“De haven van Antwerpen is een speerpunt in de economische ontwikkeling van Vlaanderen maar heeft vanwege de natuurelementen continue uitdieping nodig. Daarvoor werden diverse werktuigen ingezet, zoals bijvoorbeeld de Emmerbaggermolen B1. Het vaartuig is een product dat het technische kunnen van de scheepsbouw langs de Schelde illustreert.”, aldus minister-president Geert Bourgeois.

De Emmerbaggermolen B1 is een vaartuig dat stalen emmers van zevenhonderd liter met een ladder laat zakken om de bodem van de havendokken in Antwerpen af te graven. De techniek kwam tot stand in de achttiende en negentiende eeuw en werd in de twintigste eeuw geperfectioneerd. Vandaag is ze vervangen door andere technologieën, waarvan de sleephopperzuiger de bekendste is. De emmerbaggermolen B1 uit 1972 is de enige overblijvende Emmerbaggermolen in Antwerpen en is zeldzaam in Vlaanderen.
De Emmerbaggermolen B1 werd in 1972 gebouwd op de scheepswerven Sint-Pieter in Hemiksem met het bouwnummer 251. Het Gemeentelijke Havenbedrijf Antwerpen gebruikte de baggermolen voor het uitbaggeren van de haven van Antwerpen. De B1 was in gebruik tot de zomer van 2015. Sindsdien ligt hij in het eerste droogdok aan het Kattendijkdok in Antwerpen.

Hoe werkt zo’n baggermolen nu precies?
Via een dieselelektrisch systeem wordt de rivier- of zeebodem afgeschraapt via een ketting met emmers. Dit systeem kan tot 18 meter diep werken en via een hulpladder zelfs tot 22 meter diep.
Eenmaal terug boven kieperen de emmers over de baggerspecie in de stortwagen. Via een stortgoot aan de bakboord- of stuurboordzijde komt de baggerspecie in een vaartuig terecht dat vlak naast de emmerbaggermolen ligt. De emmerbaggermolen B1 heeft geen eigen aandrijving en moest dus worden voortgesleept.
Procedure
Na de voorlopige bescherming kunnen de zakelijk rechthouders verzet aantekenen tegen de bescherming. Binnen negen maanden beslist minister-president Geert Bourgeois over een definitieve bescherming.

Foto’s en meer informatie over dit onroerend erfgoed in de inventaris:
https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/306677