Het project ‘Dat opent deuren’ van de Stad Herentals wint de Erfgoedprijs 2024 ter waarde van
10.000 euro.
In 2024 organiseerde de provincie de zevende editie van de provinciale Erfgoedprijs. Met de prijs bekronen we een organisatie of initiatief dat het rijke onroerend erfgoedverleden van de provincie Antwerpen aan een ruim publiek bekend maakt. Dit jaar wint het project ‘Dat opent deuren’ van de Stad Herentals de Erfgoedprijs van 10.000 euro. Het project enthousiasmeert het brede publiek voor de fraaie keramieken of geëmailleerde deurgrepen her en der in het straatbeeld. Daarnaast winnen twee laureaten elk 5.000 euro: de IOED (Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst) Land van Nete uit Herentals en de Zorgboerderij De Luyckenaar uit Mol. Nieuw dit jaar was een publieksprijs, gekozen via online stemming. Zorgboerderij De Luyckenaar vergaarde de meeste online stemmen van het publiek en wint de publieksprijs van 2.500 euro.
Winnaar Erfgoedprijs 2024: ‘Dat opent deuren’ van de Stad Herentals.
De keramieken en geëmailleerde deurklinken uit de periode 1950-1970 worden door de toegewijde inzet van Kathleen Boel definitief op de erfgoedkaart gezet, in een zeer brede benadering waarbij zowel het publiek als kunstenaars, architecten en bedrijven worden betrokken (of uit de vergetelheid worden gehaald). Het project opent de ogen voor dit kleine en verrassende erfgoed. ‘Dat opent deuren’ laat zien dat erfgoed zich ook in de kleinste, meest alledaagse details bevindt, en dat deze elementen het waard zijn om bewaard, bewonderd en doorgegeven te worden.
Gedeputeerde Luk Lemmens, bevoegd voor Erfgoed: “De jury heeft met overtuiging gekozen voor een veelzijdig project dat erfgoed op een innovatieve en duurzame manier ontsluit, waarbij een minder bekend maar waardevol stukje erfgoed opnieuw onder de aandacht wordt gebracht.”
Laureaten Erfgoedprijs 2024:
IOED (Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst) Land Van Nete en Aa: Opgevist Verleden. Het verhaal van de archeologische collectie van Wim Vervoort uit de Kleine Nete in Herentals
Het project “Opgevist Verleden” maakt een bijzondere archeologische collectie, ontdekt tijdens oeverwerken aan de Kleine Nete en door vrijetijdsarcheoloog Wim Vervoort jarenlang zorgvuldig bewaard en beschermd, weer toegankelijk. Dankzij de inspanningen van de IOED, in nauwe samenwerking met een groot netwerk van toegewijde vrijwilligers, werd dit waardevolle erfgoed zichtbaar gemaakt voor zowel onderzoekers als het grote publiek. De persoonlijke betrokkenheid van vrijwilligers, de focus op educatie en community building, en de verbinding tussen verleden en heden maken dit project bijzonder waardevol. De jury apprecieert de innovatieve benadering om een private archeologische collectie toegankelijk te maken, met een sterke inzet van vrijwilligers en brede publieksbetrokkenheid. Het is een inspirerend voorbeeld van hoe archeologie leeft en blijvende impact heeft op de gemeenschap.
Zorgboerderij De Luyckenaar: Schuur in beweging: de Luyckenaar herleeft!
De toevallige ontdekking van een eeuwenoud gebinte van een typisch Kempische dwarsschuur leidde tot een breed gedragen project met verschillende partners. De heropbouw van de Kempische dwarsschuur “De Luyckenaar” is een origineel project dat dankzij enthousiaste vrijwilligers en een sterke samenwerking met jongeren, erfgoed verbindt met actuele thema’s, zoals mentale gezondheid. Deze laagdrempelige heropbouw biedt de Molse gemeenschap een betekenisvolle manier om het verleden te beleven en vakkennis te delen. Met educatieve wandelingen (“Schuurwandeling”) en rustpunten zorgt dit project voor een blijvende impact, waarmee erfgoed een levendige brug slaat tussen vroeger en nu. De jury looft de grote lokale betrokkenheid en sociale verbinding rond dit bijzondere erfgoedobject, met haar specifieke culturele en agrarische waarde. Deze laagdrempelige heropbouw biedt de lokale gemeenschap een betekenisvolle manier om het verleden te beleven en vakkennis te delen.
Jury Erfgoedprijs 2024 Provincie Antwerpen:
- De heer Marc De Borgher, ere-directeur agentschap Onroerend Erfgoed, Vlaamse overheid
- Mevrouw Gabriella Kaszas, archeoloog IOED Haspengouw-Oost & Voeren
- Mevrouw Isabel Lowyck, directeur kasteel van Gaasbeek
- De heer Stani Vandecatsye, coördinator erfgoedsite Ename, provincie Oost-Vlaanderen
- De heer Luk Lemmens, eerste gedeputeerde en juryvoorzitter
Publieksprijs 2024:
Zorgboerderij De Luyckenaar: Schuur in beweging: de Luyckenaar herleeft!
Dit project wist de harten te veroveren van het online publiek en rijfde de meeste stemmen binnen (786). Zorgboerderij De Luyckenaar ontvangt deze bijzondere erkenning als eerste publiekswinnaar in de zevende editie van de Erfgoedprijs. Het publiek stemde in totaal 4.504 keer op alle kandidaten en toont duidelijk haar enthousiasme voor het lokale erfgoed. Ze draagt via de nieuwe publieksprijs bij aan de erkenning van bijzondere projecten zoals “Schuur in beweging: de Luyckenaar herleeft!”.
Foto: © Provincie Antwerpen – Foto: Stefan Dewickere