Historisch sleutelmoment voor de verdiepte Ring en leefbare stadsontwikkeling
Dinsdag 18 november 2025 beginnen bouwheer Lantis en aannemer ROCO officieel met het slopen van het viaduct van Merksem. Vlaams minister van Openbare Werken en Mobiliteit Annick De Ridder verwijderde symbolisch de eerste stukjes beton. “Een stukje geschiedenis verdwijnt, maar maakt plaats voor een verdiept aangelegde Ring en een vlottere en veiligere verkeersverbinding”, aldus de minister. Deze werkzaamheden volgen op het openen van de Bypass richting Nederland op 25 oktober. De aannemer zal tot eind december bezig zijn met het verwijderen van de eerste elf brugdelen, tussen de AFAS Dome en de afrit Merksem, in de richting naar Nederland. Het huidige viaduct staat de aanleg van de toekomstige verdiepte Ring en de aansluiting met de tunnels in het Albertkanaal en de Scheldetunnel letterlijk in de weg. Door het viaduct nu te verwijderen en tegelijkertijd een nieuw, smaller stuk Bypass richting Gent aan te leggen, kiest Lantis voor de efficiëntste uitvoering en werkwijze, om zo de totale planning van de Oosterweelwerken tegen 2033 klaar te krijgen. In de vrijgekomen ruimte komt een nieuw deel van de Bypass naar Gent en starten parallel de werkzaamheden aan de verdiepte Ring.
De aannemer begon eind oktober met kleinere voorbereidende werken, zoals het verwijderen van lantaarnpalen, asfalt en betonnen barrières. Nu volgt de sloop van het brugdek en de pijlers van het viaduct.
Werkwijze
Eerst wordt beton tussen de liggers van bovenuit weggepikeerd zodat het naar beneden valt. Daarna is het de beurt aan de liggers, de dwarsbalken. Deze zullen gecontroleerd naar beneden vallen en ter plaatse verbrijzeld worden. Hetzelfde gebeurt met de verticale pijlers, die worden tot 2 meter onder de grond afgebroken. Dit duurt tot einde december 2025. Daarna wordt het puin verwerkt in een eigen breekinstallatie op de werf en dat puin zal nadien worden hergebruikt. Die eerste fase van de afbraak, inclusief het verwerken van het puin, loopt zo door tot en met januari 2026.
“Door het werk in fasen uit te voeren en nu te starten met elf brugvelden, kunnen we het viaduct efficiënt slopen, de verdiepte Ring aanleggen en ondertussen het verkeer laten doorgaan via de tijdelijke Bypass-snelweg.” Volgens Gert Osselaer, operationeel directeur van Lantis, waren alle andere opties minder effectief en duurder. “We werken uiterst zorgvuldig en goed gecoördineerd,” benadrukt hij. De volgende afbraakfase is voorzien voor eind 2026.
Vlottere verbinding, gezondere stad
“Het slopen van het viaduct van Merksem is opnieuw een belangrijke mijlpaal in de Oosterweelverbinding. Stap voor stap brengen we Vlaanderen dichter bij de voltooiing van de Antwerpse Ring: de werf van de eeuw die niet alleen zorgt voor veiliger en vlotter verkeer, maar ook bijdraagt aan een sterke en duurzaam groeiende Vlaamse economie,” aldus minister Annick De Ridder, bevoegd voor Mobiliteit, Openbare Werken, Havens en Sport. “Zo verdwijnt niet alleen een stukje geschiedenis, maar ontstaat er ook ruimte voor een verdiept aangelegde Ring en een vlottere en veiligere verkeersverbinding.”
“Het verwijderen van het viaduct is meer dan alleen een technische ingreep: het betekent het begin van een vlottere verbinding en het einde van een barrière die buurten jarenlang van elkaar scheidde. De vrijgekomen ruimte biedt kansen voor een gezondere, groenere en meer verbonden stad,” zegt schepen Koen Kennis, bevoegd voor Financiën, Mobiliteit, Patrimonium, Toerisme en Middenstand.
Impact voor de buurt
Het viaduct afbreken zal geen verkeershinder met zich meebrengen voor gemotoriseerd verkeer. Wel zal de IJzerlaanfietsbrug in het weekend van 5 tot 8 december afgesloten zijn. Fietsers kunnen dan het Albertkanaal niet oversteken via de IJzerlaanfietsbrug, omdat boven de fietsbrug delen van het viaduct worden afgebroken. De aannemer werkt dat weekend uitzonderlijk ook ‘s nachts, zo kan de hinder op de fietsbrug beperkt blijven tot een weekend en blijft de veiligheid gegarandeerd.
De afbraakwerken zullen hoorbaar zijn voor de buurt en veroorzaken zeker tijdens de afbraak van de brugvelden geluidshinder. Deze worden zorgvuldig gemonitord en er wordt gecorrigeerd indien er een norm overschreden wordt. Om de hinder te beperken worden ook schermen geplaatst langs de Antwerpse Ring en zijn er vernevelaars voorzien om stofvorming tegen te gaan.
Fasering
Het viaduct zal de komende jaren beetje bij beetje verdwijnen uit de Stad. Vanaf 2027 rijdt al het verkeer in beide rijrichtingen tussen knooppunten Antwerpen-Oost en Antwerpen-Noord over de Bypass. Op dat moment kan het viaduct volledig verdwijnen.
Een magische lichtwandeling onder het viaduct
Voor het viaduct voorgoed verdwijnt zet Lantis het viaduct nog één keer in de schijnwerpers. Op 20, 21 en 22 december wordt de Oosterweelwerf omgetoverd tot een lichtparcours. Tijdens een bijzondere licht- en geluidswandeling neemt Lantis samen met het grote publiek afscheid van het viaduct en kan je vooruitkijken naar een stad met meer ademruimte voor mens, dier en natuur. Inschrijven kan vanaf 22 november via www.oosterlicht.be.
Foto: Lantis
