Het Louvre organiseert, in samenwerking met de National Gallery of Ireland in Dublin en de National Gallery of Art in Washington, deze evenementachtige expositie rondom de vandaag de dag wereldberoemde Vermeer. Voor het eerst sinds 1966 worden in Parijs 12 werken van Vermeer tentoongesteld (een derde van het resterende bekende aantal werken van deze meester uit Delft). De expositie onderzoekt het fascinerende netwerk van relaties die de schildermeester onderhield met andere grote schilders uit de Hollandse Gouden Eeuw. Grote instanties uit Amerika, Engeland, Duitsland en natuurlijk Nederland hebben ingestemd met het uitlenen van hun werken, waardoor de werken van Vermeer op bijzondere wijze zoals nooit tevoren tentoongesteld kunnen worden. De legende van een geïsoleerde kunstenaar in zijn ontoegankelijke en stille wereld verdwijnt, zonder dat Vermeer de indruk wekt een grotere schilder dan anderen te zijn. In werkelijkheid, in contact zijnde met andere kunstenaars, krijgt het werk van de schilder een duidelijker en individueler karakter.
Vermeer, meester van het licht Omdat er weinig over het leven van Vermeer bekend is, wordt deze schilder uit Delft ook wel de “Sfinx van Delft” genoemd. Deze bekende uitdrukking, die Vermeer te danken heeft aan Français Théophile Thoré-Bürger, een Franse kunstcriticus die de schilder wereldwijd bekendheid heeft gegeven aan het eind van de 19e eeuw, heeft gezorgd voor het raadselachtige imago van Vermeer. De mythe over het eenzame genie heeft de rest gedaan. Toch heeft Johannes Vermeer (1632-1675) zijn niveau van meesterlijke creativiteit niet behaald, in afzondering van de kunst uit zijn tijd. Door het vergelijken van zijn schilderijen met werken van andere kunstenaars uit de Gouden Eeuw – zoals Gerard Dou, Gerard ter Borch, Jan Steen, Pieter de Hooch, Gabriel Metsu, Caspar Netscher en Frans van Mieris – brengt deze expositie Vermeer’s lidmaatschap bij het schildersgilde aan het licht. Dit was een netwerk van schilders die gespecialiseerd waren in het uitbeelden van alledaagse taferelen. Deze kunstenaars bewonderden elkaars werk, haalden hier wederzijdse inspiratie uit en wedijverden tegelijkertijd met elkaar.
Ondanks dat ze schilderden vanuit verschillende steden van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, toonden hun afbeeldingen overeenkomsten op het gebied van stijl, onderwerp, compositie en techniek. Deze dynamische concurrentie heeft bijgedragen aan de opmerkelijke kwaliteit van hun werken. In deze context is men bijna geneigd om te denken dat Vermeer een schilder was als alle anderen, maar in wezen werd zijn temperament door dit wederzijdse contact juist scherper en individualistischer van aard. Nog meer dan een vernieuwer van stijl, blijkt Vermeer een meester van het licht te zijn. De derde kwart van de 17e eeuw wordt gekenmerkt door het hoogtepunt van de economische macht van de Verenigde Provinciën. Voor de leden van de Hollandse elite, die trots zijn op hun sociale status, vereist dit een kunst die de weelde kan laten zien. De “nieuwe golf” van genreschilderkunst ziet het licht in de beginjaren 1650: de kunstenaars beginnen zich te focussen op geïdealiseerde en schitterende in scène gezette taferelen uit het privéleven, met mannen en vrouwen die een grote mate van hoffelijkheid neerzetten.
Praktische informatie Musée du Louvre 75001 Parijs Locatie expositie: Hall Napoléon, onder de pyramide Openingstijden museum: dagelijks van 09:00 tot 18:00 uur, behalve dinsdagen. Avondopening op woensdag en vrijdag tot 21:45 uur. Toegang: € 15,- (permanente collecties + tentoonstellingen), gratis voor jongeren onder de 18 jaar en voor jonge inwoners tot 26 jaar uit de lidstaten van de EU.

Www.france.fr – www.louvre.fr.