spelen hier een belangrijke rol, aldus onderzoeker Jolien Roedolf.
“Herstellen, huren of herverkopen moeten de goedkopere en logische keuze zijn voor de consument en modebedrijven. Dit kan bijvoorbeeld door fiscale prikkels zoals lagere loonkosten bij hersteldiensten of een lagere BTW op tweedehandsspullen en herstel. Of het kan ook door circulaire incentives en doelstellingen te integreren in de kersverse uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV) voor textiel.” Via beleid stimuleer je zo innovatieve inzameling en sortering, tweedehands, herstel en de verhuurmarkt.
Wat kunnen wij als kledingdragers doen?
Uit Modemonitor 2024 blijkt dat alle generaties de intentie hebben om gedrag te verduurzamen in de toekomst. Toch blijft het consumentengedrag achter. Wat kunnen we doen om het tij te keren? Tips uit de drie Living Labs:
- Koop minder en focus op kwaliteit in plaats van kwantiteit. Dit geldt voor zowel nieuwe als tweedehandskleding.
- Was kleding op een goede manier om de kwaliteit lang te behouden.
- Herstel kledij: draag zorg voor je kledij en laat ze indien nodig repareren in plaats van weg te gooien.
- Huur kledij: maak gebruik van verhuurplatforms.
- Ga voor tweedehands: koop en verkoop kledij via tweedehands kanalen. Merken bieden vaak zelf tweedehands aan.
Op 2 december staat Studio Circulair 2 op de agenda. Geïnteresseerden duiken er dieper in rental, repair, reuse en resale-modellen met inzichten uit de living labs.
Foto: c-REuse-Lab
