Vogels die in de nabije toekomst langs Maatheide in het Limburgse Lommel trekken, kijken maar beter heel goed uit hun doppen. EDF Luminus vroeg immers opnieuw een vergunning aan om in het gebied zeven windturbines te bouwen. Als deze er komen, vormen ze een dodelijk obstakel voor de massa trekvogels die elk voor- en najaar via Maatheide passeert. Eerder bezwaar en beroep uit de milieu- en natuursector haalde niets uit. Minister Schauvliege bevestigde de door de Limburgse deputatie toegekende vergunning in beroep. Daarom diende Vogelbescherming Vlaanderen recent een verzoekschrift in bij de Raad van State om de vergunning te laten vernietigen. Dit is het laatste redmiddel om een regelrechte vogelslachting te vermijden.
De laatste jaren is Maatheide als vogelhotspot meer en meer bekend geraakt omwille van de vogeltrek. De druk bezette trektelpost 253 brengt de aantrekkingskracht van dit gebied keurig in beeld. Ecologisch gezien heeft de ligging van Maatheide veel te bieden. Echte zweefvliegers zoals roofvogels en ooievaars verplaatsen zich niet graag over water en verstedelijkt gebied waardoor de nauwe corridor als het ware een trechter vormt voor hun passage. Daarbovenop genereren de zandgronden heel wat thermiek die een vlucht zonder al te veel energieverlies bevordert. De meren zorgen zelf ook voor een ideale pleisterplaats voor watervogels zoals meeuwen, steltlopers en ganzen. Broedvogels, trekvogels en overwinteraars hebben alle belang bij de bescherming van dit leefgebied.
Vogelbescherming Vlaanderen is voor alle duidelijkheid niet tegen het opwekken van windenergie aangezien het een van de duurzaamste en meest propere energiebronnen is. Het opwekken van duurzame energie mag echter onder geen beding schade toebrengen aan de aanwezige natuurwaarden. De enige reden waarom de zeven windturbines van EDF Luminus net daar ingeplant worden, is ingegeven door economische motieven, met name winstbejag. Dat de energieproducent zich verschuilt achter de verschoningsgrond om het klimaat te helpen, is hier ondergeschikt.
De plannen om windturbines neer te poten op Maatheide zijn niet nieuw. Dit past immers binnen het ‘Windplan Limburg’ van de provincie Limburg waar het windmolenpark ‘Kristalpark’ ten zuiden van Maatheide al deel van uitmaakt. Toen Luminus effectief een aanvraag indiende voor de bouw van zeven windturbines, diende Vogelbescherming Vlaanderen, samen met drie partners, een bezwaarschrift in. Ondanks de gefundeerde bezwaren was de beslissing van de deputatie gunstig voor de bouwplannen mits het respecteren van een aantal bijzondere voorwaarden. Het MER (Milieu Effecten Rapport) dat Luminus liet opstellen, gaf aan dat er enkel betekenisvolle effecten konden optreden wanneer er geen milderende maatregelen zouden worden toegepast. Zo werd een stilstandsregime vastgelegd om aanvaringen met vogels en vleermuizen zoveel mogelijk te beperken. Daarnaast legt de exploitant zichzelf op om een oogje in het zeil te 
houden naar het aantal vogelslachtoffers toe.
Bij Vlaams minister van Omgeving, Natuur en Landbouw Joke Schauvliege tekende Vogelbescherming Vlaanderen beroep aan tegen de vergunning. Het is onverzoenbaar om windenergie te produceren ten koste van belangrijke natuurwaarden. De opgelegde maatregelen zijn onvoldoende. Het feit dat men eerst windturbines neerpoot op een drukke vogeltrekroute om achteraf slachtofferaantallen op te volgen, is absurd. De minister bevestigde echter de beslissing van de deputatie en zag geen graten in het bouwen van de turbines op een van de drukste vogelmigratieroutes van ons land.
“Een verzoekschrift indienen bij de Raad van State om deze beslissing teniet te doen, is voor onze organisatie het laatste redmiddel om een van de belangrijkste trekroutes van ons land van dodelijke obstakels te vrijwaren.”, aldus Jan Rodts (woordvoerder, Vogelbescherming Vlaanderen). “Vogelbescherming Vlaanderen heeft er het volste vertrouwen in dat de Raad van State zal inzien dat de milderende maatregelen ondermaats zijn en tevens zal onderkennen dat EDF Luminus zowel het voorzorgsprincipe als het standstill-beginsel ten voordele van de natuur aan zijn laars lapt.”
Foto’s: www.vogelbescherming.be & Dennis Jacobsen