Informatie is de kern van de digitale revolutie de we begin 21e eeuw meemaken. Gegevens, al dan niet persoonsgebonden, zijn nu een belangrijke troef voor alle organisaties en zijn daarbij ook van financieel belang. Sommige particuliere organisaties hebben dit goed begrepen en bouwden hun bedrijfsmodellen op het verzamelen en beheren van digitale informatie. Beleidsmakers daarentegen lijken meer tijd nodig te hebben om in actie te schieten. Met de inwerkingtreding van kaderverordeningen zoals de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), de richtlijn hergebruik van overheidsinformatie (PSI) en de richtlijn inzake beveiliging van netwerk- en informatiesystemen (NIS) werd echter een begin gemaakt om hieraan iets te veranderen. Indirect dagen deze nieuwe regels organisaties uit om hun verantwoordelijkheid te nemen voor het beheer en behoud van informatie, zowel digitaal als analoog. Het is verontrustend dat veel organisaties, zowel publieke als private, al jaren niet meer investeren in hun archiefbeheer. Dit is des te opvallender in het publieke domein, waar we een gebrek aan interesse zien bij de verantwoordelijken voor het beheer van hun archieven, wat ons tot een bittere conclusie leidt: het onherstelbare verlies van een deel van ons digitale erfgoed.

Met het oog op de komende verkiezingen bundelen de VVBAD en de AAFB (Association des Archivistes Francophones de Belgique) hun krachten om de politieke leiders en alle kandidaten op te roepen deze kwesties aan te pakken. We pleiten voor de invoering van een investeringsplan in de openbare en particulieren infrastructuur voor het op lange termijn bewaren en valoriseren van de gegevens en documenten die van algemeen belang zijn voor onze democratische samenleving. Die investeringen moeten tegemoetkomen aan de technologische noden om leesbaarheid en toegang tot de opgeslagen informatie te verzekeren. Ze moeten voorzien in de nodige middelen om computersystemen te onderhouden. Bovenal moeten ze voorzien in expertise en bekwame, goed opgeleiden mensen die nodig zijn voor het inhoudelijke beheer, het beschikbaar stellen en het verzekeren van de authenticiteit en integriteit van de informatie. We stellen nog al te vaak vast dat sommige publieke organisaties geen informatieprofessionals (archivarissen, record managers, documentalisten, enz.) in hun teams hebben. Profielen die nochtans wel beschikbaar zijn op de arbeidsmarkt. Veel collega’s staan klaar om de belangrijke uitdagingen wat betreft beheer en bewaring van documenten aan te gaan. Deze experts op vlak van informatiebeheer zijn het meest geschikt om mee te werken aan projecten inzake het beheren en delen van overheidsinformatie (open data, openbaarheid van bestuur, enz.), de naleving van de AVG-regels en de vorming van een archief. Daarom willen we de aanstelling van informatiebeheerders in zowel publieke als private organisaties aanmoedigen door een referentiekader voor de functies van informatiemanagementberoepen te verspreiden.

Om de kwaliteit en de actualisering van de vaardigheden en kennis van de informatieprofessionals te waarborgen is er een dringende noodzaak om de opleidingen te herbekijken. Zowel in het noorden als in het zuiden van het land verdwijnen er opleidingen of vinden ze om verschillende redenen geen publiek. Maar kwaliteitsonderwijs kan de sector alleen maar versterken en zo de samenleving als geheel ten goede komen.
Ten slotte pleiten de VVBAD en de AAFB voor meer harmonisatie en samenhang tussen de wetgeving inzake informatiebeheer en –bewaring. De wetgeving is versnipperd over de machtsniveaus en dit is meer een obstakel dan een kans voor de informatieprofessionals. Wij pleiten voor het creëren van een gemeenschappelijk kader waarop iedereen en elke organisatie zich kan beroepen voor een duidelijk overzicht van de wettelijke vereisten om de waarde van documenten te behouden. Deze eisen zullen besproken worden tijdens een pre-electoraal debat dat op donderdag 9 mei door de twee beroepsorganisaties gezamenlijk georganiseerd wordt in Brussel.