Bewonder een nieuw portret van Margareta van Oostenrijk én ontdek de poppenspeler in jezelf
Vanaf 25 september vandaag kunnen bezoekers in Museum Hof van Busleyden twee nieuwigheden ontdekken. Het portret van Margareta van Oostenrijk dat de stad deze zomer aankocht, kreeg een ereplek in de vaste opstelling. Daarnaast pakt het museum uit met een interactieve poppenkast die bezoekers toelaat het schilderij Poppenspel aan het Hof van Margareta van Oostenrijk te beleven.
Intiem portret
Begin juli kocht Stad Mechelen een portret van Margareta van Oostenrijk op een veiling bij Sotheby’s in Londen. Het fijne schilderij kwam een paar weken geleden al toe in Mechelen maar om het voluit te laten schitteren, kreeg het eerst een nieuwe lijst aangemeten.
“De portretten van Margareta die we al in het museum toonden, bruiklenen uit de collecties van het Bristol Museum, de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België en The Phoebus Foundation, zijn vaak variaties op haar officiële staatsportretten. Hier zien we Margareta in een heel andere, meer intieme setting afgebeeld”, vertelt schepen van Cultuur Björn Siffer. “Het nieuwe schilderij toont Margareta in een interieur, geknield bij een tafel terwijl ze met haar rechterhand een pagina van haar getijdenboek omslaat. Achter haar zien we een venster dat uitkijkt over een weids heuvelachtig landschap. Ze is gehuld in rouwkledij, want na de dood van haar tweede man Filibert II van Savoye neemt Margareta de weduwekap op en laat ze zich alleen nog zo portretteren.”
Margareta komt thuis
Het elegante schilderij maakte oorspronkelijk deel uit van een diptiek. Het linkerluik, waarop de Maagd Maria met het Christuskind was afgebeeld in dezelfde ruimte als Margareta, is doorheen de tijd verloren gegaan. Diptieken hadden in de eerste plaats een devotionele functie. De eigenaar zat biddend voor het kunstwerk om zo een persoonlijke band met de afgebeelde heilige, vaak Maria, te ontwikkelen.
“In tegenstelling tot de staatsportretten die een publieke rol vervulden, was dit werk bedoeld voor privégebruik. Daarom kreeg het een plaats in de museumzalen onder de themalijn Thuis bij Margareta. Daar leren bezoekers Margareta niet alleen kennen als invloedrijk politica en opvoedster, maar ook als een belangrijke opdrachtgever voor de kunsten”, legt burgemeester Bart Somers uit. “Het is in die laatste leefwereld, in de ruimte gewijd aan de kunstcollectie van Margareta, dat het portret vanaf nu te bewonderen is. Margareta komt zo thuis in wat misschien wel haar favoriete kringen waren.”
Speel zelf Het Poppenspel
Maar er valt dit najaar nog meer te ontdekken in de museumzalen. Op 16 september werd Bezwering van Johanna van Castilië van Willem Geets, een langdurig bruikleen uit het KMSKA dat deel uitmaakt van de vaste opstelling van Museum Hof van Busleyden, zorgvuldig ingepakt voor een tripje naar Parijs. Het schilderij zal daar vijf maanden lang te zien zijn in Figures du Fou. Du Moyen Âge aux Romantiques, een tentoonstelling in het Louvre die de figuur van ‘de gek’ in de westerse kunst en cultuur van de middeleeuwen tot de romantiek onderzoekt.
Het museum zal de vrijgekomen ruimte gebruiken om een ander werk van Geets in de schijnwerpers te zetten. Op Poppenspel aan het Hof van Margareta van Oostenrijk, het schilderij dat normaal naast Bezwering van Johanna van Castilië hangt, zien we Margareta van Oostenrijk met haar neefjes en nichtjes op een bank zitten, terwijl ze kijken naar een poppenspeler.
“De voorstudie die Geets in 1890 voor dit schilderij maakte, wordt uit het depot gehaald en naast het schilderij gehangen. Zo krijg je een unieke inkijk in hoe dit werk tot stand kwam”, vertelt Kristl Strubbe, directeur van Museum Hof van Busleyden. “Als museum willen we onze bezoekers zoveel mogelijk betrekken en hen ook op een interactieve ervaring trakteren. Daarom plaatsen we naast het schilderij een poppenkast met de poppen die ook op het schilderij te zien zijn. Die werden gemaakt door poppenmaker Paul Contryn voor de laatste Ommegang in 2013. Bezoekers kunnen de afgebeelde scène naspelen en zo de poppenspeler in zichzelf ontdekken.”
Foto: (c) Museum Hof van Busleyden – Sophie Nuytten