Het Antwerps is een wereldtaal. Alle mogelijke talen vinden we terug in de Antwerpse taal. Soms verbasteren we buitenlandse woorden tot eigen woorden. Bijvoorbeeld Bloemmekee. Het is een samenvoeging van het Nederlandse Bloementuil en het Franse Bouquet. Soms zijn er ook uitdrukkingen waarvan de herkomst bijzonder is. Laat mij uw kennis van het Antwerps maar eens testen.
Wat wil het zeggen? Waar komt het vandaan?
‘Mee alle Chineeze mor ni metten deeze’
Waarom en wanneer zeggen we dit? Toen de eerste Chinezen in Antwerpen neerdwarrelden om een Chinees restaurant te openen, spraken deze mensen vloeiend Chinees en gebrekkelijk Engels maar geen Antwerps. Op alles wat je vertelde of vroeg knikten ze bevestigend terwijl ze niet verstonden wat je wilde zeggen. Hun gerechten waren daarom ook genummerd om vergissingen te vermijden bij de bestelling. Je kon de Chinezen dus alles wijsmaken want ze begrepen je toch niet. Vandaar de uitdrukking Mee alle Chineeze mor ni metten deeze. Het is een alternatief voor de uitdrukking Mee hiël Aantwaarrepe mor ni mee maai. Met andere woorden: je kan me veel wijsmaken maar dat niet.
‘Da kan maanen broine ni trekke’
Deze uitdrukking gebruiken we vandaag om te zeggen dat iets te duur is of omdat iets onmogelijk is. Velen denken dat de uitdrukking slaat op de kleur van een portemonnee. In werkelijkheid stamt de uitdrukking uit de tijd dat transport nog met paard en kar gebeurde. Een paard had klassiek een bruine kleur. Wanneer een vracht te zwaar was om te transporteren zei de vervoerder: Da kan maanen broine ni trekke, m.a.w. de vracht is te zwaar om te torsen door het paard . De foto maakt het overtuigend duidelijk.
Deze en nog vele andere gezegden en woorden heb ik gebundeld in het boek ANTWERPSE LES & ANTWERPSE HUMOR. Ik heb er ook de weergaloze teksten van 20 topliedjes van De Strangers in weergegeven, samen met een QR-code. Via deze QR-code hoor je meteen ook deze liedjes, gezongen door De Strangers. Het boek is beschikbaar in de boekhandel, zeker in de Standaard Boekhandel, maar kan ook besteld worden via www.FreddyMichiels.com.
Foto’s: www.freddymichiels.com