Het gaat Bordeaux duidelijk voor de wind. Een aanstekelijk dynamisme begon met de heraanleg van de kaden en de erkenning van het centrum als UNESCO Werelderfgoed ( 2007). Het rommelig industrieel en maritiem gebied rond de waterkant werd grondig aangepakt. De opgeknapte zandkleurige gevels in het historisch centrum kunnen terug pronken met hun classicistische stijl. Vele stadsdelen werden omgevormd tot voetgangersgebied met een superwerkend tramnet van vier lijnen dat als een krab met zes poten het centrum verbindt met de buitenwijken. Deze grootschalige modernisering over vele jaren stuurt de stad in de richting van een nieuwe Gouden Eeuw. Hoog tijd om de eindeloze bijzonderheden van de stad der Girondins te bezoeken.
De oude stad.
Triangle d ‘Or
De lange rechte lanen omgeven door statige gevels uit de XVIIIe eeuw kregen een tweede leven met de komst van de tram. Hier is het uitstalraam van de rijkdom van het oude Bordeaux. Over het Grand Hotel de Bordeaux, waar Gordon Ramsey op de eerste verdieping zijn Twee sterren Michelin restaurant Le Pressoir d’ Argent heeft, ligt het Grand Théâtre. Gebouwd rond 1780 op de resten van een Gallo-Romeinse tempel. Het geldt als één van de mooiste classicistische theaters van Frankrijk. Het heeft een zuilengalerij met twaalf Korintische zuilen met bovenop een balustrade die versierd is met 9 muzen en drie godinnen. De zaal staat bekend om zijn schitterende akoestiek en is de thuisbasis van L’Opera National de Bordeaux.
Aan de Place de la Comédie begint de bekende Rue Sainte – Catherine, een zeer lange voetgangersstraat van meer dan 1,2 km en de belangrijkste winkelstraat van de stad.
Saint-Pierre en Saint-Éloi.
Hier komt het oude Bordeaux tot zijn recht met een wirwar aan straatjes en schaduwrijke pleintjes. Vele XVIIe -eeuwse panden met gerenoveerde okerkleurige gevels en bas-reliëfs. Het erfgoed gaat verder met bistro’s, wijnbars, restaurants samen met kleine gezellige winkels.
Een andere troef was en is de Garonne, de lokale rivier die samen met de Dordogne, de Gironde wordt. Na Marseille is Bordeaux de oudste handelshaven van Frankrijk. Sinds de Romeinse tijd vormde de export van wijn de basis van de welvaart van de stad. Tussen 1150 en 1450 werden de kooplui rijk door de wijnhandel met Engeland. Ook de ontdekking van de Nieuwe Wereld met de kruiden – en specerijenhandel betekende een enorme uitbreiding van de handel.
Het hoefijzervormige plein van de Place de la Bourse is een mooi voorbeeld van de Gouden Periode van de XVII e eeuw in Bordeaux. Aan de noordkant is het Palais de la Bourse en aan de zuidkant het voormalige Hötel des Fermes. Midden op het plein pronkt de Fontaine des Trois-Gräces.
Bordeaux heeft alle troeven en toont ze ook
Aan de kant van de rivier kom je bij de Miroir d’ Eau, Bouwjaar 2006 en een ware publiekstrekker. Een watervlak ( ongeveer 2 cm water) op een granietplaat dat de stijlvolle XVIII e eeuwse gevels van de Place de la Bourse weerspiegelt dankzij een origineel systeem van fonteinen met afwisselend een spiegeleffect en een neveleffect. Een plek voor alle seizoenen en voor jong en oud.
Porte Cailhau.
De Porte Cailhau is een defensieve triomfboog uit 1495 en is opgedragen aan Charles VIII. Defensieve en decoratieve elementen zijn door elkaar gebruikt wat het gebouw een uniek cachet geeft. Het maakte deel uit van de verdediging van de stad en controleerde de toegang vanaf de rivier naar de stad. Kortelings werd het gebouw aangepast met een permanente tentoonstelling op 4 niveaus. Je komt meer te weten over de geschiedenis van de poort en via een audio systeem hoor je verschillende getuigenissen, onder meer een wijnhandelaarster uit de 18e eeuw, maar ook van François I, Charles VIII en Eleonora van Aquitanië – respectievelijk twee koningen van Frankrijk en Eleonora die door haar tweede huwelijk met Henry II koningin van Engeland werd.
Op niveau vier kan je op 35 m hoogte een zicht bewonderen over de oude daken van Bordeaux en over de rivier.
Kerken in Bordeaux
In het oude stadscentrum zijn verschillende kerken het waard om even binnen een kijkje te nemen. De belangrijkste is de kathedraal, Cathédrale Saint-André in de wijk Pey – Berland ligt op de weg naar Santiago de Compostella. Het koninklijk portaal dateert uit de 13e eeuw en is bekend om zijn beelden in de portaalwanden. Binnenin zijn vooral het gotisch koor en de orgeltribune in renaissancestijl de moeite. De klokkentoren uit de 15e eeuw is altijd los van de kathedraal blijven staan en heeft bovenop een 19 e -eeuws beeld van de Notre-Dame d’Aquitaine.
Op de Place du Chapelet kom je l’ Église Notre-Dame tegen. De gevel is opgetrokken in barokke jezuïetenstijl en geeft de plaats een zeer Romeinse uitstraling. De kerk is een restant van een oud Dominicaner klooster en heeft opmerkelijk binnenin een sober interieur in zuiver steenwerk met ton – en ribgewelven.
Op de pittoreske Place Saint-Pierre met zijn gezellige restaurants staat de Église Saint-Pierre, gebouwd op een oude Romeinse site. Ze heeft een groot middeleeuws gedeelte en kreeg een ferme reconstructie op het einde van de 19e eeuw.
Tot slot op de Place Camille Jullian is er de vroegere Église Saint-Siméon. Ze is sinds de Franse Revolutie buiten gebruik en deed afwisselend dienst als zoutopslagplaats, school en conservenfabriek. Nu is het een cultuurcentrum, Utopia, met een cinema en een kleine bistro.
Via het Quinconces Plein naar de wijk Les Chartrons
In de statige Triangle de Bordeaux kan je niet naast de immense Esplanade des Quinconces kijken. Het plein is aangelegd op de plaats waar vroeger Le Château Trompette stond, een kasteel gebouwd door de Franse Koning na de Honderdjarige Oorlog. Het is het grootste plein in Frankrijk ( 126.000 m2 groot) De bomen van het plein staan in groepen van vijf, vandaar “ quinconce”. De grote evenementen van Bordeaux zoals de herfstfoor en de kerstmarkt vinden hier plaats. De 50 m hoge zuil in het begin is het Monuments aux Girondins. Een herinnering aan de gedode ‘Girondijnen’ –inwoners van Bordeaux, door de Franse koning , een represaille voor hun steun aan de Engelsen. Beneden het monument twee opmerkelijke bronzen fonteinen in de vorm van zeepaarden met wapperende manen.
Via het plein en de Cours de Verdun bereik je de wijk ‘ Les Chartrons’ . Deze oude wijk van wijnhandelaars heeft nu een dorps karakter en is omgebouwd tot een volkse, trendy stadswijk met veel antiekhandelaars, hippe winkeltjes en leuke eetgelegenheden. Alles is gelegen in de steegjes rond de Place du Marché-des-Chartrons, met als ruggengraat de Rue Notre Dame. De kooplieden van toen zijn nu vervangen door antiquairs en brocante handelaars. L ‘Église Saint-Louis des Chartrons heeft twee fraaie spitsen en een monumentaal roosvenster. Binnenin het belangrijkste symfonisch orgel in Aquitanië. De kerk is ‘s avonds gehuld in een speciale blauwe verlichting. De metalen hal op de Place du Marché des Chartrons dateert uit 1869. Tot in 1980 werd ze nog als markthal gebruikt, nu is de hal met 18 gerestaureerde openingen in dienst voor evenementen en heeft het enkele cafeetjes met terras.
We reisden naar Bordeaux met de trein. De Eurostar van Brussel Zuid naar Paris, Gare du Nord. Hier neem je de metro ( Ligne 4 ) richting Gare de Montparnasse. In Montparnasse brengt de TGV Inoui je in iets meer dan 2u naar Bordeaux Saint Jean waar je goede aansluiting hebt op twee van de vier tramnetwerken van de stad.
Alle verdere info: www.bordeaux-tourisme.com
Tekst en foto’s: Gust Charrin.