Met de hoogste score ooit van het publiek, won de Belgisch-Nederlandse film ‘Een gemeenschap van leven’ overtuigend de publieksprijs op het Wildlife Film Festival in Rotterdam. In de film toont ecoloog en filosoof Matthijs Schouten hoe kwetsbaar én veerkrachtig onze natuur is, en hoe mens en natuur onlosmakelijk verweven zijn. En dat maakt duidelijk wat los bij de kijkers. De film maakt deel uit van het Europese project LIFE Eikenprocessierups. Het project werd getrokken door provincie Antwerpen en onderzocht hoe we de eikenprocessierups op natuurlijke wijze onder controle kunnen houden.
De natuurfilm plaatst de eikenprocessierups in een breder perspectief. Waar de rups soms bekendstaat als ‘jeukrups’, toont de film hoe de inheemse rups deel uitmaakt van ons ecosysteem. De boodschap is helder: als we de rups niet louter als plaag zien, maar als schakel in een gemeenschap van leven, kunnen we leren omgaan met tijdelijke overlast én de biodiversiteit versterken. Dat vraagt een andere kijk op beheer en meer ruimte voor natuur in onze leefomgeving.
Jan De Haes, gedeputeerde voor Milieu en Natuur bij provincie Antwerpen, schetst het belang van de film en het project: “We streven naar de meest ecologische vorm van beheer voor de eikenprocessierups, waarbij we de (gezondheids)impact tot een minimum beperken en de biodiversiteit behouden. De film informeert, inspireert en zet aan tot gedragsverandering. Uit het project vloeit ook een praktische beslisboom met stappen die lokale besturen kunnen volgen wanneer de overlast op publieke plaatsen (te) groot is. Zo ondersteunen we de biodiversiteit, de gezondheid van onze inwoners en de werking van lokale besturen.”
Verhaal van verbondenheid
“De publieksprijs is de mooiste eer die we konden krijgen”, vertelt Kathleen Verstraete, expert eikenprocessierups bij provincie Antwerpen. “De film kreeg een score van 4,9/5 van het publiek, de hoogste score die ze ooit op het filmfestival zagen. Met de film willen we mensen en beleidsmakers raken, zodat ze reflecteren over hoe we met onze natuur omgaan. Hopelijk leidt dat tot een gedragsverandering in het hedendaagse natuurbeheer en meer duurzame technieken. Zo worden eikenprocessierupsen nog vaak met biociden bestreden terwijl dit niet overal nodig is en schadelijk is voor andere soorten.”
De natuurfilm laat op indrukwekkende wijze zien hoe alles in de natuur met elkaar verbonden is. Filmmaker Rik van der Linden en ecofilosoof Matthijs Schouten nemen de kijker mee in het universum van de zomereik en zijn bewoners, van vogels en insecten tot de eikenprocessierups. Ze tonen niet alleen de schoonheid van dit ecosysteem, maar ook de rol van de mens daarin. Zo leggen ze de link naar actuele maatschappelijke thema’s, zoals de eikenprocessierups en hoe we als mens omgaan met onze natuur. Geen verhaal over angst en overlast, maar een nieuwe blik op onze plek in het ecosysteem.
De film heeft inmiddels honderden mensen bereikt in Nederland en België en zet aan tot denken over hoe we omgaan met natuur in onze leefomgeving. Een actueel en belangrijk thema nu verschillende plant- en diersoorten onder druk staan en in tijden van klimaatverandering. De award bevestigt de kracht van de film als middel om te inspireren, informeren en verbinden.
‘Een gemeenschap van leven’ ging afgelopen weekend in première tijdens het Wildlife Film Festival Rotterdam en is tussen 12 en 23/11 te zien in Wageningen en Tilburg. Vanaf 2026 volgen er ook vertoningen in Vlaanderen. Via de projectwebsite ontdek je hoe jij de film kunt zien.
Geïnteresseerde lokale besturen kunnen de film nu al opvragen via info@eikenprocessierups.life
Europees project voor een milieuvriendelijk beheer van de eikenprocessierups
De film ‘Een gemeenschap van leven’ maakt deel uit van het Europese LIFE-project ‘Ecologisch beheer van de eikenprocessierups’. Hierin werken de provincies Antwerpen (BE), Limburg (BE), Noord-Brabant (NL), Gelderland (NL), gemeente Sittard-Geleen (NL) en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek INBO (BE) samen om de eikenprocessierups op natuurlijke wijze te reguleren. Het project stimuleert biodiversiteit en laat zien dat natuurherstel en leefbaarheid hand in hand gaan.
De resultaten van vijf jaar onderzoek tonen dat het eenvoudig kan zijn om biodiversiteit te verhogen en tegelijkertijd de rupsenaantallen te beheren. Zo blijkt dat nestkasten om kool- en pimpelmezen aan te trekken (een jonge mees eet wel tot 800 rupsen) de rupsenaantallen kunnen verminderen. En meer verrassend: ook klimop op eikenbomen vermindert duidelijk het aantal rupsen. Voor lokale besturen werd ook een praktische leidraad met beslisboom ontwikkeld, zodat ze op een weloverwogen manier kunnen kiezen welke maatregelen nodig zijn bij overlast.
Meer informatie over het project en de film lees je op www.eikenprocessierups.life
Meer over het Wildlife Film Festival: www.wffr.nl
Het LIFE-project ‘Ecologisch beheer van de eikenprocessierups zonder het gebruik van biociden’ is een samenwerking tussen provincies Antwerpen (BE), Limburg (BE), Gelderland (NL), Noord-Brabant (NL), gemeente Sittard-Geleen (NL) en Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek INBO (BE). Het project ontvangt financiële steun van het LIFE-programma van de Europese Unie (LIFE19 ENV/BE/000102).
Foto: Copyright: Rik van der Linden
