Wegens succes verlengd: begeleide bezoeken aan Kazerne Dossin als maatregel tegen racisme, discriminatie, negationisme en haatmisdrijven.
In 2021 startte Kazerne Dossin samenwerkingen met het Openbaar Ministerie van Antwerpen, de Pro League en de Royal Belgian Football Association om educatieve trajecten te ontwikkelen als alternatieve leermaatregel tegen racisme, discriminatie en haatmisdrijven. Incidentalisten doorlopen daarbij een educatief traject met een begeleider. Door het succes ervan, zijn deze trajecten nu een vast onderdeel van het aanbod van Kazerne Dossin.
Voor wie zijn de leertrajecten?
Mensen die zich schuldig hebben gemaakt aan een haatmisdrijf, racistische uitspraken, discriminatie of negationisme en die bijgevolg voor het parket moeten verschijnen. Dit kan gaan van haatspraak op sociale media tot ontmenselijking in een voetbalstadion. Het Openbaar Ministerie (voor justitie) of het Bondsparket (voor de voetbalwereld) kunnen na deze feiten een leertraject in Kazerne Dossin voorstellen als alternatieve maatregel.
Waarom een leertraject?
Door de interactieve aanpak creëert Kazerne Dossin een leerproces, waarbij de deelnemer geconfronteerd wordt met de risico’s en gevolgen van zijn of haar gedrag voor anderen en voor zichzelf. Dit inzicht in het eigen handelen stimuleert gedragsverandering en draagt zo bij aan een veiligere en inclusievere samenleving.
Hoe verloopt een leertraject?
Het leertraject bij Kazerne Dossin bestaat uit verschillende onderdelen.
- Het intakegesprek is een uitgebreide conversatie tussen de betrokken medewerker van Kazerne Dossin en de deelnemer. Op basis van dit gesprek wijst de medewerker een begeleider toe aan de deelnemer.
- Het begeleid bezoek met een diepgaand reflectiegesprek gebeurt met een expert ter zake. Tijdens dit gesprek wordt de deelnemer aangemoedigd om kritisch na te denken over zijn gedrag en de impact ervan op anderen. Voor elke deelnemer wordt een individuele rondleiding op maat gemaakt, afgestemd op de persoon en de gepleegde feiten.
- De evaluatie bestaat uit een uitgebreid reflectieverslag van zowel deelnemer als begeleider.
Wie zijn de begeleiders?
De begeleiders zijn ervaren en gespecialiseerd in het voeren van moeilijke gesprekken en werden op basis van competenties geselecteerd door Kazerne Dossin. Discretie, empathie en een open houding zijn daarbij cruciale eigenschappen. Door trainingen en regelmatige intervisies worden de begeleiders goed ondersteund en blijven ze up-to-date met de nieuwste inzichten en methodieken.
Leertrajecten in de voetbalwereld
Het Bondsparket van de Royal Belgian Football Association heeft sinds 2021 een Nationale Kamer in de strijd tegen Discriminatie en Racisme. Hier worden alle incidenten uit professioneel, amateur- en jeugdvoetbal behandeld. Ook daar kan een leertraject een optie zijn. Kazerne Dossin ging hiervoor een partnerschap aan met Pro League en de Royal Belgian Football Association voor de organisatie ervan. Individuele supporters die deelnemen aan kwetsende spreekkoren en daarmee het reglement van de club overtreden, komen in aanmerking voor een leertraject. Kazerne Dossin organiseert ook groepsrondleidingen voor clubmedewerkers en supporters.
“De strijd tegen discriminatie en racisme is topprioriteit,” zegt Samia Ahrouch, Inclusion specialist bij Royal Belgian Football Association. “We zetten in op preventie, maar wanneer dit niet volstaat, kiezen we alternatieve maatregelen. Want discriminatie en racisme hebben geen plaats in onze samenleving, zeker niet op en rond de voetbalvelden.”
Waarom bij Kazerne Dossin?
Het museum is een ideale leeromgeving voor educatie en reflectie, en biedt een veilige ruimte voor open en eerlijke gesprekken. De verhalen en historische context van Kazerne Dossin bevorderen de dialoog en helpen deelnemers verbanden te leggen tussen het verleden en het heden, terwijl ze hun eigen rol in de maatschappij heroverwegen. Het is ook een strategische plek die psychologische mechanismen blootlegt, relevant voor de aard van het vergrijp.
“Onze missie is niet enkel gericht op het herinneren, maar ook op het informeren en bewustmaken van hedendaagse maatschappelijke uitdagingen, waarbij de inherente waardigheid en fundamentele rechten van elk individu centraal staan,” legt Tomas Baum, directeur Kazerne Dossin, uit.
Resultaten
Sinds de start in 2021 werden vanuit justitie 35 leertrajecten uitgevoerd en vanuit de voetbalwereld 25. De meeste deelnemers vinden het traject interessant, leerrijk en verrijkend en bedanken hun begeleider voor het gesprek. Vaak is er ook sprake van schuldinzicht en worden goede voornemens gemaakt voor gedragsverandering. De leertrajecten zijn ontwikkeld tot een structureel, duurzaam educatief aanbod dat nu wordt ingebed in de vaste werking.
“De betrokkenheid van onze referentiemagistraten blijft een cruciale factor bij de juiste selectie van dossiers, zodat het leertraject ook een effectieve en krachtige alternatieve maatregel blijft binnen het gerechtelijk systeem,” licht Franky De Keyzer, Procureur des Konings, toe. “We zijn tevreden dat het leertraject de toets van de praktijk heeft doorstaan en nu een vaste plek krijgt bij Kazerne Dossin.”
Foto: Jeroen Van Looy
