Meerhout | Vernatting en habitatverbetering in natuurgebied
Op dit waardevolle domein in de vallei van de Grote Nete heeft de provincie Antwerpen grootschalige natuurherstelwerken uitgevoerd. De ingrepen vonden plaats op de gronden van Alan Phillips die via een ambitieus natuurbeheerplan belangrijke ecologische doelen wil realiseren langs de Scherpenbergloop en Kwachtloop. De maatregelen werden vrijdag getoond aan andere grondeigenaars. Wandelaars kunnen zaterdagnamiddag het heringerichte gebied verkennen.
De volledige vallei kampt al jaren met verdroging. In Scherpenbergen-De Hutten lagen de bovenvermelde waterlopen te diep ingesneden waardoor het landschap te snel water afvoerde. Vooral tijdens droge periodes kreeg de omringende natuur het hard te verduren. De provincie wilde de grondwaterstand verhogen en de leefomgeving van kwetsbare soorten zoals de kleine modderkruiper verbeteren, zonder daarbij vismigratie te belemmeren.
Gedeputeerde voor Waterbeleid Jan De Haes benadrukt het belang van het project:
“Als provincie zetten we volop in op klimaatveiligheid en dat betekent dat we onze valleien opnieuw ruimte moeten geven voor water en natuur. Wat hier in Scherpenbergen-De Hutten gebeurt, is een toonbeeld van hoe dat wél kan: met respect voor het landschap, op maat van kwetsbare soorten én dankzij de inzet van geëngageerde grondeigenaars zoals Alan Phillips. Alleen door zulke partnerschappen kunnen we op grote schaal natuur herstellen en onze droogteproblematiek duurzaam aanpakken.”
Inzoomen op de werken
Er werd bewust gekozen voor een natuurvriendelijke aanpak. In de Scherpenbergloop werd het bodempeil opgetrokken met dood hout. Daarnaast legde de provincie een smaller zomerbed aan binnen een ruimer winterbed stroomafwaarts. In de Kwachtloop verving ze enkele overwelvingen: oude kokers maakten plaats voor nieuwe exemplaren met een regelbare schuif.
De ingrepen zorgen niet alleen voor een hogere waterstand in de vallei maar ze versterken ook waardevolle habitats zoals broekbossen en dotterbloemgraslanden die essentieel zijn voor de biodiversiteit en het vasthouden van water in het landschap.
Landgoed Scherpenbergen-De Hutten is een erkend Wildlife Estates-domein gelegen in het afwisselend Kempisch landschap tussen Geel en Meerhout, met karakteristieke beboste sikkelduinen en voormalige heideontginningen. Eigenaar Alan Phillips werkt al decennialang aan natuurontwikkeling en -behoud en behaalde daarmee al prachtige resultaten. In 2023 werd zijn landgoed bekroond met de Baillet Latour Prijs voor het Leefmilieu.
De provincie Antwerpen investeerde 220.000 euro in het project en verwacht nog een uitbetaling van de projectsubsidie natuur van Agentschap voor Natuur en Bos. Een deel daarvan komt uit de Europese herstel- en veerkrachtfaciliteit. De Vlaamse Milieumaatschappij betaalde 20.000€ mee aan de voorstudie.
Foto: Provincie Antwerpen
