2018 staat in het Kasteel van Gaasbeek in het teken van het thema ‘vanitas’. De expo Vanity Fair brengt een dialoog tussen Thomas Lerooy (°1981) en Félicien Rops (1833-1898), twee kunstenaars die een bijzondere affiniteit met elkaar vertonen.
Het vanitas-thema roert zich in 2018 in het Kasteel van Gaasbeek. Het kasteel met alles erop en erin is een metafoor voor de vergankelijkheid die het leven kenmerkt. Al in het Oude Testament wordt de zinloosheid en de absurditeit van het bestaan beschreven in het boek Ecclesiastes. Goethe heeft het in zijn werk Faust over de materialiteit als metafoor voor datgene wat het overstijgt: het spirituele, transcendente en immateriële.
Het kasteel opent met de tentoonstelling Vanity Fair. De titel verwijst naar het gelijknamige boek van William Thackeray die daarin de hypocrisie en het opportunisme van de 19e-eeuwse Britse samenleving op satirische wijze onder de loep neemt. Maar evenzeer knipoogt de titel naar het iconische lifestyle en fashion magazine. De ijdelheid en vluchtigheid van het bestaan krijgen – o, ironie – in 2018 vaste vorm in het Kasteel van Gaasbeek.
Thomas Lerooy stapt met verve in de voetstappen van zijn illustere voorganger Félicien Rops. Fascinatie voor ‘vanitas’ is wat hen bindt. Net als Rops deed tijdens de tweede helft van de negentiende eeuw, doorprikt Lerooy anderhalve eeuw later de schone schijn. Verval en wedergeboorte hangen aan hetzelfde zijden draadje.
Rops plaatste de dierlijke instincten van de mens centraal in zijn werk en ging daarmee de provocatie niet uit de weg. Anders dan Rops raakt Lerooy de toeschouwer op een zachtere, minder cynische manier. Veel van zijn werk is in brons gemaakt, een materiaal dat afstand en monumentaliteit oproept, maar in de traditie van Rops is Lerooy ook een virtuoos tekenaar.
Vergankelijkheid en de (on-)zin van het bestaan zijn een constante in Lerooys werk, extreme contrasten en knipoogjes zijn handelsmerk: asperges groeien uit een versneden hoofd, uit een urinoir komt een sensueel lichaam tevoorschijn, mini-lichamen met gouden doodshoofden vieren het leven, een hoofd wordt een lichaam, …
Lichte verbijstering is wat Lerooy met zijn werken oproept. Over de schoonheid van het verdwijnen en verschijnen, over de intimiteit van het lelijke, over de orde in de chaos.
Speciaal voor deze tentoonstelling creëert bloemenkunstenaar Thierry Boutemy een unieke vanitas. Boutemy’s werk roept het dromerige, poëtische en symbolische karakter van de wedergeboorte tot leven. Bloemen – vers en verwelkt – vormen het lichaam van een lijkwade. Uit het hoofd groeit een boom, het hart is een nest.
Het Kasteel van Gaasbeek wordt eens te meer een ontmoetingsplaats voor zielsverwanten, voor engelen en demonen …
I.s.m. Musée Félicien Rops, Namen
Praktische informatie / van zondag 1 april tot en met zondag 10 juni 2018, dagelijks open van 10 tot 18 u. (laatste toegang om 17 u.), maandag gesloten, open op feestdagen. Tickets kosten € 12, reductie- en groepstarief € 10, tot 18 jaar € 2, tot 7 jaar gratis. Meer informatie over het randprogramma vindt u binnenkort op www.kasteelvangaasbeek.be.
Foto’s: Kasteel van Gaasbeek