Wij verwelkomen de aanbevelingen die vandaag door de Groep van Wijzen zijn gepresenteerd in de Senaat. Het is een belangrijk moment van erkenning voor één van de donkerste en pijnlijkste bladzijden in onze geschiedenis. Het werk van de Groep van Wijzen biedt een veelvoud aan concrete suggesties om de historische feiten breed toegankelijk te maken en koppelt dit aan herinneringseducatie.
Inzake overdracht van deze geschiedenis zien we geen nieuwe elementen. De aanbevelingen bouwen voort op jarenlange inspanningen van verschillende instellingen die onvermoeibaar werken aan onderzoek, herdenking, educatie en bewustwording. Deze instellingen werden ook gehoord tijdens de werkzaamheden. Het is cruciaal dat dit werk wordt versterkt en verder wordt ondersteund, zoals voorgesteld in het rapport.
Tomas Baum, Directeur van Kazerne Dossin: “In Kazerne Dossin bewaren, onderzoeken, tonen en delen we reeds jaren de geschiedenis van de vervolging van Joden, Sinti en Roma tijdens de Tweede Wereldoorlog in ons memoriaal, museum, en archief- en onderzoekscentrum. Vanuit deze herinneringsplaats van de Holocaust staan we niet alleen stil bij het verleden en bevragen we de actuele betekenis van menselijke waardigheid en mensenrechten.”
De aspecten herstel – en compensatie – worden slechts summier aangeraakt in het rapport. Dit in tegenstelling tot een gelijkaardige oefening die voor de Nederlandse Spoorwegen werd gemaakt. Het aanbieden van officiële excuses door de NMBS is een belangrijke symbolische stap, maar dit mag gepaard gaan met een stevig engagement van de spoorwegmaatschappij in structurele en praktische initiatieven.
De Groep van Wijzen benadrukt terecht het belang van educatie. Tomas Baum: “De confrontatie met de geschiedenis van de genocide op Joden, Sinti en Roma leidt vaak tot diepere vragen die ethische en politieke aspecten omvatten – ook over de samenleving vandaag. Het komt erop aan een gedifferentieerde benadering op maat toe te passen voor verschillende doelgroepen en onderwijsniveaus. Een vraaggestuurde aanpak lijkt de meeste leerwinst te genereren. Wat weten we? Hoe spreken we hierover? Hoe verhouden we ons tot deze geschiedenis?”
Hoewel de gepresenteerde aanbevelingen een belangrijk signaal geven, moeten we ons bewust zijn van de uitdaging die ligt in de opvolging ervan in onze institutionele en maatschappelijke context. Het succes van deze aanbevelingen hangt af van de manier waarop ze door de verschillende bevoegde overheden worden opgepakt en uitgevoerd. We zijn daarom benieuwd naar de concrete stappen die deze overheden en betrokken instellingen zullen zetten om de suggesties om te zetten in beleid en in duurzame initiatieven.
Foto: Copyright © Kazerne Dossin