Belgisch kunstenaar Koen Vanmechelen cureert samen met de Franse Nadja Romain in Venetië een expo met 64 uitsluitend vrouwelijke kunstenaars. Via UNBREAKABLE: Women in Glass onderzoeken ze de onbreekbare fragiliteit van een nieuwe samenleving die verrijst uit het puin van een wereldwijde pandemie. De tentoonstelling wordt georganiseerd door Fondazione Berengo in een oude glasfabriek.
‘UNBREAKABLE – Women in Glass’ loopt van 5 september tot en met 7 januari 2021 op Murano, een Venetiaans eiland geliefd voor zijn eeuwenoude glasblaaskunst. De tentoonstelling brengt een ambitieuze line-up van kunstenaressen uit Europa, de Verenigde Staten, Latijns-Amerika en Azië. Ze onderzoekt de creatieve mogelijkheden van glas en de verrassende diversiteit van kunstwerken gecreëerd door vrouwelijke kunstenaars. De curatoren maakten een selectie uit het indrukwekkende 30 jaar oude archief van Berengo Studio, in combinatie met nieuwe sculpturen die gemaakt werden in de naweeën van de lockdown.
Voor Koen Vanmechelen is het vertrouwd terrein. Venetië en zeker Murano zijn zowat zijn tweede thuis. Al meer dan 20 jaar werkt de Belgische kunstenaar er in de glasovens van de bekende Berengo Studio en neemt hij deel aan verschillende tentoonstellingen, als kunstenaar en curator. “In al die jaren heb ik vele vrouwelijke kunstenaars ontmoet. Nog veel te vaak staan ze aan de zijlijn van de kunstwereld. Het is hoog tijd dat de creativiteit en ziel die ze vertalen in hun werk, aangewakkerd door het vuur van de ovens, het juiste platform krijgt.” 
Geboren uit een pandemie
“UNBREAKABLE is een doorbraak,” stelt Vanmechelen resoluut vanuit een nieuw Venetië. “Deze expo is een kind van de pandemie. Ze staat voor een herstel, een hergeboorte, een big bang. Het fragiele van het glas en de exclusieve focus op de kracht van vrouwelijke kunstenaars symboliseren een nieuw startpunt. Samen staan beide componenten voor zorg en voor een nieuwe wereld. Daarin staat het vrouwelijke cruciaal.”
Dit is sterk merkbaar in de eigenzinnige omgang met de thema’s die in UNBREAKABLE naar voren komen. Om er maar een paar te noemen: Valeska Soares’ (BR) Aqua Alta (klimaat), In the Darkest Blossom was a Mythical Beast van Rina Banerjee (IN) (identiteit), Petah Coyne’s (US) handgeblazen glazen bloem onder een glazen stolp (een hedendaagse nature morte), de Chinese Yin Xiuzhen’s The Container of Thinking (intellect versus decoratie), Kate MccGwire’s (GB) Siren (hybriditeit) en Cornelia Parker’s (GB) Black Window, 2013 (regeneratie).
“De werken tonen fragiliteit gekoppeld aan durf en doorzettingsvermogen. Vandaar ook het kunstwerk dat ik creëerde als campagnebeeld voor de expo: een vrouw die op een stuk glas bijt. Kwetsbaar maar onbreekbaar is ze.”
Glas als metafoor
Vanmechelen cureert UNBREAKABLE samen met filmproducer Nadja Romain die al 20 jaar haar strepen verdient in de kunstsector. Romain: “Glas gaat over transformatie; zelfs als het breekt kan het opnieuw gebruikt worden. Glas is in dat opzicht de perfecte metafoor. De geschiedenis van glasblazen is al jaren een door mannen gedomineerd gegeven. In deze expo zijn we getuigen van vrouwelijke kunstenaars die hun weg zoeken terwijl ze kunstwerken maken met dit onvoorspelbaar en zelfs gevaarlijk materiaal.”
Deze paradox is duidelijk zichtbaar in bijvoorbeeld La Spada Nella Roccia van Liliana Moro (IT): een glazen versie van de excalibur. Of in de glazen steiger van Fiona Banner (GB), die het brute en het delicate naast elkaar plaatst. Ook Bonvicini’s (IT) glazen riemen gaan over de relatie tussen gender en macht.
Onder de tentoongestelde kunstwerken bevinden zich ook de indrukwekkende kroonluchter van Joana Vasconcelos (PT), de ‘Enlightening Books’ van de Italiaanse kunstenaar Chiara Dynys en de architecturale ‘Flicker ‘van Shirazeh Houshiary (IR). Ook de in Antwerpen wonende Laure Prouvost is aanwezig met een surrealistische kroonluchter, gemaakt uit groenten uit glas. De werken worden getoond in de quasi archeologische setting van Fondazione Berengo Art Space: de oude glasovens van Studio Berengo.
Foto’s: Copyright © 2020 The Cosmopolitan Chicken bvba / Koen Vanmechelen, All rights reserved.