De Elfstedenfontein bij de Waterpoort en de Hoogendsterbrug in Sneek is niet meer wat ie was: hij glimt niet meer. De coating op het brons is vervuild door het grachtenwater, en mogelijk ook aangetast, waardoor er geen goud meer blinkt op ‘De fontein van Fortuna’, een creatie van de Duitse kunstenaar Stephan Balkenhol. Fonteincommissies waarschuwden gemeenten al dat het onderhoud van de dure en storingsgevoelige fonteinen een punt van grote zorg is.
In de Friese Elf Steden zijn in 2018 en 2019 elf unieke fonteinen gebouwd, objecten van kunstenaars uit de hele wereld. Het miljoenenproject was een hoofdonderdeel van Leeuwarden-Friesland Culturele Hoofdstad van Europa 2018. De meeste fonteinen spuiten water, enkele verspreiden mist (Leeuwarden en Franeker) of vormen ijs (Dokkum). Ze staan op markante locaties, meestal in of nabij het centrum. De ontwerpers zijn internationaal vermaard. Om een bij het karakter van de stad passend kunstwerk te kunnen maken kregen de kunstenaars de opdracht zich te verdiepen in de geschiedenis van de Elfstedenstad, rekening te houden met de beoogde locatie en kennis te maken met de plaatselijke bevolking. Dat leverde veel tumult op, zoveel dat de ijsfontein van Dokkum niet begin 2018, maar pas in het voorjaar van 2019 opgeleverd kon worden.
Fontein van Fortuna van Stephan Balkenhol
Op de website www.11fountains.nlvan Leeuwarden-Friesland Culturele Hoofdstad van Europa 2018 worden de Sneker fontein en de maker zo omschreven: “Op een gouden bol midden in het water staat een man met een Hoorn des Overvloeds. Het beeld verwijst naar Fortuna, de godin van het geluk en de schutsvrouwe van steden, families en volkeren. De overvloeiende hoorn symboliseert de materiële welstand van de gelukkige die ermee in aanraking komt. Maar de gouden bol draait voortdurend om zijn as, zodat het water, net als de toestroom van het fortuin, een onberekenbare, wilde kracht wordt. De overvloed die zich toevallig over ons uitstort, kan ons door het lot even snel weer worden ontnomen. Kijk maar naar de geschiedenis van Sneek.”
“Stephan Balkenhol brak in de jaren tachtig internationaal door met uit hout gehakte mensfiguren, iets wat in die tijd heel ongebruikelijk was. De sculpturen vertonen, zelfs als ze later in brons zijn gegoten, altijd duidelijke sporen van de hamer en beitels waarmee de kunstenaar de figuren uit een boomstronk heeft gehakt. De gezichtsuitdrukking en kleding van de figuren zijn neutraal zodat de kijker er zijn eigen verhaal van kan maken. Maar de lichte ironie waarmee Balkenhol de menselijke soort bekijkt, zal weinigen ontgaan. Dat sijpelt ook door in zijn werk in de openbare ruimte waarbij hij vaak de geschiedenis van een stad of locatie betrekt. Een veelbesproken werk is de sculptuur van een man in de rivier de Thames. Velen dachten dat er iemand verdronk. Balkenhols sculpturen tref je wereldwijd in vele steden aan evenals in tal van grote musea en galeries. Hij geldt als een van de belangrijkste hedendaagse beeldhouwers.”
Meer informatie: www.stephenfriedman.com en www.akinci.nl en www.11fountains.com van het bureau voor toerisme van Fryslân, Friesland Holland.
11 Fonteinentocht
Je kunt alle fonteinen bekijken tijdens een 200 km lange Elf Fonteinentocht met de auto of op de fiets, een arrangement van de reisorganisatie van het bureau voor toerisme Friesland Holland: www.frieslandfietsvakanties.com/product/eleven-fountains-tour-elfstedentocht-langs-fonteinen-van-wereldberoemde-kunstenaars/
Friesland-vakanties met SGR-Garantie van het bureau voor toerisme van Fryslân:
www.frieslandtravel.com
Foto’s: www.friesnieuws.nl