Geert Bourgeois, Vlaams minister-president en Vlaams minister van Onroerend Erfgoed, beschermt het bruggenhoofd met Duitse bunkers uit de Eerste Wereldoorlog voorlopig als monument. “Deze WO I-bunkers, ten noorden van het kanaal Dessel-Turnhout-Schoten, moesten de Duitsers een eventuele geallieerde aanval vanuit het neutrale Nederland helpen opvangen. Deze aanval kwam er uiteindelijk niet maar de stellingen kwamen opnieuw onder de aandacht tijdens WO II, zowel tijdens de inval als de bevrijding. Het is belangrijk dat we de huidige en toekomstige generaties herinneren aan deze geschiedenis. Daarom verleen ik deze (voorlopige) bescherming als monument.” zegt minister-president Geert Bourgeois.

De bunkers werden aangelegd tijdens de Eerste Wereldoorlog als onderdeel van de zogenaamde ‘Turnhoutkanalstellung’. Deze Duitse stelling moest samen met de ‘Hollandstellung’ en de ‘Nordabschnitt’ van de ‘Stellung Antwerpen’ een eventuele geallieerde aanval vanuit het neutrale Nederland opvangen.
De ‘Turnhoutkanalstellung’ bestond uit een reeks bruggenhoofden aan de noordelijke zijde van het kanaal ter hoogte van strategische punten zoals bruggen. Een bruggenhoofd is een stelling en beschermt een strategisch punt. Het bruggenhoofd bestond uit een dubbele rij draadhindernissen op een drassig terrein, met daarachter stukken loopgraaf waarin men houten en betonnen posten en open mitrailleurstellingen aanlegde. Vanuit de loopgraven kon men elkaar zijdelings dekking geven. De bunkers waren goed gecamoufleerd omdat ze in de wal van loopgraven lagen. 
 
De bunkers waren bedoeld als schuilplaats voor mitrailleurs en militairen. Vanuit de bunkers konden de soldaten via loopgraven open mitrailleurstellingen bereiken, van waaruit het kanaal met flankerend vuur werd beschoten. De Stad Turnhout heeft één bunker van dit type ingericht als vleermuizenschuilplaats.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog kwam het niet tot een confrontatie langs de ‘Turnhoutkanalstellung’. Door de afwezigheid van Brug 3, die nu ook wel gekend is als ‘de gesprongen brug’, verwijzen de bunkers van het voormalige bruggenhoofd indirect naar gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog. De brug werd door het Belgisch leger vernietigd op 10 mei 1940, tijdens de Duitse inval in België. Vooral in mei 1940 en tijdens de bevrijding van de regio in september 1944 werd er zwaar gevochten in de buurt van het kanaal. Brug 3 werd na de Tweede Wereldoorlog nooit meer heropgebouwd.
 
Procedure
Na de voorlopige bescherming organiseert het gemeentebestuur een openbaar onderzoek. Op die manier heeft iedereen de kans om opmerkingen of bezwaren kenbaar te maken bij de gemeente. Binnen negen maanden beslist de Vlaamse minister van Onroerend Erfgoed over een definitieve bescherming.
Foto’s en meer informatie over dit onroerend erfgoed in de inventaris:
https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/305950
https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/305951
https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/305952
https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/305953