Hortamuseum // Sint-Gillis, Brussel
Van 15 mei tot 2 november 2025
Deze tentoonstelling maakt deel uit van Art Deco at Home, een programma waaraan het Van Buuren Museum, de Boghossianstichting, het Autrique Huis en de Art Deco Society deelnemen.
Ter gelegenheid van het eeuwfeest van de tentoonstelling van de decoratieve kunsten in Parijs en het Art Deco Jaar 2025 in Brussel, belicht het Hortamuseum deze periode door de lens van het motief, van 15 mei tot 2 november 2025..
Met de tentoonstelling 100 motifs, (g)een motief, all over werpt het Hortamuseum een nieuw licht op hoe motieven, kleuren, decoraties en ornamenten zich vernieuwden en transformeerden tussen 1910 en 1940. 100 motieven neemt ons mee voorbij de clichés en de gangbare visie van deze periode, en onthult de veelzijdigheid van de creaties.
Bijna honderd tekeningen voor tapijten, behang en meubelstoffen worden samengebracht. Werken van grote Belgische en internationale namen (Victor Servranckx, Eileen Gray, Evelyn Wyld, René Baucher, Sylvie Féron, Hélène Henry) of van ontwerpers die in anonimiteit zijn verdwenen, zullen ons doen nadenken over de rol van decor en motief, maar ook over de manier waarop mode zich uitdrukt. Andere “case studies” zullen ingaan op de socio-economische aspecten, techniek en de rol van vrouwelijke ontwerpers.
(G)een motief: Decors
tussen 1910 – 1945
CONCEPT
Tussen 1910 en 1945 ondergingen de motieven en kleuren in Europa een ingrijpende transformatie. Deze veranderingen reflecteren de esthetische, sociale en historische omwentelingen van die tijd. De tentoonstelling biedt een overzicht van de diversiteit aan creaties uit deze periode, met het motief als centraal thema.
HOE?
Wie zich verdiept in de stijl van het interbellum, komt vaak zwart-witfoto’s of films tegen, of textiel in gedempte, vergrijsde tinten. Maar tapijten, behangpapier, meubeltextiel en vloerkleden spelen een onmiskenbare rol in het interieur: ze bepalen de kleuren, de contrasten, de lijnen… De tentoonstelling is opgebouwd rond deze drie elementen: behangpapier, tapijten en meubeltextiel.
WIE?
Deze diversiteit wordt weergegeven door Belgische en Europese creaties:
- Vrouwelijke kunstenaars
2. Anonieme kunstenaars
3. Erkende kunstenaars
Een laatste moment van geluk…
De periode tussen de twee wereldoorlogen wordt ook wel het laatste gouden tijdperk van ornamenten genoemd: de motieven barsten los in een ongekende creatieve diversiteit… Sommige hiervan benaderen, door hun weelde, de Art Deco-beweging; andere, klassieker van aard, volgen de stijlen van de 19e eeuw; weer anderen onderscheiden zich door een ongekende soberheid die vaak wordt geassocieerd met het modernisme. Al deze bewegingen vormen stromingen die de tentoonstelling subtiel zal behandelen: de diversiteit en rijkdom van vormen komen meer naar voren dan de labels, en brengen deze periode dichter bij een vuurwerk van creativiteit.
De stijl voor iedereen
Het zal ook gaan over het begrijpen van deze decors zoals ze werden ervaren door het grootste deel van de bevolking: hoe een mode of stijl doordringt in alle lagen van de samenleving en zich manifesteert in de interieurs van de minder welgestelde mensen. Warenhuizen en de cinema zullen in dit kader een belangrijke rol spelen.
Een uitzonderlijke verzameling van meubeltextielontwerpen uit de collectie Van Hoe zal dit aspect illustreren. Deze ongepubliceerde werken, ontworpen door anonieme kunstenaars en nog nooit aan het publiek getoond, vertegenwoordigen een Art Deco van hoge kwaliteit, maar met een meer populaire uitstraling.
De stijl voor enkelen
Naast de meer democratische creaties, valt ook het maatwerk op dat werd verzorgd door enkele gerenommeerde interieurontwerpers; de voorlopers van de hedendaagse interieurarchitecten, die de interieurs van de meest bevoorrechte klanten volledig ontwierpen.
Status van de makers, Europa en België
Anoniemen… Veel ontwerpers van ornamenten en motieven zijn vandaag de dag in de vergetelheid geraakt. Dit wordt weerspiegeld in de textielontwerpen uit de collectie Van Hoe, die de creatieve rijkdom van de tijd illustreren, maar waarvan de auteurs wellicht voor altijd vergeten zullen zijn.
Sommige plastische kunstenaars wenden zich tot toegepaste kunsten (zoals behangpapier) om hun kunst aan een breder publiek aan te passen en een gematigde, commerciële versie van hun persoonlijke benadering aan te bieden.
Andere kunstenaars specialiseren zich verder en worden decorateurs genoemd. Net als een interieurarchitect is hun rol het harmoniseren en creëren van complete decoratieve opstellingen. Sommigen richtten zich op een klantenkring van de elite, terwijl anderen hun creaties verkochten in grote warenhuizen in Parijs of Brussel. Twee koppels van ontwerpers zullen dit aspect illustreren, rond het thema van het tapijt; Eileen Gray en Evelyn Wyld en Sylvie Féron en René Baucher.
Er zijn tenslotte ook zeldzamere makers die zich volledig specialiseren in één artistieke discipline, waarvoor ze erkend en gezocht worden. Het meest sprekende voorbeeld is Hélène Henry.
PRAKTISCHE INFORMATIE
Data tentoonstelling
Van 15 mei tot 2 november 2025
Save the date: persbezoek op woensdagochtend 14 mei
Feestelijke vernissage
Op 14 mei, organiseert het Hortamuseum een feestelijke vernissage, open voor iedereen.
Op het programma:
– Tentoonstelling van voertuigen uit de tussenoorlogse periode uit de collectie D’Ieteren op de straat van het museum.
– Jazzconcert
– Opening van de tentoonstelling
– Veel activiteiten en vermaak
Openingstijden
Van dinsdag tot vrijdag: 14u tot 17u30
Zaterdagen en zondagen: 11u tot 17u
Sluitingsdagen: elke maandag, 21 juli, 15 augustus
Locatie
Hortamusuem
Amerikastraat 27,
1060 Brussel, België
Tarieven
De toegang tot de tentoonstelling is gratis, maar het bezoek aan het museum is betalend.
Foto: © G.V Collection with the courtesy of Schiller Art Gallery © Foto : Thomas Lancz
